Tag: Viburnum

Bloemen na de kou…

Akkerviooltje (Viola arvensis) - Ik had toch zon kou
Akkerviooltje (Viola arvensis) - 'Ik had toch zo'n kou'
Toen ik vorige week donderdag een bloeilijstje postte, dacht ik dat er behalve de toverhazelaar niks bloeide in mijn tuin.

Na een weekend heb ik gewoonlijk een iets beter idee van wat er zoal bloeit in de tuin, en dat ziet er nu dus al iets rooskleuriger uit.
Vorige week was het de aller-, allereerste keer sinds ik mijn bloeilijstje bijhoud, dat ik geen witte dovenetel in bloei vond. Intussen weet ik wel beter: jawel hoor, op ’t veld staat toch nog één dapper exemplaar met één bloemetje te bloeien.

Ook het madeliefje was tot nu toe altijd van de partij, maar daar kan ik alleen maar een dichtgesloten knopje van ontdekken, dat heeft nog even wat zon nodig.

Wat me wel verraste, was dat ene akkerviooltje dat ik nog in bloei vond. Ik geef het toe, een schoonheidsprijs verdiend dat meiske niet meer, maar hoe zou je zelf zijn, als je twee weken vorst en sneeuw overleefd had. En, als ik heel eerlijk ben… heeft ze niet iets wonderlijk ontroerends, net door haar geschonden schoonheid? (In betere dagen ziet ze er zó uit.)

Lees verder “Bloemen na de kou…”

Gelderse roos – Medicinaal gebruik

Viburnum opulus - Gelderse roos, bessenVan de Gelderse roos wordt met name de schors medicinaal toegepast, en de Engelse benaming daarvan, Cramp bark, verraadt al enigszins het gebruik.

Inhoudstoffen en eigenschappen

De belangrijkste inhoudstoffen van de Viburnum opulus zijn viburnine, valeriaanzuur, organische zuren, harsen en looistoffen.
Het kruid, dat gebruikt wordt onder vorm van een tinctuur, een decoct, of als vloeibaar extract, heeft als belangrijkste eigenschappen zijn spierrelaxerende, kalmerende en samentrekkende werking.

Toepassing

De werking van de Gelderse roos gelijkt erg op die van de verwante Viburnum prunifolium (Amerikaanse sneeuwbal), maar is meer algemeen spierrelaxerend. De Amerikaanse sneeuwbal, die overigens in België enkel nog op voorschrift en in voorgedoseerde vorm mag worden toegepast, zou meer effectief zijn op de vrouwelijke organen in het klein bekken.
Toch is ook de Gelderse roos vooral bekend als een kruid dat wordt toegepast bij allerhande vrouwenkwalen: Het ontspant de spieren van de baarmoeder, en wordt daarom wel eens toegepast bij dreigend miskraam (steeds onder medische begeleiding!), maar ook bij menstruele krampen (dysmenorrhee, pijnlijke maandstonden). De samentrekkende eigenschappen van de schors van de Gelderse roos vinden hun toepassingen bij te overvloedige maandstonden (hypermenorrhee) en bij bloedingen in het post-partum (na de bevalling) of in de menopauze (natuurlijk enkel wanneer een cancereuze oorzaak van de bloedingen is uitgesloten).
Maar ook bij ‘krampachtige’ problemen in het maagdarmstelsel kan Gelderse roos nuttig zijn, zoals bij maagkrampen, spastisch colon, darmkolieken, obstipatie… vooral wanneer stress hierbij mede ten grondslag ligt.
Het kruid is ook hypotensief en bloedvatverwijdend en kan worden toegepast bij hoge bloeddruk, bij bepaalde vormen van migraine.
De inhoudstof viburnine is cardiotonisch (‘hartversterkend’).
De ontkrampende werking op de luchtwegen kan het tot een ondersteunend kruid maken bij de behandeling van astma.

Voorzorgen, waarschuwingen

Giftigheid: In normale dosering is de schors van de Gelderse roos niet giftig.
De bessen geven, indien rauw gegeten, aanleiding tot braken en diarree, maar zijn gekookt ongevaarlijk.
Contra-indicaties: Het kruid is niet aangewezen bij mensen met een lage bloeddruk. Het gebruik is afgeraden tijdens borstvoeding, en mag tijdens de zwangerschap enkel worden toegestaan mits deskundige begeleiding.

Gelderse roos, naamgeving

Gelderse roos - Viburnum opulusHoewel je niet snel iets ‘roos’achtig kan ontdekken aan een Gelderse roos, lijkt het vanzelfsprekend dat de struik toch ergens iets met Gelderland te maken heeft.
Maar toch is het minstens verrassend, dat een struik die al sinds mensenheugenis in heel Europa en een deel van Azië voorkomt, aan zo’n klein gebied gekoppeld wordt. Ik kon het dus niet laten, dat even na te trekken.

Lees verder “Gelderse roos, naamgeving”

Wat bloeit er op 1 Februari?

Judaspenning - Lunaria annua. Foto: AnneTanne - Creative Commons LicensieJe kan er niet omheen… ondanks het feit dat de kalender nog steeds ‘winter’ zegt, komt de natuur langzaamaan tot leven.

Het overzichtje van wat ik al in bloei vind in de tuin is dan ook alweer een stukje langer dan dat op nieuwjaarsdag. Iemand liet me per mail weten dat het prettig zou zijn als ik ook de botanische namen vermeldde, dus dat doe ik voortaan). Lees verder “Wat bloeit er op 1 Februari?”