Roomse Kervel – een veelzijdig kruid

Toen Boer Thomas zich een paar dagen geleden verwonderd afvroeg of ik écht al kervel in de tuin had, realiseerde ik me dat Roomse Kervel (Myrrhis odorata) eigenlijk niet zo’n bekend kruid/groente is.
En geloof me: dat is volkomen ten onrechte. Roomse Kervel is een gemakkelijk en mooi kruid, en je kan het op talloze manieren gebruiken.

Myrrhis odorata - Roomse Kervel
Roomse Kervel – 09 feb. 2008

Bij ‘kruidentuin’ denken veel mensen spontaan aan een zonnig en droog plekje in de tuin, waar je een aantal mediterrane geur- en smaakplanten kweekt.
Maar er zijn ook een heleboel schaduwplanten die als keukenkruid kunnen worden toegepast. (In een vroegere blogpost vind je een lijstje van kruiden voor de schaduw.)
En bij die schaduwkruiden is Roomse Kervel één van mijn absolute favorieten.

Decoratief

In de eerste plaats is het een erg vroege plant: in zachte winters kan je er al in februari van oogsten. (Kijk maar naar de eerste foto van dit blogbericht… die maakte ik op een dag vroeg in februari 2008.)
Bovendien is Roomse kervel ook een mooie plant. Het lichtgroene, dubbel-geveerde blad doet aan varens denken, en in april – als aan de waterkant het fluitenkruid bloeit – tooit ook deze plant zich met romig-witte schermen. Ook de zwartbruine opstaande zaden hebben hun eigen charme.

Myrrhis odorata - Roomse Kervel
Roomse Kervel – © KU Leuven – http://www.kuleuven-kortrijk.be/bioweb

Culinair

In de keuken is Roomse kervel ook weer heel veelzijdig. De Engelse naam Sweet Cicely en het Duitse Süßdolde (zoete schermbloem) verraden de zoete smaak van de plant al. Die is aanwezig in het blad, maar nog duidelijker in stengels en (onrijpe) zaden.

Blad

Het blad kan je op dezelfde manier toepassen als gewone kervel, de smaak is immers heel vergelijkbaar. Misschien kan je de smaak van Roomse kervel wat warmer, voller, zoeter en die van gewone kervel wat frisser noemen. (Soms wordt om die reden voorgesteld om 5 eetlepels kervel te vervangen door 4 eetlepels roomse kervel en een eetlepel peterselie.)
Een combinatie met zoetwatervis is erg lekker, maar probeer ook eens wat gesnipperde roomse kervel bij een fruitslaatje!

Stengel

De zoete smaak die in het blad van de roomse kervel aanwezig is, is nog meer uitgesproken in de stengels en bladstelen.
Je kan ze bijvoorbeeld combineren met zure rabarber. (Op het internet zijn zowel op Britse als op Duitse site wel wat recepten te vinden waarin rabarber met roomse kervel – de stengels of de onrijpe zaden – gebruikt wordt.)

Wortel

Roomse kervel heeft een forse penwortel die gestoofd kan worden en waarvan je de smaak zou kunnen omschrijven als een pastinaak met anijs-aroma. Maar als je de wortel gebruikt is je plant natuurlijk weg, en daarom doe ik dit maar heel zelden, en enkel als de plant zich weer eens overvloedig heeft uitgezaaid. (Dat gebeurt echter steeds minder, omdat de kruidlaag in de tuin zo gesloten is.)

Myrrhis odorata - Roomse Kervel
Roomse Kervel – © Ku Leven – http://www.kuleuven-kortrijk.be/bioweb

Bloemen en zaden

De bloemen met hun warme honinggeur en zoete anijssmaak zijn heel bruikbaar als versiering voor desserts, en ook de zaden met hun zoete anijssmaak kan je bv in gebak toepassen.
De nog groene zaden kunnen goed gebruikt worden in fruitdesserts, bv in combinatie met zure bessen zoals allbessen. De rijpe zaden kan je dan weer in gebak verwerken, maar combineren ook heel apart met koolgerechten.

Medicinaal

In het verleden is hier en daar wel wat geschreven over het geneeskundig gebruik van Roomse kervel, maar voor de meeste indicaties bestaan er betere alternatieven.
Maar wie een excuus zoekt om af en toe een likeurtje te drinken, kan natuurlijk altijd een ‘maagbittertje’ maken op basis van Roomse kervel, en klagen dat hij/zij zo’n last heeft van een slechte spijsvertering.

Biodiversiteit

Bovendien is Roomse Kervel, net zoals heel wat andere schermbloemigen, een plant waarvan de bloemen gretig door insecten bezocht worden. Bijen zie ik er niet zo vaak op, maar wel kevertjes en (zweef)vliegen.

Myrrhis odorata - Roomse Kervel
Roomse Kervel – © KU Leuven – http://www.kuleuven-kortrijk.be/bioweb

Permacultuur

In de permacultuur wordt vaak gesuggereerd dat alles wat in je tuin staat minstens twee verschillende functies zou moeten.
Roomse Kervel verdient dus zeker een plaats in een permacultuurtuin: Niet alleen is de plant decoratief en kan je ze gebruiken als groente en als kruid, maar bovendien is het ook nog eens een insectenlokker.
Her en der lees ik ook nog, dat in Engeland Roomse kervel ook wel werd gebruikt om houten meubels en vloeren te schuren/boenen. Vooral eikenhout zou een mooie glans krijgen als ze worden geboend met bladeren van Roomse kervel (daarna met een doek opwrijven om het groene sap weg te halen). Ook de rijpe zaden werden tot pulp gestampt die in kaasdoek werd gepakt en waarmee ook geboend werd. Ik vermoed dat het vooral om de frisse geur van de plant ging! Overigens blijkt er nog steeds Sweet Cicely Furniture Polish te koop te zijn, al bestaat die hoofdzakelijk uit olijfolie.

Roomse Kervel - Myrrhis odorata

Teelt

Roomse kervel kan uit zaad opgekweekt worden, zaai het dan bij voorkeur ter plaatse in de herfst (het zaad kiemt nauwelijks als het geen vorst heeft meegemaakt!).
In de meeste tuincentra is het ook als plantje verkrijgbaar. Eens de plant zich in de tuin geïnstalleerd heeft, laat ze zich niet altijd vlot verplanten.
Roomse kervel heeft een voorkeur voor halfschaduw en een frisse bodem (= niet uitdrogend in de zomer), en is tevreden met gemiddelde tuingrond.

En nog wat weetjes

Roomse Kervel is van oorsprong een plant uit de Europese bergstreken (Alpen, Pyreneeën, Apennijnen en Kaukasus), maar heeft zich van daaruit over een groot deel van Europa verspreid. Van nature komt ze vooral voor in (voedselrijke) weilanden, bosranden en oeverbossen, en in wat men zo mooi een ‘Hochstaudenflur’ noemt. Dat is een plantengemeenschap in gebergtes die je het best als ‘ruigte’ kan vertalen, maar die gewoonlijk veel kleuriger en bloemrijker zijn dan de distel-en-brandnetelruigtes die je bij ons zo vaak aantreft.
Waarschijnlijk werd de plant al door de Romeinen gekweekt en als groente/kruid gebruikt, en werd ze op die manier ook naar elders in Europa verspreid.

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

7 thoughts on “Roomse Kervel – een veelzijdig kruid

  1. Mooie post over dit lekkere kruid, dat ik vroeger in een grote pot had. Je kon de bladeren ook heerlijk in een soepje gebruiken. Volgens mij heb ik hem zelfs vorig jaar weer gezaaid, dus – als deze persisterende winter zich eindelijk heeft teruggetrokken – kan ik naar de zaailingen speuren. De laatste foto laat goed zien, hoe het er nu uitziet, brrr.

    1. Ook sneeuw bij jullie begrijp ik?
      Ik hoorde op het Nederlandse weerbericht dat de gevoelstemperatuur in de noordelijke provinciën dit weekend door de schrale oostenwind niet meer dan -15° zou bedragen.
      Blij dat ik hier in het ‘warme zuiden’ 🙁 bij de kachel zit!

  2. Interessant artikel zeg!
    Nu ging ik eens kijken op de plaats waar ik vroig jaar ‘een soort van kervel’ gezaaid had … Blijkt dat daar nu terug een plant staat, het is dus ook de Roomse Kervel!
    Daar gaan we ook eens iets lekkers mee maken, want het is toch wel een heel smakelijk kruid die kervel.

    1. Weten jullie sons of de roomse kervel zichzelf voort zaait door zijn zaden te laten vallen en zo voor verwildering zorgt. Ik heb een paar plantjes gekocht en nu wil ik mijn tuin niet vol met roomse kervel
      Grtjes magda

      1. Tja… Af en toe duikt er inderdaad wel eens een zaailing op.
        Zo’n 20 jaar naar de aanplant van de eerste, staan er nu toch een 5-tal planten in mijn schaduwborder. Van woekeren kan je de plant dus niet beschuldigen…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.