Categorie: Kruiden en kruidenleer

In bloei op 1 mei

Ajuga reptans - Kruipend zenegroenHet zou kunnen dat dit lijstje niet helemaal up-to-date is: zondagochtend heeft manlief mij naar Zaventem gebracht, waar ik het vliegtuig heb genomen naar Istanbul.
Vanaf gisteren tot en met zaterdag zit ik hier voor een congres, maar de voorbije dagen was ik hier lekker als toerist.
Dit lijstje is dus gebaseerd op wat er eind vorige week al bloeide, en de bloemen die in knop stonden in intussen misschien open zijn gegaan, heb ik tussen haakjes staan.
Vanaf deze maand heb ik het voorbeeld gevolgd van Yo, en de bloemen alfabetisch gerangschikt op hun botanische naam.
Lees verder “In bloei op 1 mei”

Je grasveld op tafel!

lentesalade

Rebecca Hartman publiceerde deze week op haar blog (The Herbwife’s Kitchen) een post met als titel: “Eat your lawn!“, “Eet je grasveld op!”, en ze start dat artikel met de vraag (mijn vertaling):

Waarom zou je je gazon maaien als je het ook kan opeten?

Nu, uit het klassieke biljartlaken-gazonnetje zal je niet gemakkelijk een behoorlijk slaatje bij elkaar plukken, maar als je in je tuin de wilde planten hier en daar de kans geeft hun gang te gaan, dan valt er heel wat extra aroma te rapen.

Lees verder “Je grasveld op tafel!”

Marjolein, een anafrodisiacum

marjolein.jpgOp het postje van Yo over afrodisiaca kwam de vraag of er ook geen kruiden zijn die het tegendeel kunnen bewerkstelligen. Eén en ander kan ook wel eens te veel van het goede worden niet waar?

Ik wilde daar reageren, maar WordPress had geen zin mijn reactie te accepteren, daarom laat ik het hier even horen…

In mijn kruidenmandje schreef ik het al:

Marjolein vermindert het de behoefte aan seksualiteit. Deze anafrodisiake kwaliteit wordt soms aangewend door wie, gewild of ongewild, single is.
Dat Marjolein tegelijkertijd ook als een liefdeskruid wordt beschouwd, en o.a. volgens Scott Cunningham bij geen enkele liefdesbezwering zou mogen ontbreken, hoeft hiermee niet in tegenspraak te zijn: Marjolein staat weliswaar niet voor het seksuele aspect van partnerliefde, doch wel voor intimiteit, kameraadschap, warmte, troost en wederzijdse zorg (dit vind je ook terug in het eerder genoemde oud-Romeinse gebruik waarbij men elkaar Marjolein schonk als teken van vriendschap).

Lees verder “Marjolein, een anafrodisiacum”

Hamamelis – wat doe je ermee en hoe wordt die bestoven?

Hamamelis x intermedia ‘Jelena’ - Foto: AnneTanne - Creative Commons LicenseHet is alweer drie maanden geleden, dat ik beloofde dat ik – wanneer de toverhazelaar bloeide – wat meer zou vertellen over de Hamamelis.

Toen vertelde ik al, dat de medicinaal gebruikte toverhazelaar een andere soort is, dan die je nu overal ziet bloeien. De Virginische toverhazelaar is al lang uitgebloeid, maar ik neem nu toch de gelegenheid te baat om er wat meer over te vertellen.

Medicinaal gebruik

De Noord-Amerikaanse indianen maakten al gebruik van de geneeskrachtige eigenschappen van de struik, die vooral verband houden met het hoge gehalte aan looistoffen in de bladeren en de schors. Van oudsher werden schors en bladeren onder vorm van een pleister toegepast bij pijnlijke kneuzingen en zwellingen.
Lees verder “Hamamelis – wat doe je ermee en hoe wordt die bestoven?”

Wilde knoflook

Kraailook - Allium vineale. Foto: AnneTanne - Creative Commonse LicenseToen ik vanavond thuiskwam, was er op TV een BBC-reeks (op Canvas) ‘The Truth about Food’, waar het net over het eventuele nut van knoflook bij erectie-problemen ging (daarover verderop meer).
En dat leek mij een ideale aanleiding om even de ‘Wilde Knoflook’ onder de aandacht te brengen.

Nee, Kraailook (Allium vineale) heeft zover ik het weet in het Nederlands nergens echt ‘Wilde knoflook’ als (volks)naam.
Maar in het Engels wordt het plantje wel vaak Wild Garlic of Wild onion genoemd, en J.P. Thijsse schrijft in ‘Kruiden langs Heg en Steg’ dat Kraailook in het Nederlands ook wel ‘Wilde ajuin’ wordt genoemd (en laat ik nu altijd gedacht hebben dat ‘ajuin’ typisch Vlaams was). Ik ben ook ergens de benaming ‘wilde uitjes’ tegengekomen.

Lees verder “Wilde knoflook”

De sneeuwklokjes bloeien nu echt!

Sneeuwklokje - Galanthus nivalis. Foto: AnneTanne (Creative Commons license)

Dit jaar bloeien de sneeuwklokjes wel erg vroeg! Een paar weken geleden ontdekte ik het eerste knopje, en nu staan er al verschillende in bloei.

Die vroege bloei heeft ook wel met de standplaats te maken: vlak tegen het huis, tegen een gevel op het zuiden. In de achtertuin, in de schaduwborder moeten er nog veel meer staan, maar daarvan is op dit moment zelfs nog geen groen sprietje te zien.

Eigenlijk zou ik de bloempjes die nu bloeien moeten plukken: In Bohemen immers geloofde men, dat als je de eerste sneeuwklokjes plukt en daarmee langs je ogen wrijft, je het hele jaar vrij zal zijn van oogkwalen.

Laat me vandaag wat meer vertellen over de medische toepassingen van het sneeuwklokje (al ga ik ook dit keer een mooie legende niet uit de weg).

Lees verder “De sneeuwklokjes bloeien nu echt!”

Diamanten Druppels op Vrouwenmantel

Vrouwenmantel - dauw. Foto: AnneTanne. Creative Commons License

Na de drukte van de eindejaarsperiode wordt het tijd om de draad van mijn vrouwenmantel-reeks weer op te pakken. Na de uitleg over de apomictische voortplanting van enkele weken geleden, vertel ik vandaag waar die prachtige dauwdruppels op de plant vandaan komen.

In een paar volgende artikeltjes heb ik het dan over historische en folkloristische gebruik van de plant, en natuurlijk ook over de hedendaagse toepassingen.

‘Guttatie’ of druppelvorming

Eén van de dingen die Alchemilla tot zo’n aantrekkelijke tuinplant maken, is zeker de manier waarop dauw- en regendruppels op de bladeren blijven liggen. (En dat de mens daardoor al véél langer dan vandaag gefascineerd werd, komt later nog ter sprake..)
’s Morgens vroeg als er dauw hangt, of na een flinke regenbui, liggen de druppels als kristallen parels op de bladeren. Maar niet al die druppels zijn zomaar dauw of regen… Ze zijn een uiting van een fenomeen dat bij heel veel planten voorkomt – namelijk dat overtollig water onder de vorm van druppeltjes wordt afgescheiden – maar er is nauwelijks een plant waarbij het effect zo mooi is als bij de vrouwenmantel.

Lees verder “Diamanten Druppels op Vrouwenmantel”

Op zoek naar de feiten over Stevia rebaudiana IV – Gebruik en gezondheidsaspecten

Stevia - Copyright: Hilde Degraen

Hoe zoet is Stevia?

Ja, zoet is Stevia inderdaad, en de zoetkracht van de plant overstijgt die van suiker met een factor 300.

Maar zoals Joost al terecht aangaf in zijn commentaar op mijn artikel over de situatie betreffende Stevia in Europa, zoetkracht zegt niet alles over de smaak van de plant.

Lees verder “Op zoek naar de feiten over Stevia rebaudiana IV – Gebruik en gezondheidsaspecten”

Een paar mythes over Echinacea doorprikt

Bij op Echinacea - Foto: AnneTanne - Creative Commons LicentieOp een Engelstalige Kruidenmailinglijst die beheerd wordt door Henriette Kress, werden recent een paar interessante feiten besproken over Echinacea.

Er worden twee mythes ontzenuwd in verband met Echinacea.

Lees verder “Een paar mythes over Echinacea doorprikt”

Reizigers en Cosmopolieten V: De Teunisbloem – Gebruik

Teunisbloem - Prof ThoméWe kennen tegenwoordig de Teunisbloem vooral als een medicinale plant, maar oorspronkelijk zou ze met name als groente in Europa zijn ingevoerd.
Een paar woorden over beide toepassingen…

Medicinaal gebruik

Het medicinale toepassing van de Teunisbloem betreft met name het gebruik van de olie uit de zaden.

Teunisbloemolie bevat een hoog gehalte (tot 70 %) aan cis-linoleenzuur en ook een behoorlijk gehalte (tot 9%) van het vetzuur gamma-linoleenzuur (GLA). Dat gamma-linoleenzuur is een stof die in het lichaam gebruikt wordt bij de synthese van met name prostaglandines, hormoonachtige stoffen die tussenkomen in een hele reeks verschillende processen. Bovendien speelt GLA ook een rol in de opbouw van de celmembranen.

Normaal kan het lichaam voldoende linoleenzuur omzetten in GLA, maar door allerhande factoren (erfelijkheid, ouderdom, een dieet (te) rijk aan verzadigde en , leverproblemen, diabetes…) kan dat proces verstoord raken. Teunisbloemolie kan dan bijdragen tot het herstel van een evenwicht.

Indicaties

noemt dan ook een hele reeks eigenschappen en indicaties voor Teunisbloemolie.

Lees verder “Reizigers en Cosmopolieten V: De Teunisbloem – Gebruik”