Tag: traditie

Driekoningen en bonentaart

Tuinboon.  Foto: pizzodisevo - Creative Commons License
Tuinboon. Foto: pizzodisevo - Creative Commons License
Hoewel het gebruik stilaan in de vergetelheid dreigt te raken, werd eeuwenlang op Driekoningen (6 januari) een taart te eten waar een boon in verstopt zat. De gelukkige die de boon in zijn stuk taart vond, mocht de hele dag ‘koning zijn’ en de lakens uitdelen.
Van de ‘moderne’ versie van dit driekoningengebak zijn sporen terug te vinden tot in de eerste helft van de 16de eeuw. De taart werd verdeeld in zoveel stukken dat er voldoende waren voor elk familielid plus drie: één stuk voor God, één voor H. Maria, en één voor een arme.
 

Lees verder “Driekoningen en bonentaart”

Duizendblad in de Kruidwis

kruidwis - Foto: AnneTanneDuizendblad is ook van oudsher één van de beschermende kruiden die gebruikt werden voor het samenstellen van de bloementuilen die in heel wat streken in Europa in augustus geplukt werden.

In oorsprong was het wellicht een tuil die geplukt werd in de periode van de eerste graanoogst, die gewoonlijk begin augustus valt. De tuil werd op de eerste schoof gebonden, en moest de familie in het komende jaar beschermen. Waarschijnlijk is het een gebruik dat al in voorschristelijke tijden bestond, maar gekerstend werd tot ‘Hemelvaartstuilen’, die je terugvindt in streken in Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland… en die we in Limburg (en wellicht elders in Nederland en België?) als kruidwis, kruidwesch, kroetwusch…

Lees verder “Duizendblad in de Kruidwis”

Zaai maretak en zoen!

maretak-bessen. Foto: Saveena (CC License)De maretak is echte een plant van de wintertijd. Want hoewel de plant ook in de zomer wel te zien is – het gelig-groene blad is toch weer net iets anders van kleur dan de gastheer-tint – vallen de bollen toch het best op in de kale wintersilhouetten. Het is dan ook niet gek, dat ook Yo deze week deze maretak in de kijker zette, met een prachtige foto van een maretak-beladen appelboom.

Een maretak zaaien

Jaren geleden heb ik op mijn site al eens beschreven, hoe je een maretak kan zaaien. Ik herneem het stukje over de teelt hier even over, met een paar aanvullingen.
En wat ik vroeger ook niet vertelde, is waar het gebruik van het zoenen onder de maretak vandaan zou kunnen komen.

Lees verder “Zaai maretak en zoen!”

De Kerstboom en zijn geschiedenis

(Dit berichtje stond voor vrijdagochtend klaar, maar ik zette het per ongeluk woensdagavond al een half uurtje on-line, en google blijkt er al flink naar door te verwijzen. En om niet al die bezoekers met een ‘page not found’ op te zadelen, publiceer ik het toch al maar. Vrijdag geen blogbericht dus!)

Kerstboom - Foto: AnneTanne - Creative Commons LicenseSinds woensdagavond staat de kerstboom weer in huis. Ik betrap me er op, dat het elk jaar vroeger wordt.
In de eerste jaren dat ik mijn eigen kerstboom zette, hield ik me trouw aan de familietraditie: de kerstboom komt in huis op 24 december, en blijft vervolgens de hele kerstperiode – dus tot op de dag van Driekoningen – staan. (Een Noorse collega van me spreekt er – na reeds meer dan 20 jaar uit Noorwegen te zijn geëmigreerd – nog steeds haar verbazing over uit dat de kerstboom hier al dagen voor Kerstmis in de huiskamers staat.)
Maar manlief vond Kerstavond wel heel erg laat, en langzaamaan verhuisde het boomversieren naar de eerste dag van de Kerstvakantie, en kijk, nu waren we al vijf dagen vroeger dan de traditie.

Manlief had ’s middags de boom gehaald, bij de kwekerij hier in het dorp. De boom is dit jaar een tikkeltje te klein naar mijn zin, ik heb hem liefst kamerhoog – volgend jaar dus misschien zelf maar weer eens meegaan als de boom gekocht wordt?

Ik hou ervan, om mijn boom elk jaar opnieuw met de oude vertrouwde spulletjes op te tuigen: de Zweedse strooien sterren en engeltjes, die ik in mijn studententijd in een winkeltje in Leuven kocht, de Russische handgesneden figuurtjes die mijn ouders meebrachten van een reis naar Moskou en St Petersburg.
Dat uitpakken van de bekende versieringen, dat ‘oh ja!’gevoel van herkenning, dat maakt voor mij deel uit van de huiselijke sfeer van Kerstmis.

Oorsprong van de Kerstboom-traditie

Oudste wortels

Ik hoorde Fik Seymus ooit vertellen, dat de Kerstboom zijn wortels heeft in hele oude tradities. In voorchristelijke tijden werd ten tijde van de Midwinterzonnewende een eik versierd met lichtjes en met vruchten.
Lees verder “De Kerstboom en zijn geschiedenis”