Tag: Insecten en spinnen – Insects and spiders

Wilg – Willow

(The willow in the wildlife-garden – go to English text)

De wilg in een diervriendelijke tuin

Salix caprea | Boswilg: stamperkatje - goat willow, female catkin
Salix caprea | Boswilg: stamperkatje - goat willow, female catkin
De wilg is één van de vele tweehuizige planten.
Tweehuizig, dat wil zeggen dat de mannelijke en de vrouwelijke bloemen op een verschillende plant staan.
Andere voorbeelden zijn onder andere de hulst (Ilex aquifolia) en de kiwi (Actinidia sp.), maar ook de grote brandnetel (Urtica dioica) en de heggenrank (Bryonia dioica). Trouwens, de soortnaam ‘dioica’ verwijst naar de tweehuizigheid van die soorten.

Vaak moet je de bloemen van die tweehuizige planten echt al van heel dichtbij gaan bekijken, om te kunnen zeggen of het een vrouwelijk of een mannelijk exemplaar betreft – en ik moet zeggen, dat ik echt niet zou weten of en hoe ik een mannelijke en een vrouwelijke brandnetel van elkaar zou kunnen onderscheiden.

Maar bij de boswilg, de wilg met zijn mooie zilvergrijze wilgenkatjes, kan je – als ze echt gaan bloeien – het verschil van op een behoorlijke afstand al duidelijk herkennen:

Lees verder “Wilg – Willow”

Honing in de herfst

Bloeiende klimop - Hedera helixAl willen we nog heel graag van ‘nazomer’ spreken, zo stilaan moet wel duidelijk zijn dat de herfst toch zijn intrede heeft gedaan.
En pas dan, als de zomer definitief voorbij is, komt de klimop in bloei.

Klimop bloeit pas in een volwassen stadium, en enkel aan zijn bovenste, niet meer hechtende twijgen met bladeren die niet meer de typische gelobde ‘klimopvorm’ hebben, maar ruit- tot vliegervormig zijn. (Deze twijgen kan je eventueel stekken, en dan krijg je een niet klimmende klimop-struik – die nauwelijks op ‘klim-klimop’ lijkt -, de Hedera helix ‘arborescens’.)

Dat bloeitijdstip in de herfst, en het feit dat de bessen pas rijp zijn in het voorjaar, maakt dat er allerhande verhalen de ronde doen over de oorspronkelijke groeiplaats van die plant.
Lees verder “Honing in de herfst”

Tuinieren voor dieren

  1. Geen netels nodig
  2. Diervriendelijke planten
  3. Tuinieren voor dieren

Beestje (zweefvlieg?) op hyssop

Na mijn verhaal over waarom netels niet nodig zijn, en waarom je ook zonder inheemse planten diertjes naar je tuin lokt, wil ik vandaag toch Рeindelijk Рvertellen wat je dan w̩l kan doen om je tuin aantrekkelijk te maken voor ongewervelden.

1. De derde dimensie

In het eerste artikel vertelde ik inderdaad al, dat de aanwezigheid van bomen, struiken of zelfs een met klimplanten begroeide muur in dit opzicht belangrijk is.
In de BUGS-studie bleek de aanwezigheid van bomen en struiken zelfs de belangrijkste factor die ervoor zorgde dat er meer diersoorten in een tuin werden gevonden. Niet alleen zorgen bomen en struiken voor extra oppervlakte, extra voedsel, maar ze creëren ook extra biotopen.

2. Veel verschillende biotopen

Het is misschien het intrappen van een open deur, maar een ’tuin’ die enkel bestaat uit een gladgeschoren gazonnetje, zal veel minder insecten en andere ongewervelden aantrekken dan een even grote tuin met behalve een grasveldje ook nog een paar struiken en een bloemenbordertje.
Helaas, voor de luilakken onder ons, ook het omgekeerde geldt: Een tuin met alleen maar een ruigte van brandnetels of distels, zal evenmin een hele grote diversiteit herbergen…
Lees verder “Tuinieren voor dieren”

Diervriendelijke planten

  1. Geen netels nodig
  2. Diervriendelijke planten
  3. Tuinieren voor dieren
Smaragdlangsprietmot - Adela reaumurella
Smaragdlangsprietmot – Adela reaumurella

Afgelopen vrijdag vertelde ik over een aantal bevindingen van het BUGS-project, dat onderzocht welke kenmerken van stadstuinen bijdragen tot een grotere diversiteit van het dierenleven.
Laat ik vandaag even onder de loep nemen, welke planten een tuin extra aantrekkelijk maken voor dieren (ongewervelde dieren).

Met uitheemse planten trek je weinig insecten of andere diertjes aan?

Hoe graag ik het BUGS onderzoek ook zou aangrijpen om het tuinieren met inheemse wilde planten aan te moedigen, toch is dat niet nodig om een diervriendelijke tuin te creëren. In het BUGS-project zaten naast tuinen met uitsluitend ‘exoten’ ook enkele ‘heemtuinen’. Noch het totale aantal diertjes in een tuin, noch het aantal soorten binnen een groep (het aantal slakkensoorten, het aantal keversoorten, het aantal bijensoorten…) bleek positief of negatief te worden beïnvloed door de aanwezigheid van meer of minder inheemse plantensoorten in een tuin. Een recent Duits onderzoek, waarin men speciaal voor dit doel een aantal percelen met uitsluitend in- dan wel uitheemse soorten beplantte, kwam overigens tot een identieke conclusie.

Lees verder “Diervriendelijke planten”

Geen netels nodig

  1. Geen netels nodig
  2. Diervriendelijke planten
  3. Tuinieren voor dieren
Grote Brandnetel | Urtica dioica
Grote Brandnetel | Urtica dioica

Gardens (all gardens) are good for wildlife, and encouraging wildlife is entirely compatible with ordinary gardening, costs next to nothing and is almost completely effortless.
You may have wished all these things were true, but never allowed yourself to hope that they actually are.
Well, they are, and here is the proof…

Tuinen (alle tuinen) zijn goed voor het dierenleven, en dieren naar je tuin lokken is volkomen te verzoenen met ‘normaal’ tuinieren, het kost nagenoeg niks en het vergt geen enkele inspanning.
Je zou willen dat al die uitspraken waar zouden zijn, maar je hebt jezelf nooit durven toestaan te hopen dat het echt zo is.
Welnu, het is allemaal waar, en hier komt het bewijs…

Met die woorden opent Ken Thompson zijn boekje ‘No Nettles required – The Truth about Wildlife Gardening’ (Geen netels nodig – de waarheid over diervriendelijk tuinieren).
Een commentaar van Anton op mijn stukje over het konninginnenkruid is de aanleiding om de conclusies uit dit boekje van wat dichterbij te bekijken.

Lees verder “Geen netels nodig”

Brede wespenorchis

Epipactis helleborine - Brede wespenorchis
Brede wespenorchis – Epipactis helleborine

Toen we vorige week donderdag terug thuiskwamen na een weekje vakantie in het midden van Frankrijk (jawel hoor, het weer was daar beter dan hier) was het een leuke verrassing om de brede wespenorchis in bloei te vinden.
Van de verschillende inheemse wilde planten die in onze tuin voorkomen heb ik er heel wat zelf geëntroduceerd, maar deze orchidee heeft hier helemaal op eigen houtje een plekje uitgezocht.

Nu is dat op zich natuurlijk niet zo heel bijzonder: Lees verder “Brede wespenorchis”

Meikevers in de soep!

meikever - Foto: Giuss95. Creative Commons LicenseVorige week stuitte ik toevallig op een blogpostje* waarin verteld werd, dat er vroeger in Duitsland en Frankrijk soep werd gemaakt van meikevers.

Nu ken je me echter erg slecht, als je denkt dat ik dat zomaar voetstoots aanneem. Lees verder “Meikevers in de soep!”

Van rood naar blauw… Longkruid

Pulmonaria angustifolia - Smalbladig longkruid
Longkruid is in deze tijd van het jaar een heel decoratief plantje in de tuin. Het is een ideale plant in de schaduwborder: in het voorjaar wordt je vergast op kleurige bloemen, en daarna is er het decoratieve blad met witte vlekjes dat de hele zomer aan de plant blijft.

Wat de kleurtjes betreft: Longkruidbloempjes zijn gewoonlijk donkerroze als ze openkomen, en verkleuren al snel naar blauw.
Lees verder “Van rood naar blauw… Longkruid”

Hamamelis – wat doe je ermee en hoe wordt die bestoven?

Hamamelis x intermedia ‘Jelena’ - Foto: AnneTanne - Creative Commons LicenseHet is alweer drie maanden geleden, dat ik beloofde dat ik – wanneer de toverhazelaar bloeide – wat meer zou vertellen over de Hamamelis.

Toen vertelde ik al, dat de medicinaal gebruikte toverhazelaar een andere soort is, dan die je nu overal ziet bloeien. De Virginische toverhazelaar is al lang uitgebloeid, maar ik neem nu toch de gelegenheid te baat om er wat meer over te vertellen.

Medicinaal gebruik

De Noord-Amerikaanse indianen maakten al gebruik van de geneeskrachtige eigenschappen van de struik, die vooral verband houden met het hoge gehalte aan looistoffen in de bladeren en de schors. Van oudsher werden schors en bladeren onder vorm van een pleister toegepast bij pijnlijke kneuzingen en zwellingen.
Lees verder “Hamamelis – wat doe je ermee en hoe wordt die bestoven?”

Een kindvriendelijke tuin: dierenleven

  1. Een kindvriendelijke tuin: mijn eigen plekje
  2. Een kindvriendelijke tuin: snoepen!
  3. Een kindvriendelijke tuin: dierenleven
  4. Een kindvriendelijke tuin: En wat spelen we?
dierenhotel
dierenhotel

Kinderen houden van dieren.
Of toch minstens: we kunnen kinderen helpen houden van dieren.

En een kindvriendelijke tuin – en wie mijn stukjes al langer leest zal weten dat ik daarmee eigenlijk bedoel: een tuin waar kinderen graag vertoeven en die hen leert houden van de natuur – een kindvriendelijke tuin is daarom ook een diervriendelijke tuin.

Bij dieren kunnen we denken aan dieren die we zelf in de tuin brengen. In de eerste plaats denk ik dan aan kippen.
Meer dan dertig jaar geleden kwam mijn moeder thuis na weer een dag voor de kleuterklas, en vertelde hoe ontsteld ze was geweest toen één van haar kleuters, toen zij hen vertelde dat eieren afkomstig zijn van kippen, haar op de vingers had getikt met een verontwaardigd: ‘Maar juffrouw toch, dat is niet waar. Eikes, die komen van de eikesfabriek!’
Een kippenhok dus in de tuin, waardoor je kind niet alleen leert dat die eitjesfabrieken op twee poten rondlopen en hard kunnen kakelen, maar waar het ook zelf een stukje zorg kan leren dragen voor levende wezens. Er is nauwelijks een kind dat het niet leuk vind om de kippen graan te gaan voeren en te merken hoe die beesten al snel gewend zijn dat zijn of haar nadering ‘eten’ betekent.

Maar zorg ook voor een tuin die op andere manieren dieren aantrekt.
Het is elk voorjaar weer prachtig om te zien hoe zoonlief enthousiast elke kikker, elke pad die zijn weg kruist enthousiast begroet.
De foto bij dit stukje toont een ‘dierenhotel’ dat we tijdens een open-tuinendag van Velt in een tuin in Berlaar (?) zagen.

De schaal bovenop is een badje/drinkbakje voor vogels. Het plateau daar vlak onder kan in de winter dienst doen als voederplank.
Insecten vinden slaap- en nestelgelegenheid in de holle stengels verder naar beneden, en helemaal onderaan vinden kleine zoogdieren en amfibieën een schuilplaats tussen die kieren van de stenen.
Je zou zelfs een egelbunker aan het bouwsel kunnen toevoegen. (Kijk trouwens even op de duizendblad-blog voor een leuke egelfoto van een egel die nog veel te laat op pad is…)

Een trucje om je kind ertoe over te halen om in de herfst de bladeren op een hoop te vegen, kan allicht er in bestaan, dat je voorstelt om een egelhotel te maken. Egels houden er immers van, onder een hoop dode bladeren hun winternest te maken.

En hoe doen jullie dat? Je tuin aantrekkelijk maken voor kinderen èn dieren?