Kruipende smeerwortel – een mooie bodembedekker

Symphytum grandiflorum - Kruipende smeerwortel

Van de Kruipende smeerwortel, Symphytum grandiflorum (ook wel S. ibericum), wordt wel gezegd dat hij durft woekeren. Tja, wellicht als je hem op de verkeerde (lees: ideale) groeiplek zet, maar in onze tuin gedraagt hij zich eigenlijk heel beschaafd, en is het een mooie bodembedekker.
Hij staat intussen zo’n 15 jaar in de tuin, en heeft heel geleidelijk (en met onze volle goedkeuring) intussen zo’n 5 m² ingenomen, netjes onder de gemengde haag, en hij moet in ‘woekerkracht’ zeker onderdoen voor de grotere smeerwortels.

Beschrijving

Deze smeerwortel is een eerder laagblijvende plant, als hij bloeit haalt hij in onze tuin ruim 30 cm, het blad vormt een tapijt van hooguit 20-25 cm. De plant verspreidt zich met bovengrondse uitlopers (‘stolons‘) en vormt hiermee een dicht tapijt waartussen andere planten weinig kans krijgen.
In het voorjaar (april-mei) bloeit de plant met de voor de ruwbladigen typische spiraalvormige schichten. De bloemknoppen zijn rood, maar als ze openkomen verbloeien ze al heel snel naar roomwit. (Er zijn cultivars, zoals S. grandiflora ‘Wisley Blue’) met blauwe bloemen. (Trouwens: dit jaar merk ik op, dat de oudere bloemen hier ook naar blauw verkleuren, wat ik vroeger nooit heb opgemerkt.)
De plant is probleemloos winterhard, en heeft een voorkeur voor een standplaats in gefilterd zonlicht of halfschaduw. Ze verdraagt volle zon, maar het blad zou dan minder mooi zijn. Hoewel de plant een voorkeur heeft voor wat vochtigheid, kan hij toch wel droogte verdragen, zeker een gevestigde plant.

(Klik op de afbeeldingen om ze te vergroten)

 

Waarde in de tuin

Ik weet niet, in hoeverre deze smeerwortel geneeskrachtige eigenschappen heeft. Maar het is absoluut een plant die zijn plek in onze tuin verdient:

  • Het is een goede bodembedekker die andere woekeraars geen kans biedt.
  • Het blad kan gebruikt worden als kaliumbron in mulch, en als compostactivator.  (Lees meer over smeerwortel als mulch in een nieuwsbrief van Frank Anrijs, één van de Vlaamse autoriteiten op vlak van permacultuur. – even naar beneden scrollen in dit artikel.)
  • Hoewel er gezegd wordt dat de plant woekert, verspreid hij zich minder snel dan sommige anders smeerwortels, en wordt daarom wel aangeraden in in jonge voedselbossen waar ze de bodem kunnen bedekken tussen de nog jonge aanplant van bomen en struiken.
  • Net zoals de meeste smeerwortels zijn de bloemen erg geliefd door bijen en hommels, en het zijn dus goede drachtplanten.

What’s in a name?

Lange tijd dacht ik dat deze plant de Iberische smeerwortel (S. Ibericum) was…
En dat was het ook! Met de nadruk op ‘was’.
Maar een aantal jaren geleden heeft die smeerwortel een andere wetenschappelijke benaming gekregen, en heet nu dus S. grandiflorum, te vertalen als grootbloemige smeerwortel. (Maar als je het mij vraagt zijn z’n bloemen echt niet groter dan die van de andere smeerwortels.) 
En dan is er ook nog de S. x hidcotense (Hidcote smeerwortel), die een kruising is tussen de S. grandiflorum en de S. x uplandicum. Maar die Uplandse smeerwortel is zelf weer een kruising van de ruwe (S. asperum) en de gewone smeerwortel (S. officinale).

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

11 thoughts on “Kruipende smeerwortel – een mooie bodembedekker

  1. Er is dus ook een kruipende smeerwortel, die al een mooi veldje heeft gevormd bij jou.
    Vorig jaar heb ik een proef gedaan met een aantal planten van de grandiflorum. Ik zag al prachtige planten voor mijn geestesoog.
    Maar nee, de slakken in onze tuin vonden ze heerlijk. Ik hield niets over.
    Dan maar niet!
    P.S. Weet je dat jouw blogsoftware niet naam, e-mail en website onthoudt? Ik moet ze bij elke reactie opnieuw invoeren.
    Kun je dat misschien instellen?

    1. Bedankt voor de melding Zem… Straks zal ik even nakijken op ik op deze website al een cookie-popup heb staan! Je moet eerst cookies accepteren vooraleer je gegevens onthouden worden…

      1. De banner stond er al, maar is eerder onopvallend. Ik heb de instellingen nu zo veranderd, dat wanneer je verder gebruikt maakt van de site er verondersteld wordt dat die instemt. Nu zouden voortaan dus je gegevens wel moeten onthouden worden… Laat je me het weten?

          1. Helaas is het vak weer blanco.
            Door het invoeren bij jou ga ik wel – eindelijk – deze gegevens uit mijn hoofd weten 😉

  2. Het is maar wat je woekeren noemt. De vroege bloei en de eigenschap om lage veldjes te vormen is inderdaad ideaal in een voedselbos. Onder mijn fruitbomen slaagt deze plant er in de brandnetels op afstand te houden en stoort zijn aanwezigheid totaal niet bij het oogsten. Anderzijds is het juist die vroege bloei die hem minder geschikt maakt als mulchplant, hij zaait zich namelijk ook gemakkelijk uit. Wat de medicinale waarde betreft, het is geen wetenschappelijk bewijs natuurlijk, maar mijn skatende zoon is een regelmatig en tevreden gebruiker van het zalfje die ik er mee maak. Ik ben in ieder geval fan van deze onderhoudsvrije plant.

      1. uitzaaien is misschien niet de juiste bewoording in deze, maar waar ik het blad als mulch gebruikt had kwam ik toch regelmatig zaailingen tegen 😉

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.