AnneTannes Tuin

Het leven van een gehoornde metselbij

De Gehoornde Metselbij is echt geen koukleum, en is dan ook één van de eerste wilde bijen die in het voorjaar te zien zijn.  De mannelijke metselbijtjes komen begin maart al uitgekropen, om korte tijd later gevolgd te worden door de vrouwtjes.  
De vrouwtjes paren vaak al op de eerste dag na het uitvliegen met één mannetje (het is een ‘monandrische‘ soort), en dat mannetje zal korte tijd later sterven.  (De vrouwtjes kunnen een paar jaar leven.)

 Het bevruchte vrouwtje gaat vervolgens op zoek naar een plek om een eigen nest te bouwen, en ze blijft daar soms tot in mei mee bezig. Ze kiest langwerpige holten, zoals rietstengels of dunne buisvormige holtes in boomstammen of stukken hout (al dan niet voor dat doel door de mens geboord!). Buisjes van 8 mm doorsnede zijn ideaal, maar alles tussen 6 en 10 mm kan dienst doen… (Samen met de Rosse Metselbij is de Gehoornde de meest voorkomende bewoner van ‘bijenhotels‘.)

De Gehoornde Metselbij  maakt in de buisjes een reeks van tussenschotjes en een afsluitdekseltje van – al naargelang de streek – klei, leem of zand.  In elk nestkamertje wordt een voorraadje stuifmeel en er bovenop een eitje achtergelaten.  Wanneer een buisje vol is wordt het met een dekseltje afgesloten en gaat mevrouw naar een volgende holte op zoek.

Als de larve uit het eitje is gekomen begint die zich tegoed te doen aan het stuifmeel, dat gewoonlijk voor een week volstaat.  Als het stuifmeel op is, gaat de larve zich inspinnen en voltrekt zich langzaam de metamorfose tot volwassen bij.  Tenminste, als er ook geen goudwesp-larven op de loer lagen… Maar dat verhaal lees je bij Muggenbeet.

De nestcellen  zijn op overlangse doorsnede asymmetrisch, waardoor de bij die uit de pop gekomen is ‘weet’ aan welke kan van de cel de uitgang is.  Ik vertelde al dat mannetjes eerst uit het nest komen… Inderdaad, in de nestcellen die zich het diepst in het buisje bevinden, bevinden zich vrouwelijke larven, terwijl de ‘mannelijke’ eitjes in de cellen dichter bij de uitgang gelegd worden. 
De meeste soorten metselbijen blijken inderdaad controle te hebben over het geslacht van hun eitjes.  Het is dus niet zo dat ze eerst een heleboel vrouwelijke eitjes leggen en dat de tweede helft van het ‘legsel’ mannelijk is.  Ze vullen immers meerdere ‘nestgangen’, en in elk buisje zijn de binnenste eitjes vrouwelijk en de buitenste mannelijk.)