Moederkruid – Tanacetum parthenium

Moederkruid - bloemhoofdje. Foto: Paul Busselen ©

Moederkruid is een bloem die je tegenwoordig niet meer zo vaak in tuinen vindt, maar die in ouderwetse boerentuinen vaak nog overvloedig bloeit. Het is een plantje dat zich met veel andere bloemen laat combineren, en eigenlijk alleen daarom al in elke tuin een plekje zou verdienen.

Beschrijving

Moederkruid is een in onze streken winterharde vaste plant uit de familie van de samengesteldbloemigen (composieten, Asteraceae), ze zou afkomstig zijn vanuit de Balkan, en zich van daaruit over Europa hebben verspreid.

De plant wordt ruim een halve meter hoog, en heeft rechtopstaande, wat harige stengels. De bladeren zijn veerdelig met grote gelobde slippen, en hebben een ietwat gelig groen kleur. De bloemetjes zijn ‘margrietvormig’, en hebben een hartje van gele buisbloempjes en een krans van witte lintbloempjes. Er komen ook gevuldbloemige varianten voor.
Het hele bloemhoofdje bestaat dus inderdaad uit een grote aantal kleine bloempjes. De bloemhoofdjes zijn anderhalf tot twee centimeter in doorsnede, ongeveer zo groot dus als een kamillebloempje. Het onderscheid tussen beide kruiden is echter niet moeilijk: Kamille heeft veel fijner verdeeld blad, de lintbloempjes zijn meer naar beneden gericht, en de geur van kamille – die iedereen waarschijnlijk bekend is – is veel zoeter en ‘hooiachtiger’ dan de meer kamferachtige geur van moederkruid. Bovendien is het hartje van het bloemhoofdje bij Kamille conisch van vorm, en bij Moederkruid vlak.

Er bestaan enkele cultivars:

  • Tanacetum parthenium ‘Golden Moss’ is amper 15 cm hoog.
  • Tanacetum parthenium ‘Golden ball’ heeft gele, gevulde bloemhoofdjes en blijft ook klein (tot 25 dm),
  • Tanacetum parthenium ‘Plenum’ heeft witte gevulde bloemhoofdjes, en wordt vaak als snijbloem gekweekt.
  • Tenslotte Tanacetum parthenium ‘Aureum’ met blad dat geler van kleur is dan dat van de soort.

Deze cultivars zaaien zich minder overvloedig uit dan de soort.

Teelt en Oogst

Moederkruid werd vaak in kruidentuinen gekweekt, en is van daaruit verwilderd. Het kruid is nu vrij algemeen, en vooral te vinden op stikstofrijke gronden in de nabijheid van bebouwing.

Moederkruid wordt probleemloos opgekweekt uit zaad. Het zaait zichzelf over het algemeen trouwens overvloedig uit. Het is ook mogelijk om goed ontwikkelde planten te scheuren, of om ‘hielstekjes’ te nemen in het vroege voorjaar of in het najaar. (Hielstekjes bekom je door een jong zijtakje zodanig los te snijden dat er nog een klein stukje van de twijg waaruit het ontspringt aan vast blijft zitten. Anders gezegd: als je een zijtakje in zijn geheel losscheurt heb je waarschijnlijk wel een hielstekje te pakken.) Doch scheuren en stekken zijn eigenlijk overbodig omwille van de overvloedige zaadvorming.

Moederkruid is weinig veeleisend, verdraagt wat schaduw, doet het goed op de meeste gronden en kan tegen wat droogte. Alleen al te vochtige condities zijn funest… Let wel op: de planten worden door schoffelen nogal makkelijk beschadigd, dus wieden doe je rondom Moederkruid best met de hand.
Moederkruid is nauwelijks vatbaar voor ziekten, al vond ik ̩̩n bron die aangaf dat de plant op beschaduwde plaatsen gevoelig is voor meeldauw Рdit is echter niet mijn eigen ervaring. Ze houden integendeel insectenplagen zelfs op afstand (door de aanwezigheid van pyrethrine) en worden om die reden wel eens aangeplant in de nabijheid van meer gevoelige planten. Eerlijk gezegd: de kleine witte bloemetjes en het lichtgroen, fijngedeelde blad kan erg goed combineren met rode rozen en hun glanzend donkergroene blad. De planten worden twee tot drie jaar oud. Regelmatig verjongen van je aanplant is dus wel de boodschap, maar dat kan nauwelijks een probleem heten.

Als je het belangrijk vind (en wie doet dat niet?) dat je kruidentuintje ook voor het oog aantrekkelijk is, is het goed om de Moederkruid-planten, waarvan de bovengrondse delen vaak in de loop van de winter niet volledig afsterven, bij het begin van het groeiseizoen heel sterk terug te snoeien, tot hooguit vijf centimeter boven de grond.

Het blad wordt geoogst in lente en zomer. Het kruid is het meest werkzaam kort voor de bloei. Voor gebruik in het najaar en de winter kunnen de blaadjes ingevroren worden (het gedroogde kruid verliest veel van zijn werking.

(Terug naar boven)

Medicinaal Gebruik

Inhoudstoffen

  • inuline
  • pyrethrine
  • sesquiterpenen waarvan 85% parthenolide
  • hars
  • looistoffen
  • borneol
  • etherische olie (vooral alpha-pineen)
  • kamfer

Eigenschappen

Antipyretisch, anti-inflammatoir, aperient, bitter en tonisch, carminatief, Emmenagoog, stimulerend, vermifuge

Tanacetum parthenium - Moederkruid (blad)

Gebruik

Het best bekend is wellicht het gebruik van moederkruid in de behandeling en vooral de preventie van migraine. Parthenolide, de in dit verband waarschijnlijk belangrijkste inhoudstof van het kruid, lijkt een invloed te hebben als ‘Calcium-entry blocker’ en zou ook tussen komen in de serotonine pathways… Hierdoor zullen bloedvaten gemakkelijker ‘ontkrampen’ en wordt de vrijstelling van serotonine door bloedvaatjes, en prostaglandines door witte bloedcellen gestimuleerd. . Deze effecten zouden de werking van het kruid in het ontstaan van migraine verklaren. Volgens David Hoffman zou het met name gaan om die vormen van migraine die ook verlicht worden door het lokaal toepassen van warmte (warme compressen) op het hoofd. Dit is niet onverwacht: lokale warmte werkt immers ook bloedvatverwijdend.

Migraineuze hoofdpijn wordt veroorzaakt door het verwijden van de bloedvaten aan de buitenkant van de schedel. Met elke hartslag is er dan pijnscheut. De verwijding van de bloedvaten wordt meestal voorafgegaan door een periode van vasoconstrictie (samentrekken van de bloedvaatjes), en die is verantwoordelijk voor de ‘aura’ die door veel mensen wordt gewaargeworden (dit zijn de lichtflitsen, geluiden of gevoelens die veel migrainepatiënten opmerken vlak voor een aanval). Eén van de chemische stoffen verantwoordelijk voor het ontstaan van migraine is serotonine, dat zorgt voor een verminderde bloedstroom naar het hoofd (dat is dus de aureale faze). Als reactie op die verminderde doorbloeding gaat het lichaam de bloedvaten opnieuw openzetten, en dat is het begin van de kloppende hoofdpijn.
De serotonine die de initiële vasoconstrictie veroorzaakt, wordt vrijgezet door de bloedplaatjes als reactie op andere chemische stoffen.

Moederkruid lijkt op verschillende manieren tussen te komen in dit proces, en de invloed van het sesquiterpene lacton Parthenolide is het best bestudeerd.
Parthenolide verhindert de vrijstelling van serotonine door de bloedplaatjes en ook de vrijstelling van histamine.
Het vermindert de aanmaak van prostaglandines en de secretie van enzymes door een aantal witte bloedcellen waardoor ontstekingsreacties verminderen.

Parthenolide (maar ook andere inhoudstoffen van moederkruid) gaan door hun samengestelde werking de reacties van gladde spiertjes (spieren niet onder invloed van het bewustzijn, dus ook die van de bloedvaatjes) op allerlei chemische stoffen in het lichaam verminderen, en daardoor zal de samentrekking van de bloedvaten waarmee de migraine-aanval begint veel minder zijn, en ook de daaropvolgende verwijding is minder sterk.
Bovendien zorgt parthenolide ervoor dat het samenklitten van bloedplaatjes vermindert, en ook dit wordt aanzien als mede oorzakelijk in het ontstaan van migraine.

Daarnaast heeft het kruid ook een stimulerende werking op de spijsvertering, en heeft langs die weg, en dus secundair (langs een omweg) invloed op die vormen van migraine die samenhangen met een minder vlotte spijsvertering.

Het effect van moederkruid op migraine treedt niet onmiddelijk op, je moet Moederkruid gedurende verschillende maanden gebruiken vooraleer het beoogde effect duidelijk wordt, maar sommige bronnen spreken van een doeltreffendheid bij 80% van de migraine patiënten.
Commerciële moederkruid-preparaten zouden echter in de preventie van migraine weinig effect hebben, tenzij ze gemaakt zijn op basis van het gevriesdroogde, en niet gewoon gedroogd moederkruid: het is met name het verse kruid dat werkzaam is. Vaak wordt daarom aangeraden om dagelijks twee tot drie verse blaadjes van het kruid te eten. (In de winter kan je overigens van ingevroren blaadjes gebruik maken.)
Een onderzoek gepubliceerd in Planta Medica (59:20-5, 1993) wees zelfs uit dat het effect op de bloedvaten van vers en van gevriesdroogd Moederkruid inderdaad vaatverwijdend is, doch dat gedroogd moederkruid wellicht eerder samentrekking van bloedvaatjes kan veroorzaken.

De preciese werking van de inhoudstoffen van Moederkruid in het voorkomen van migraine is nog lang niet opgelost. Eerder integendeel: sommige studies lijken aan te tonen dat het parthinolide, waarvan de werking zonet beschreven is, wellicht toch slechts een geringe rol speelt in het totale effect, en dat andere, en wellicht nog onbekende stoffen ook een rol spelen. In dit verband wordt tegenwoordig ook Tanetine, een flavonoïde, een rol zou spelen. Meest waarschijnlijk is het uiteindelijke effect het gevolg van een synergie, wat betekent dat het totale effect van de inhoudstoffen van het totale kruid groter is dan je op basis van de afzonderlijke effecten van de verschillende stoffen zou verwachten. (Het geheel dat groter is dan de som van de delen.)

De eerder genoemde stoffen Serotonine en prostaglandine spelen wellicht ook een rol bij het ontstaan van
rheumatoïede artritis, en het is dus wellicht nog zo gek niet dat de plant voor deze indicatie al gebruikt werd in het klassieke Griekenland (zie ‘Geschiedenis en folklore‘). Meest effectief zou het kruid zijn in de acute fazen van de ziekte.

De eerder genoemde prostaglandines hebben nog andere effecten. Sommige moeders weten wellicht dat een bevalling die wat lang op zich laat wachten soms opgewekt wordt door het inbrengen van een paar tabletten in de vagina… Inderdaad, dat zijn prostaglandine-bevattende tabletten. En ja, Moederkruid kan het samentrekken van de baarmoeder stimuleren (wat verklaart dat het kruid gedurende het overige deel van de zwangerschap niet gebruikt mag worden!). Het kruid vindt ook zijn toepassing bij een verstoorde menstruele cyclus, bij pre-menstruele klachten en bij dysmenorrhee (pijnlijke
menstratie).

Andere toepassingen die soms beschreven worden: bij duizeligheid en oorsuizen (aandoeningen die veroorzaakt kunnen worden door verstoringen in de bloedtoevoer naar het binnenoor)

Bijwerkingen en contra-indicaties

Moederkruid wordt bij voorkeur niet gebruikt tijdens de zwangerschap.
Wanneer je bloedverdunnende medicijnen neemt, combineer je die ook best niet met moederkruid.
Het verse kruid is het meest effectief (zie hoger), maar bevat ook substantie die het mondslijmvlies zodanig kunnen irriteren, dat kleine aftjes kunnen ontstaan. Soms wordt daarom aangeraden om de blaadjes in een bolletje broodkruim te kneden en zo op te eten. Het lijkt in elk geval het best om ze bij de maaltijd op te eten. Het zou ook helpen om de blaadjes even in kokend water te houden, maar mij is niet bekend of de effectiviteit dan nog dezelfde is.

(Terug naar boven)

Naamgeving

De huidige wetenschappelijke benaming van moederkruid is Tanacetum parthenium, waarmee het kruid in hetzelfde
plantengeslacht wordt ondergebracht als het boerenwormkruid, Tanacetum vulgare. De plant had in het verleden echter ook andere namen: Linnaeus noemde haar Matricaria parthenium, vanaf het begin van de 19de Eeuw werd dit Chrysanthemum parthenium, en ook Pyrethrum parthenium werd een tijdlang gebruikt.

De herkomst van ‘Tanacetum’ is niet helemaal duidelijk:
Het woord duikt voor het eerst op in het Middeleeuws Latijn: In de lijst van planten die in de tuinen van Karel de Grote moesten voorkomen (het “Capitulare de villis“, eind 8ste Eeuw)), is sprake van een plant die Tanazita wordt genoemd. Men is er niet helemaal zeker van om welke plant het daar gaat, maar meest algemeen wordt verondersteld dat het om boerenwormkruid ging. De wortel van de plantennaam zou terug te voeren zijn tot het Griekse ‘athanasia’, onsterfelijk, een andere opvatting is dat het verwijst naar ’tainia’ (lintworm) of ’tanaos’ (langgerekt) en ‘akèstai’ (genezen), waarmee verwezen wordt naar het gebruik van boerenwormkruid (en dus niet het familielid Moederkruid dat we hier bespreken) bij ingewandswormen.

De verklaring van ‘Parthenium’ is wel uitgebreid gedocumenteerd, al is de oorsprong daarvan ook niet helemaal zeker.
Een welbekend verhaal, voor het eerst terug te vinden bij Plutarchos, is dat van één van de werklui aan het Parthenon, die bij een werkongeval van het dak viel. Hij dankte vervolgens zijn leven aan het gebruik van ‘Partheneum’, het kruid van de Godin (dwz van Athena hè Parthenos).
Of de naamgeving inderdaad daar haar oorsprong vindt is niet helemaal zeker: ‘Parthenos’ is een oud-Grieks woord voor maagd, meisje. ‘Parthenium’ was dan ‘een kruid voor maagden, voor meisjes’, wat natuurlijk verwijst naar het gebruik
bij allerlei hormonale problemen.
Ook de verwijzing naar de (baar)moeder in het Nederlandse Moederkruid en het Duitse Mutterkraut hebben natuurlijk dezelfde reden. Ook de Engelse volksnaam ‘Maid’s weed’ verwijst mogelijks naar de menstruele cyclus.

Over de oorsprong van het Engelse Feverfew zijn de meningen ook verdeeld: enerzijds wordt verteld dat het verwijst naar de koorstwerende eigenschappen van het kruid, anderzijds wordt het door sommige auteurs beschouwd als een verbastering van Featherfoil (veervormige bladeren) naar Featherfew en vervolgens naar Feverfew.

Volksnamen

Nederlands: Moederkruid, Chrysanth, dubbele Kamille, groot Meizoentje,Kalfsoog, Kamille, Mater (werd o.a. zo genoemd in het
Cruydtboek van Dodoens
), roomsche Kamille, Vuurwortel, tamme Komil.
Engels:
Feverfew, Ague plant, Altamisa, Bachelor’s Buttons, Bride’s button, Devil’s Daisy, Midsummer Daisy, Featherfew, featherfoll, Feather Fully, Febrifuge plant, Flirtwood, Golden Feather, Maid’s Weed, Matricaria, Nosebleed (dat overigens ook een volksnaam is voor Duizendblad), Wild Chamomile, Wild Quinine en het Welsh Feddygen Fenyw.
Duits:
Mutterkraut, Bertram, Fieberkraut, Goldfederich, Jungfernkraut, Knopfkamille,Mägdeblumenkraut, Matram, Matronenkraut, Mutterkamille.
Frans: Grande Camomille, Chrysanthème-matricaire, Herbe à Vers, Herbed’Espargoute, Malherbe, Matricaire.
Moederkruid - bloeiende plant. Foto: Paul Busselen ©

Geschiedenis en Folklore

Onder ‘naamgeving‘ vermelde ik al het verhaal van de werker aan het Parthenon die na een ongeval door het gebruik van Moederkruid gered werd.
Nog in Griekenland schreef Dioscorides dat hij arthritis behandelde met moederkruid, een indicatie die ik overigens nog hier en daar vermeld vond in hedendaagse geschriften.
Culpeper raadde Moederkruid aan bij hoofdpijn, en om de baarmoeder te versterken. Ook John Hill, een kruidenkundige uit de tweede helft van de achttiende eeuw, behandelde er hoofdpijnen mee en stelde dat dit kruid alle andere gekende (remedies) te boven ging (this herb exceeds whatever else is known).
Gerard zei dan weer over Moederkruid: Feverfew dried and made into pouder, and two drams of it taken with hony orsweet wine, purgeth by siege melancholy and flegme; wherefore it is verygood for them that are giddie in the head, or which have the turning called Vertigo, that is, a swimming and turning in the head.

Daarnaast vond ik nog een aantal andere verhalen en gebruiken over dit kruid terug.
Om iemand met koorts te genezen, moet je, onder het uitspreken van de naam van de zieke, het kruid met je linkerhand uit de grond trekken. Je mag daarbij onder geen beding omkijken.

In het verleden ging men er ook van uit dat de plant de lucht zuiverde en ziektes verjoeg. De doordringende geur zou ook wespen op een afstand houden. Intussen weten we dat de aanwezigheid van pyrethrine inderdaad insectenverdrijvende eigenschappen kan verklaren…

Symbolisch gebruik

Moederkruid wordt geassocieerd met Venus/Aphrodite, maar ook met Athena. In elk geval is het dus een kruid dat een plaats kan krijgen in liefdesrituelen, maar door de associatie van het kruid met ‘parthenos’ (maagd) en (baar)moeder (zie naamgeving) is het ook een kruid dat gebruikt kan worden in overgangsrituelen met meisjes (bv bij de eerste menstruatie).

In het verleden werden aan het kruid zuiverende eigenschappen toegeschreven (we weten nu dat het hier om een antiseptische en insectenverdrijvende werking gaat), en dus kunnen we het kruid nog steeds gebruiken in zuiveringsrituelen. Ook voor een ‘spirituele’ zuivering kunnen we aan moederkruid denken, vooral als we hierbij aandacht hebben voor de anti-migraineuze werking: ze geeft een helder hoofd!

(Terug naar boven)

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

58 thoughts on “Moederkruid – Tanacetum parthenium

  1. Ik zoek al een tijdje naar de nederandse naam van het kruid madriaria. Dit wordt in Friuli (Noord Italië) met andere kruiden in de omelet gedaan. Ik heb het nu gezien en ik ben ervan overtuigd, dat dit hetzelfde kruid is. De naam moederkrud vertoont ook verwantschap met de naam madriaria. Het staat gewoon in mijn tuin.

  2. @sonja meijer: Een andere mogelijkheid zou zijn, dat het om kamille gaat. Dat heeft heel vergelijkbare bloempjes, en heeft al wetenschappelijke geslachtsnaam ‘Matricaria’. Ik meen dat in sommige streken in N.O-Italië streektalen bestaan verwant aan het Zwitserse Rheto-Romaans, die nog dichter staan bij het Latijn dan het Italiaans, en van Matricaria naar Madriaria is niet erg ver.

  3. Dat klopt, zeker de taal in Fruili, het Furlano, is verwant aan het Rheto-Romaans. Wij hebben ook gedacht aan Roomse Kamille (eerst valse schijfkamille, maar dat is niet juist), maar de overeenkomst tussen de bloemetjes is niet van belang. Het gaat om de blaadjes, die gaan met andere kruiden in de omelet. Ik ben dus eigenlijk nog niet echt zeker, maar wel bijna zeker. Heb een vriendin in Italië gemaild om de wetenschappelijke naam op te zoeken. Ik hoop van haar zekerheid te krijgen.

  4. Beste AnneTanne,
    ik gebruik de moederkruidpillen van de Tuinen ter preventie van migraine. Kun jij mij vertellen hoeveel milligram er van de werkzame bestnaddelen van moederkruid er in een pil moeten zitten om deze effectief te maken?

  5. Even een kleine tip,

    eens je de plant in je tuintje hebt staan zal je hem nooit meer kwijt geraken
    hij zet voort als geen ander en duikt overal op , dus steeds je preventief medicijn in de tuin …..

    Doch net niet zo erg als zevenblad ……

    Groetjes

  6. Ik hoorde deze week voor het eerst van dit plantje.
    Wat moet je er van gebruiken? de bloemblaadjes of de bladeren en hoeveel er van…voor migraine?

    grts

    1. Zoals bij veel geneeskruiden is de precieze dosering moeilijk te geven.
      Het kruid zou vers het best werkzaam zijn, en er wordt wel eens aangeraden om het verse blad met broodkruim tot ‘pilletjes’ te rollen (dus een blaadje met een stukje brood tot een bolletje kneden, en het op die manier innemen. Een blaadje per dag zou volstaan, en het is een kruid waarvan je ook niet te grote hoeveelheden mag gebruiken (en zeker niet tijdens zwangerschap).

  7. Ik heb ook pas heel sinds kort gehoord van dit plantje en haar heilzame werking bij hormonale migraine. Ik zou een gat in de lucht springen als ik van mijn (steeds erger wordende) klachten af ben….. Ik ben nu sinds twee weken begonnen met de gedroogde capsules van Vitotaal®, maar las inderdaad ergens dat het beter is om de verse blaadjes te nemen. Heeft iemand daar ervaring mee??

  8. Ik heb sinds kort van het plantje moederkruid gehoord, tegen migraine en ik ben
    afgelopen zaterdag begonnen met het slikken hiervan.
    Wil je wel geloven dat ik
    zondag vreselijke migraine heb gekregen.
    Zou dit toeval zijn of juist door de pillen komen in mijn geval?

    1. Dat is moeilijk te zeggen…
      Wat je zou kunnen doen, is een poosje stoppen met de pillen, en daarna terug starten. Als in de tussenliggende periode de hoofdpijn afneemt/wegblijft, en bij het herstarten terug opduikt, is dat een aanwijzing dat het bij jou inderdaad tot hoofdpijn leidt.

  9. De mevrouw van de drogist had mij geadviseerd om 1 week voor de ongesteldheid te beginnen en daarna weer te stoppen.. Dat is dan ook vreemd vind ik?

    1. Ik weet natuurlijk niet waarom zij je dat had geadviseerd, en kan dus niet zeggen wat daar al dan niet vreemd aan is. Die dame heeft jou bovendien persoonlijk gesproken, en kan daarom wellicht gerichter adviseren.
      Wellicht schatte ze in dat jouw hoofdpijn hormonaal bepaald was?

  10. Wat een uitgebreide beschrijving:). Ik heb na de geboorte van mijn eerste zoon met regelmaat last van migraine.. Na het zetten van en spiraal werd dit veel erger (vooral de week voor en tijdens de menstruatie. Nu wees mijn buurvrouw mij op moederkruid, en de werking ervan wat ten gunste moet komen bij die migraine aanvallen. En vorig jaar bleek ik tijdens een wandeling in de natuur dus een moederkruidplant meegenomen te hebben (ik dacht toendertijd eerst dat het kamille was, tot ik wel echte kamille tegenkwam. Maar vond het moederkruid mooi genoeg om te laten staan (bloeit zo lang :)). Na diej wijze tip van de buurvrouw ben ik dus blij dat ik het kruid heb laten staan. Inmiddels ligt een groot gedeelte ervan nu in de vriezer…en ga ik beginnen met het dagelijks innemen ervan. Ben benieuwd hoe het werkt en of het werkt. Maar als de berichten al aangeven dat 70/80% van de mensen die het gebruiken er baat bij hebben , ben ik erg hoopvol!.
    En wie niet waagt wie niet wint zeggen we wel eens!.

  11. ik neem soms de tabletjes van het merk Biover, die je in de bioplanet kan kopen, tegen migraine (staat erop vermeld) er zit ook gember in en valeriaan en mariadistel: goed voor de vertering en kalmering. ik vind dat het werkt, dus eens te proberen misschien.
    voor hen die geen planten kunnen kweken een goed alternatief; en veiliger misschien.
    groeten, en veel beterschap want migraine kan een hel zijn,

  12. maar ik wil toch ook eens waarschuwen tegen het zomaar slikken van plantjes,wat niet zo onschuldig is ,
    migraine is redelijk complex en daarom kan je beter ook eens iets lezen als
    de migrainerubriek bij
    people.zeelandnet.nl
    voeding en levenswijze zijn ook belangrijk
    groeten,

  13. Hallo Anne,

    Ik maak zelf tinctuur van moederkruid uit mijn tuin. Gedurende de zomer verzamel ik constant blaadjes die ik in wodka of jonge jenever laat trekken. Zodra ik denk dat er iets van migraine zit aan te komen, neem ik regelmatig ca 6 druppels in op een kaakje of zo en ik heb het idee dat het helpt. Ook tijdens een aanval probeer ik het wel eens tussen de medicijnen door en soms kan ik dan een volgende pil een paar uur uitstellen. Maar de migraine ermee oplossen lukt helaas nog niet.
    Het helpt ook bij buikpuin die weer hoofdpijn veroorzaakt. Je voelt de boel duidelijk ontspannen.
    Wat mij betreft een interessante plant!

    Ik heb ook een voorraadje gedroogde blaadjes liggen, maar die heb ik nog niet geprobeerd.

    Heb je ook wel eens ernstige negatieve bijwerkingen gehoord over moederkruid?

  14. negatieve bijwerkingen, contra-indicaties:
    allergische reacties, niet bij zwangerschap, langzaam afbouwen, zoals in deze tekst beschreven:
    zeker interessant als je migraine hebt: probeer je lever te ontzien: geen koffie, geen chocolade..(dus verstandig eten en leven)
    groeten, Tine

    GENEESKRACHTIGE KRUIDEN
    MOEDERKRUID: Kreeft

    Latijn: Tanacetum parthenium (Chrysanthemum parthenium) – Engels: Feverfew

    Moederkruid heet natuurlijk niet voor niets moederkruid, Culpeper zegt dat een vrouw zich geen beter kruid kan wensen en al helemaal niet als de vroedvrouw onvoorzichtig is geweest. Wat hij precies met dit laatste bedoelt staat niet in Culpeper’s Colour Herbal, waar deze wijsheid uit komt. Het helpt bij moeilijkheden tijdens de bevalling en het helpt restanten van de nageboorte te verwijderen.

    Een aftreksel van moederkruid helpt ook tegen borstverkoudheid (doe er dan honing bij), is koortsverlagend (de Engelse benaming Feverfew verwijst naar dit aspect) en ontstekingsremmend; het is menstruatieopwekkend, is goed voor de baarmoederspieren (Kreeft) , zou kunnen helpen bij onvruchtbaarheid, het ontspant bij astma en bronchitis (29 gr. Kreeft of liever van de hoofdtekens), het is een levertonicum, en het is reinigend voor de blaas en verwijdert gruis.

    Verpulverd gedroogd kruid ingenomen in wijn helpt bij droefheid, hysterie en melancholie. Maar zonder wijn doe je 30 gram in een kwart liter kokend water, laat het koud worden en drinkt het gedurende de dag per half theekopje.

    Moederkruid is dus een echt Kreeftplantje. In tegenstelling tot het er en heel klein beetje op lijkende lekker ruikende kamille (een Stier-kruid, Stier is meer sensueel en het dierenriemteken dat bij geur hoort) ruikt moederkruid absoluut niet lekker, en het blad is heel anders van vorm.

    Vandaag de dag heeft men herontdekt dat moederkruid heel erg goed is bij migraine en hoofdpijn: kauwen op een vers blaadje helpt dan. Het smaakt niet echt, het kruid is namelijk behoorlijk bitter. En je kunt er in eerste instantie ook nog eens allergisch op reageren met mondzweertjes of een gezwollen lip.

    Dan moet je het dus bovendien wel in de tuin hebben staan en het kan de moeite zijn het aan te planten in je tuin! Je plukt de blaadjes dan het beste voor de bloei en vriest ze in voor gebruik in de winter. Elke dag 3 blaadjes eten tijdens de maaltijd als je migrainepatiënt bent. Moederkruid helpt met name de symptomen van misselijkheid en overgeven in te dammen bij migraine, en het duurt misschien een paar maand voor je het effect merkt. Het betekent dus eigenlijk dat de symptomen die in de buik ontstaan (Kreeft) geholpen worden door moederkruid. Op deze site http://people.zeelandnet.nl/vdwindt/migraine/moederkr.htm lees je over een onderzoek naar moederkruid: dat door migrainepatiënten minstens 4 maanden genomen moet worden, daarna langzaam afgebouwd en een poosje stoppen. Abrupt stoppen met moederkruid creëert ellende, als die voor die tijd ook aanwezig was.

    Moederkruid wordt ook ingezet bij milde reumatische gewrichtspijn, is bloeddrukverlagend, en helpt bij rugpijn om de pijn weg te nemen. Daarnaast kan mogelijk helpen bij tinnitus (oorsuizen) omdat het de serotonine stopt (wat ook een van de werkzame acties van moederkruid is anti-migraine. In dit geval kan de thee ook van de bloemetjes gemaakt worden. Het heeft antihistamine-eigenschappen en zou ook wel eens heel geschikt kunnen zijn tegen hooikoorts.

    Contra-indicaties: moederkruid niet gebruiken als je meteen een rode huid krijgt bij aanraking met de plant. Ook zal het waarschijnlijk beter zijn het niet te gebruiken tijdens de zwangerschap.

    Als je kat vlooien heeft kun je hem wassen met de koud geworden thee van moederkruid om de vlooien te verdrijven.

    © COPYRIGHT (van deze tekst) : Joyce Hoen DF Astrol S, 2009 – de belangrijkste bronnen zijn vermeld op de introductiepagina.
    chta @ astrologie.ws

    1. In veel streken wordt in elk geval boerenwormkruid ‘hemdsknoopjes’ of iets dergelijks genoemd.

      Het is ook een plant uit de familie van de composieten (samengesteldbloemigen), maar de bloeiwijzen bestaan alleen maar uit buisbloempjes, en geen lintbloempjes. Het zijn lijken dus bloemen met alleen een hartje en geen bloemblaadjes.
      (Maar één ‘bloem’ is dus eigenlijk een groepje van een heleboel bloemen…)

      1. Oeps… Toen ik de reactie vanTinie las, dacht ik dat het een reactie was op mijn blogpost van vandaag, waarin Jacobskruiskruid wordt genoemd. Maar inderdaad, niet alleen boerenwormkruid, ook moederkruid wordt zo wel genoemd.

  15. Hallo,

    Ik zou het moederkruid willen gaan gebruiken tegen migraine. Echter bij veel kwekerijen hier in de buurt wordt enkel Tanacetum parthenium ‘Sissinghurst White’ aangeboden. Is deze variëteit even effectief/bruikbaar als het gaat om de werkzame bestanddelen? Of kan ik beter de “gewone” gebruiken?

    groet Kyra

  16. Hoi,
    Ik heb een vraagje over tinctuur maken.Gebruik je hiervoor de bloemen en het blad?
    Ik heb in m’n tuin de enkele en met dubbele bloem staan.Is er verschil in geneeskracht tussen deze 2?
    groet,
    Hannie

  17. Ik ben ( was ) 25 jaar migraine-patiënt.
    Toevallig kwam ik de succesratio van moederkruid tegen ( ook via deze site ).
    Ik dacht, baat het niet, het schaadt ook niet, ik probeer het … .

    Ik viel ronduit achterover van de werkzaamheid.

    Het is gewoon schandalig dat dokters dit niet voorstellen aan hun patiënten. Onwetend of niet … wetende dat chronische maagonstekingen (van de pijnstillers, de supplementen) een rechtstreekse predecessor is van maagkanker … .
    Als het erop aankomt, ben je steeds op jezelf aangewezen. Gelukkig gingen veel kruiden-believers je voor en kan je heel veel info van het net plukken ( zoals hier )… . Uiteindelijk is pharmacie daar begonnen, pharmacie was in oorsprong plantkunde !

    capsules :
    ———-
    Een energieke apothekeres hielp me meezoeken met capsules. Kwalitieit is belangrijk, enkel het gevriesdroogde kruid werkt ( of het verse ), niet het gewone gedroogde kruid ( de thee werkt bij mij dus niet … )

    En wat bleek, de capsules van DebaPharma ( Tanacetum Parthenium ) werken bij mij als een trein … . Als ik de aura’s krijg ( blinde vlekken in mijn gezichtsveld, lichtflitsen ) neem ik er gelijk 2 à 3 in. Na +- 15 minuten zijn de aura’s weg en krijg ik geen hoofdpijn. Het was du jamais vû voor mij … .
    Dit werkt bij mij nu al +- 1 jaar. Voor het eerst in 25 jaar ben ik een jaar migraine-vrij.

    Meer bewijs nodig ? Probeer het zelf.

    Meestal zegt men dat je het miniumum een half jaar moet nemen vooraleer je effect hebt. Niet dus, bij mij toch niet. Ik neem het ook niet continu, enkel als ik de aura’s heb ( of bij pijnlijke maandstonden, de krampen verdwijnen dan als sneeuw voor de zon )

    Let op, kruiden werken wel degelijk. Dit betekent, kunnen ook bijwerkingen hebben !

    Bijwerkingen :
    ————–
    – een positieve : het ontspant je aders, je krijgt een heerlijk ontspannen gevoel. Niet moe of loom, maar gewoon, ontspannen en beheerst. Je schouderspieren ontspannen zich. Alsof je een pijnstiller genomen hebt, de pijn glijdt van je nek en schouders, maar dan zonder de maagpijn (van pijnstillers)

    – nog een positieve : als die krampdag van je maandstonden zich aandient, neem je enkele capsules, en je buik ontspant heerlijk. Na +- 15 min voel je nog wel dat er iets gebeurt in je buik, maar het doet geen pijn meer. Het verdere verloop van je maandstonden gaat ook veel vlotter (werkt immers ook bloedverdunnend)

    – nog een positieve : het werkt bloeverdunnend (pas dus op met andere bloedverdunners). Bij mij heeft dit het effect dat ik er (tijdelijk) beter door ga zien, werkelijk. Je ouderdoms-slechtziendheid wordt er (even) door verbeterd. Dan moet je wel al enkele capsules ineens ingenomen hebben. Het zou op de vloeistof achter je ogen inwerken. Door de ouderdom wordt die vloeistof achter je ogen taaier en kan je lens zich moeilijker scherpstellen. Dit wordt dus tijdelijk opgeheven.

    – nog een positieve : ik word er goed gezind van. Het werkt nl. ook in op de serotonine-spiegel ( eigenlijk zou ik het daarvoor alleen al dagelijks moeten nemen, maar ja ) Sint-Jans-kruid bvb werkt bij mij veel te hard en te bruusk in op de serotonine-spiegel. Ik krijg van St-Jans-kruid net migraine daardoor ! Moederkruid heeft bij het positieve effect van de serotonine-boost, maar zonder de migraine, perfect.

    – een negatieve : ik wou de thee ook proberen. Dat was een tegenvaller :
    1. het werkte niet op de migraine
    2. ik kreeg er maagpijn van
    3. ik heb er sindsdien een gevoelige nier aan overgehouden.
    Dus geen thee meer voor mij.

    Het verse kruid heb ik nog niet geprobeerd. Maar de aftjes die je ervan kan overhouden (ok, niet in een broodballetje maar toch), weerhouden me wel.
    Plus, een capsule is toch zo lekker makkelijk, altijd binnen handbereik. En de mensen die dit wondermedicijn produceren mogen ook leven … .

    Moederkruid wins for me ! Veruit boven alle chemische troep ! ( maar daar is natuurlijk veel meer mee verdiend, door de pharmaceutische industrie. De éne pil leidt naar de andere pil, van de pijnstillers naar de maagbeschermers enz … . )

    Probeer moederkruid, echt. Je zult versteld staan.

    Een migraine-vrij en goed-gezind leven toegewenst … .

    1. Lydie,
      Ben jij nog steeds zonder hoofdpijn?
      Mijn zoon (16) heeft migraine met aura – heeft migraine gekregen vanaf zijn 15 jaar –
      Wij hebben al de klassieks geneesmiddelen geprobeerd (3 specialisten) en de accupunctuur met druppels vanuit China – maar zijn migraine komt steeds terug – wij zitten met onze handen in het haar want hij wordt door die migraine belemmert om zijn studies tot een goed eind te brengen en het is een fervente sporter en moet hierdoor ook af en toe zijn trainingen staken –
      Er is ook niemand die mij kan vertellen of moederkruid >>> Tanacetum Pathenium op de verboden lijst staat voor sporters binnen Europa (ivm dopingcontrole.

      Groetjes,
      Chantal

      1. Dag Chantal,

        ik heb soms nog opstootjes, maar zelden nog ‘ migraine-3-daagsen ‘. Eerlijk gezegd, ik ben ook geen pillenslikker, m.a.w. ik neem Tanacetum Parth. niet dagelijks, alleen als ik de aura’s krijg.
        En volledige eerlijkheid, het komt nu zo weinig voor dat, als ik de aura’s begin te krijgen ( blinde vlekken ) in een stressy periode -> dan neem ik gewoon een Nurofen 200 op voorhand ( gewone Nurofen, de fastcaps werken bij mij NIET ) -> en ik krijg geen migraine …
        Dit gebeurt zo een 3 à 4 keer per jaar denk ik, verwachte feestjes, verwachte stress op het werk, verwachte sport-prestatie in de pierende zon, of andere verwachte drukte …

        Kort,
        supertrigger ( voor mij ! ) is : minder dan 8u slaap per nacht / beeldscherm-werk ’s avonds ( zeker vlak voor het slapengaan ) -> 1u voor het slapen gaan = computer UIT ! / roepers rondom me

        Bvb voor een collega : die heeft alle chocolade moeten laten blijkbaar. Dat is me een brug te ver 🙂

        Elk geval is anders, hou een dagboek bij anders gedurende enkele maanden, wat deed je, uur gaan slapen, uur van opstaan, uren gesport, … Elke verzuring is ook een trigger ( en sporten is verzuring ), alkaliseer je voldoende, desnoods Soda-bad enkele keren per week ( = 1/5de zak Soda-kristallen in heet bad + wat Louis Widmer badolie ) -> dit wordt ook aanbevolen voor fybromyalgie-patiënten bvba. Andere bijwerking dan : je zweet ruikt anders ( niet meer zo intens ) = alkaliseren van je lijfje. Opgelost soda-kristallen in een spuit-busje is ook een Top-deo voor intens zweet by the way …

        I.v.m. verboden lijst, zou me verwonderen … anders ‘ Google ‘ erop los zou ik zeggen …

        Verzorg jullie goed !

        grtjs,
        Lieve

      1. Dag Anouk,
        je mag er best 3 innemen, doe ( deed ) ik ook als ik aura’s voelde opkomen ( blinde vlekken in gezichtsveld ), of nu af en toe, als ik aan één zijde boven mijn oog wat pijn voel. De migraine breekt dan niet door.
        Alleen het bloedverdunnende aspect in acht houden. Dus wat opletten om in combinatie veel ibuprofen of paracetamol of aspirine te nemen, 1 Nurofen ( ibuprofen ) 200 mg bvb nadien ok, moest dat nodig blijken en het moederkruid desgevallend onvoldoende werkt, maar dan best wel stoppen.
        ( moederkruid is ook bloedverdunnend )

  18. Beste Lydie,
    Wat ben ik blij met jouw reactie. Sinds gisteren heb ik ook moederkruid in huis (capsules via de apotheek). Ik ben dus heel erg benieuwd of het bij mij net zo goed gaat werken als bij jou, want inmiddels heb ik al zo’n 8 tot 10 jaar last van migraine. Alleen heftige migrainepillen helpen dan. Ik laat je weten of deze capsules ook voor mij goed hun best doen.
    Een dankbare en hoopvolle migraineclient.

  19. Hoi,ik ken moeder kruid al vele jaren, minstens 3 aanvallen per week,nu amper 3 op een jaar.Vanaf het eerste blaadje voelde ik de volgende dag verbetring in mijn hoofd.
    Toen ik het plantje beschreef aan mijn ma zei ze spontaan,dat is het buikpijnbloemeke.
    Ik neem gewoon af en toe een blaadje dat ik met een mondje brood slik,ik probeer om het niet te laten raken in mijn mond voor de smaak en de blaasjes.
    Omdat het een betere doorbloeding heeft probeer ik het een dezer dagen tegen cvs, dat is vorige zomer ontdekt, misschien helpt het ook voor mijn rug- en spierproblemen,.
    Wat ik wel nog wil meegeven voor mensen die een plantje hebben, in een pat planten heeft geen zin,het gaat gewoon kapot.
    Ik heb er ooit gekocht van arcocaps, maar zij gebruiken de bloemekes , die zijn voor mij niet zo goed.
    Het is een wonderplant voor veel mensen

  20. Het lijkt me hier vooral over hormonale migraine te gaan en dan kan ik me voorstellen dat Moederkruid werkt. Maar weet iemand ook of het werkt voor mannen? Mijn vriend heeft hier de laatste jaren steeds meer en meer last van. Of kan dat bij mannen ook hormonaal zijn? Dan las ik nog ergens dat er capsules te koop zijn in de apotheek, gevriesdroogd? Welk merk zou dat zijn?

  21. Hallo beste mensen,

    iemand raad/hulp : ben al jaren migrainepatiënt en alle medicijnen/spuiten doorlopen. Nu een flesje moederkruid tinctuur gekocht en er staat enkel op 3 x per dag 20 a 25 druppels. Ben nu halfweg mijn flesje, maar mijn vraag is mag ik dit blijvend innemen dus maanden, jaren…? Mag ik dit ook gebruiken met bv een tinctuur tegen constipatie (heb ik spijtig genoeg ook last van) Dan moet ik me een grotere voorraad inslaan van het moederkruid want zo een flesje is zo op. Jullie spraken ook van capsules, hebben die dezelfde werking? Alvast bedankt !

    1. Wat met zware duizeligheid ,braken ,plat in bed ,niet kunnen bewegen ,geen hoofdpijn,en toch
      denkt men dat het een migraine aanval zou kunnen zijn .
      Heb moederkruid genomen maar zonder resultaat , wel in pil vorm ,geen verse blaadjes
      Moest er iemand raad kunnen geven al vast bedankt
      Monika

  22. Hallo, bij mij heeft het wel degelijk gewerkt. Ik had vroeger regelmatig hevige migraine, waarbij ik soms liep te bonken met mijn hoofd tegen de muur. Dta gaf vreemd genoeg verlichting. Uiteindelijk moederkruidcapsules beginnen nemen gedurende een drietal maanden. Sindsdien waren zowel de frequentie als de intensiteit van de migraine fel verminderd en was de migraine draaglijk. Nu de laatste tijd wordt het weer wat heviger. Denk erover nog eens een kuur te doen. Mag na 25 jaar wel eens terug…

  23. Beste

    Er is al veel geschreven, maar ik ben toch nog benieuwd naar het volgende: is het beter rechtsstreeks de blaadjes te nemen, of een tinctuur? En zit er verschil in de tincturen die je gewoon in de drogist kunt krijgen en eentje die je laat maken bij een apotheek?

    Alvast vriendelijke bedankt voor het antwoord.
    Esther

  24. Hallo,
    Ik vind geen antwoord op mijn vraag of de plenum medicinaal even goed werkt als de officinale. Bij sommige kruiden zijn enkele cultivars vrij gelijkaardig van werking, mogelijk iets minder, maar van het moederkruid heb ik dat nog niet kunnen achterhalen. Weet jij dat toevallig?

  25. Ik gebruik nu maand de lucovotaal Tanacetum parthenium
    Heb hormoneale migraine die steeds erger wordt ondanks al 10 jaar in de overgang
    De aura s worden wel minder, waardoor de migraine ( die ik als ik aura krijg met een ibuprofen hoofdpijn demp) nu niet kan dempen en 3 dagen hoofdpijn heb

    De capsules helpen naar mij mening wel ;))

    Vraag: is weet iemand of ik g ewoon
    Nu aan de 2 e maand bezig
    Nu vraag ( die ik al heb gesteld aan lucovitaal )
    Mag / moet ik levenslang gebruik?

    Anrwoord lucovitaal :kreeg 3 x antwoord 2 maanden gebruik al op bijsluiter staat ?
    Dus daar wordt ik niet wijzer van!!
    Misschien verstandig om ander pil,druppelvorm te gaan gebruiken Voor elke dag ?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.