Categorie: Biodiversiteit – Biodiversity

Pallas’ Eekhoorn – Update

Pallas’ Eekhoorn – Update

11:20 – Toevallig staan manlief en ik voor het raam als we de Pallas’ eekhoorn op de houtstapel zien klimmen, en de noot die helemaal vooraan in de val ligt ziet beetgrissen en ermee wegrennen. Hij verdwijnt ermee in de houtberging aan de andere kant van de schuur.
11:25 – Als we opnieuw naar buiten kijken, zie we iets bewegen in de val… Inderdaad, de noten bleken zo aanlokkelijk dat het beestje al meteen weer teruggekomen was, en letterlijk in de val liep…

Intussen heeft de researcher die de vallen plaatste al een mailtje gehad dat hij ze terug kan komen halen… met inhoud.

Paniek in eekhoornland

Paniek in eekhoornland

‘Ik heb daarnet een foto gemaakt van een eekhoorn die bij de voederplank kwam eten’, zei manlief een paar dagen geleden plots, ‘en volgens mij was het geen Europese Eekhoorn’.
Een snelle blik op de foto maakte in elk geval duidelijk dat dat laatste absoluut klopte. Natuurlijk zijn onze inheemse eekhoorns echt niet altijd ros van kleur – een paar jaar geleden liep er hier in de tuin een bijna zwart exemplaar rond – maar dit beestje was bijna bruingroen, en miste de zo kenmerkende oorpluimpjes van onze rode eekhoorn.
Het was niet de eerste keer dat we deze winter eekhoorns zagen. Ik zag een paar keer overduidelijk een rosse, maar manlief had al eerder melding gemaakt van een donker exemplaar bij de vogelvoederplek.

Pallas’ eekhoorn – Callosciurus erythraeus

De soort die volgens Meester Google het meest op de geportretteerde leek, was de Pallas’ eekhoorn, maar op waarnemingen.be vond ik daar geen enkele melding van, en die benoemde deze uit China afkomstige eekhoorn dan ook als ‘zeer zeldzaam’. Ik plaatste de waarneming in elk geval op de site als een ‘onzekere Pallas’ eekhoorn‘, en kreeg binnen no-time een bevestiging van de ‘admin-zoogdieren’ dat het wel degelijk een Pallas’ eekhoorn was…

De Pallas’ eekhoorn in Vlaanderen en Nederland

In 2005 ontdekte men in Dadizele een populatie van deze eekhoorn. Waarschijnlijk zaten ze daar al langer, maar het was pas toen ze echt schade begonnen aan te richten, dat ze de aandacht trokken. Men is de dieren daar gaan wegvangen, en ze zijn – na sterilisatie van de mannetjes – overgebracht naar een kooi in een bungalowpark in Nederlands Limburg. (Zie ook Adriaens et al. Biol. Invasions (2015), 17:2517-2526)

In Nederland is er ook een populatie bekend, ontstaan uit een paar in 1998 ontsnapte eekhoorns van een dierenhandelaar in Weert. In 2011 is men ook die populatie gaan wegvangen, en die is intussen ook zo goed als uitgeroeid.
Het artikel op waarnemingen.be over deze soort besluit met:

Nadat de populatie in Nederland zo goed als uitgeroeid was door de intensieve vangacties, kunnen de vangacties zich nu beperken tot het plaatsen van vallen op locaties met concrete waarnemingen en wordt regelmatig gezocht naar sporen om de allerlaatste dieren weg te vangen en te vermijden dat de populatie zich weer uitbreidt. Omdat in 2012 en 2013 ook aan onze kant van de grens nog dieren en nesten waargenomen werden, breidden de Nederlanders in samenspraak met de Vlaamse overheid hun inventarisaties en wegvangacties in 2013 uit naar de Vlaamse grensregio, waardoor hopelijk ook daar alle Pallas’ eekhoorns verwijderd werden.

Waarom uitroeien?

pallaseekhoorn
foto: GothPhil – Taipei
CC license
De Pallas’ eekhoorn is als ‘huisdier’ in onze streken aanbeland. Tegenwoordig is het overigens verboden om de soort nog als huisdier te houden, zowel in Belgë als in Nederland. Maar intussen zijn er dus in het verleden wel een aantal van de eekhoorns ontsnapt. De diertjes zijn ongeveer even groot als onze inheemse eekhoorn, maar hebben een olijfkleurige vacht, soms met een oranje buik (wordt daarom ook wel eens roodbuikeekhoorn genoemd). Zoals mij al meteen opviel hebben ze ronde oortjes zonder de opvallende pluimpjes van onze rode eekhoorn.
De Pallas’ eekhoorn heeft een minder groot gebied nodig dan de inheemse. Een rode eekhoorn heeft een territorium van zowat een halve hectare nodig, maar op zo’n gebied kunnen vier Pallas’ eekhoorns leven, en hun voedselbronnen zijn compleet gelijk aan die van de rode. De inheemse eekhoorn verdwijnt daardoor in gebieden waar de Pallas’ eekhoorn voorkomt.

Daarnaast wordt melding gemaakt van schade door de eekhoorns aan bomen en telefoonkabels, aan houten dakconstructies en plastic buizen. Nu durft onze inheemse eekhoorn ook wel eens boomtwijgen schillen, maar de roodbuikeekhoorn zal ook dikke takken en flinke boomtoppen ‘ringen’ waardoor ze volledig afsterven.

Naschrift

Nog geen dag nadat ik ‘onze’ eekhoorn gemeld had, kreeg ik opnieuw een mailtje. Van het agentschap Bos en Natuur dit keer.

Beste,
 
We kregen de melding door dat u een Pallas’ eekhoorn hebt waargenomen in uw tuin. Aangezien deze soort sterk invasief is en een bedreiging voor de inheemse rode eekhoorn vormt, hadden we het dier graag weggevangen.
 
Kunnen we u telefonisch contacteren om verdere afspraken te maken?

En gisteren, twee dagen nadat ik de foto op waarnemingen.be plaatste, stond er al een vangkooi naast de voederplank.

Meer over zoogdieren in mijn tuin:

Reclaim the Seeds – de oogst, en mijn restanten (aanbod dus)…

Reclaim the Seeds – de oogst, en mijn restanten (aanbod dus)…

Het was gisteren een leuke middag op de zadenbeurs in Lier.
Iets minder gelegenheid tot ruilen dan ik gehoopt had, maar voor mensen die zelf nog geen (te) grote zadenvoorraad hadden een waar Walhalla!
Het was plezant om een aantal vrienden weer terug te zien, maar de mensen die een paar dagen geleden lieten weten dat ze er ook zouden zijn, heb ik jammer genoeg niet ontmoet – we hebben waarschijnlijk het verkeerde tijdstip gekozen. (Toch heb ik via een omweg toch wat tomatenzaden van Eddy Ceyssens gekregen!)
Wat we zeker wilden meebrengen, was een paar aparte aardappelrassen, en ik kan het nooit laten om wat onbekende boontjes of tomaten mee te brengen. Ik hoopte ook op wat aanbod van bijzondere pompoenen, maar het lijkt dat hier in Vlaanderen de meeste mensen toch nog denken dat alleen Hokkaido en Butternut echt lekker zijn. (Ik geef toe dat dat hele smakelijke pompoenen zijn, maar sinds ik ‘Candystick Dessert Delicata’ geproefd heb, ben ik ervan overtuigd dat er nog meer lekkere rassen te vinden zijn.)

Ik ging naar Lier en ik bracht mee…

Een overzichtje van mijn ‘oogst’

  • Bonen
    • Moeras-koningin (Moores Königin) – een historisch ras van staaksperzieboontjes, een ‘landras’ uit Duitsland
    • Monastic Coco – een droogboontje dat lijkt op YinYangboontjes, maar met een paarsrode vlek. Volgens Bram Cools van Hortus Brambonii (en het internet bevestigt dat) werden de boontjes oorspronkelijk vooral gekweekt in een aantal (Zuid)-Engelse abdijtuinen. Ik vind vermeldingen terug van het Benedictijner nonnenklooster in West-Malling, Kent, en van St-Cecilias Abbey, ook een Benediktijnerklooster, op het Isle of Wight. Het is een staak-droogboontje waarvan de peulen ook vers kunnen gegeten worden
    • Getailleerde hardschil – een Nederlands landras. Een struik-droogboontje waarvan de zaden erg lijken op de van Monastic Coco, al zijn ze wellicht een tikkeltje groter.
    • Flageolet Vert à Rames. De zadenlijst van de Oerakker vermeldt deze soort als ‘à Raries’, maar ik vermoed dat dat te wijten is aan een verkeerd overschrijven van een handgeschreven kaartje… Ik hou het bij ‘à Rames’.
    • Limburgse Vit (‘Limburgse Witte’) – Ook een Nederlands landras. Ze worden beschreven als fijne klimsperzieboontjes met zachtgele bloemen (de reden dat ik ze kocht!) en gele peulen.
  • Aardappelen
    • Cornes de Gattes
    • Harlequin: Een Britse kruising tussen Charlotte en Cornes de Gattes – geel en heel vastkokend
    • All Blue
    • Shaggit Valley Gold, een kruising van een Solanum tuberosum Phureja group met de gewone Solanum tuberosum. De Phureja group zijn aardappels die eigenlijk enkel geteeld kunnen worden in een klimaat zonder echte winter, maar door terugkruising met Solanum tuberosum zijn knollen ontstaan die hier wel geteeld kunnen worden. De ‘aardappels’ zijn klein van formaat, maar – zoals de naam van de cultivar verraadt – goudgeel vanbinnen.
    • En één knolletje Vitelotte Noir, de truffelaardappel
  • Tomaten
    • ‘Girl Girl’s Weird Thing’ – Een gestreepte vleestomaat, zou een mutant zijn van Green Zebra. Is genoemd naar de hond ‘Girl Girl’ van de eerste kweekster
    • Cherokee Chocolat – nog donkerder dan de Cherokee Purple, die ik ken als een erg lekkere tomaat
  • Overige
    • Sla: ‘Donkergroene Oststeirische’ – Een donkergroene slasoort die bij vroeg zaaien (eind maart) kleine kroppen vormt en bij latere zaai een pluksla is. Een landras uit – natuurlijk – het oosten van Stiermarken in Oostenrijk.
    • Quinoa

En laat ik tenslotte niet vergeten, een mooie oogstkist (met een kleiner inzetkistje – niet op de foto wegens al in gebruik genomen), gemaakt door vzw Plukrijp.

Oogstkist van vzw Plukrijp

Ik ging naar Lier en ik bracht mee terug…

Ik nam een klein deel van mijn tomatenzaden mee, maar behalve wat zakjes Wild Thyme (een bijzonder lekkere groen-rijpe vleestomaat) ben ik er nauwelijks kwijtgeraakt.
Ben je geïnteresseerd, laat het dan even weten in de commentaren. Ik laat je dan per mail mijn adres weten. Als je dan een aan jezelf geadresseerde en gefrankeerde envelop opstuurt, krijg je de zaden retour. (Ook Nederlanders kunnen een gefrankeerde envelop opsturen: ik werk in NL, en kan de brieven daar ook posten.)
Van sommige rassen is mijn aanbod heel beperkt, dus ik kan niet garanderen dat iedereen krijgt wat hij/zij vraagt.

  • Groot formaat
    • Wild Thyme – bij rijpheid oranje met geel aan de buitenzijde, binnenin felgroen
    • Cœur de bœuf
    • Brandywine – grote, frambooskleurige vleestomaat
  • Medium
    • Nyagous – Ook een favoriet hier: de kleur wordt vaak ‘zwart’ of ‘mahony’ genoemd, en deze tomaat heeft inderdaad ook de rijke smaak die zo typisch is voor ‘zwarte’ tomaten.
  • Klein formaat (denk ‘pruim’)
    • Clint Eastwood’s Rowdy Red: rood, goed resistent, goede smaak
    • Red Furry Boar: rood, met een mat, fluwelig velletje
    • Dragon’s Eye: rozerood met geel gestreept, zoet van smaak
  • Struiktomaat
    • Efemer: vroege kleine, rode tomaat

Ik heb nog een grote voorraad (andere) tomatenrassen, dus laat ook weten of ik niet-meer-beschikbare rassen eventueel mag vervangen door iets anders…