Echinacea purpurea en immuniteitsproblemen

(Ik pronk weer met geleende veren: de foto van vandaag is van ‘Zeitspuren‘, en is gepubliceerd onder een Creative Commons Licentie)

Vandaag werd ik er door iemand op attent gemaakt dat in mijn oude artikel over Echinacea purpurea, ik met geen woord rep over de risico’s van dit kruid bij auto-immuunziekten en andere immuniteitsproblemen.
Die opmerking is inderdaad volkomen terecht, en daarom maak ik het hier alvast even goed. (Op de site wordt de tekst ook aangepast, maar ik ben – zoals is al eerder vertelde – achter de schermen met een grondige restyling en hier en daar ook tekstuele herwerking bezig, en het zal daardoor even duren voor de wijzigingen zichtbaar worden…)

Hoewel Echinacea gewoonlijk beschouwd wordt als een veilig kruid, is voorzichtigheid echt wel geboden in een aantal omstandigheden waarin de immuniteit onderdrukt of anderszins aangetast is.
Enerzijds kan je hierbij denken aan patiënten wier immuniteit ‘kunstmatig’ onderdrukt wordt, bijvoorbeeld na een transplantatie.
Anderzijds gaat het om mensen die een auto-immuunziekte hebben, zoals bijvoorbeeld Lupus … Maar ook sommige schildklieraandoeningen (ziekte van Hashimoto) kunnen een auto-immuuncomponent hebben.
Geert Verhelst noemt als verdere contra-indicaties ook andere evolutieve systemische aandoeningen zoals bv Multiple Sclerose, en ziekten als tuberculose, leukose, kanker en leukemie, AIDS/HIV, en nieraandoeningen

Paul Bergner, een bekend kruidendeskundige, komt in een artikel ‘Cautions with echinacea in auto immune disease?’ terug op zijn eigen bewering van een half jaar eerder. Hij had toen in een boek over de geneeskracht van Echinacea en Canadese geelwortel (Goldenseal – Hydrastis canadensis) gezegd dat hij na grondig onderzoek tot de conclusie was gekomen dat Echinacea echt niet zo gecontra-indiceerd was bij auto-immuunaandoeningen. Een half jaar later schrijft hij (mijn vertaling): “De beste clinici zijn steeds bereid om hun woorden, of hun vroegere overtuigingen, in te slikken als de reële ervaring met patiënten die tegenspreekt en een patiënt erdoor benadeeld wordt, en dat moet ik nu dus ook doen.”
Binnen twee maanden na de publicatie van dit boek werd de man geconfronteerd met twee patiënten wiens auto-immuunziekte duidelijk verergerde na het starten van Echinacea, en met een derde wiens ziekte extreem opflakkerde binnen de 24 uur na het starten van een behandeling met het kruid.

Opnieuw blijkt hiermee, dat kruiden krachtige middelen kunnen zijn, en dat ‘het is natuurlijk’ daarom niet betekent ‘het is onschadelijk’…
Maar, ondanks het bovenstaande, blijft gelden, dat Echinacea over het algemeen een kruid is dat voor heel veel mensen zinnig is als een ‘boost’ voor het immuunsysteem…

Maar precies mensen die problemen hebben met hun immuunsysteem, moeten zich dus vooraf grondig informeren.

Als je kruiden gebruikt als geneesmiddelen, ga er dan ook mee om als met geneesmiddelen. Als een arts je vraagt, of je nog andere medicijnen gebruikt dan wat hij/zij je voorschrijft, noem dan ook de kruiden die je gebruikt…. (OK, ik weet het, veel artsen zijn niet echt op de hoogte van de eventuele werking/bijwerkingen/interacties van kruiden, maar er zijn er wellicht meer dan je denkt die er wel – minstens een klein beetje – over weten… en ze zitten vaak dichter bij de bronnen om er iets over te kunnen opzoeken…)

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

22 thoughts on “Echinacea purpurea en immuniteitsproblemen

  1. Dit vind ik interessant om te horen Laïs…
    Ik ga het overigens zelf even uitproberen: ik heb momenteel flink last van hooikoorts, maar zit ook met eczeem op mijn handen, doordat ik de voorbije dagen veel getuinierd heb met van die dunne latex-handschoentjes aan…
    Ik wist dus niet dat allergie in het algemeen verergeren kon door Echinacea. Wat ik wel wist, is dat mensen met een allergie voor composieten, problemen kunnen hebben bij het gebruik van echinacea: regelmatig blijken ze dan ook last te hebben van een kruisallergie met echinacea, en vertonen dan soms hele heftige reacties op Echinacea. Ik zoek dit even verder na, en bericht hier later opnieuw over…

  2. aha, het boek van Dr. Geert Verhelst meld inderdaad als je allergisch bent aan composieten dat je Echinacea best mijdt !

    Best ook steeds 14 dagen stoppen met inname van het kruid voor een heelkundige ingreep of bezoek aan de tandarts. Het kruid werkt bloedverdunnend ( zoals de meeste kruiden)…

    Tegen allergie: Ribes nigrum in gemmo! Fantastisch, een van de mensen die ik verder hielp , is van de zyrtec af! en past haar dosis cassis aan naargelang de last die ze ervaart… tum, tum…

  3. hey Anne,
    wij hebben les gehad van Geert, oa over Echinacea. ook daar vermeldde hij “niet geven bij auto-immuunziekten�, maar vermeldde er ook bij dat dit vooral geldig was voor bloedgroep O. Wat wel zou kunnen is Cat’s claw of bij luchtwegeninfecties vlierbessensiroop.
    Kruidige groeten
    Evie

  4. Wat bloedgroepen betreft: Geert Verhelst geeft verder aan, dat Echinacea over het algemeen de beste resultaten geeft bij mensen met de bloedgroepen A en AB, die een minder actief immuunsysteem hebben, en de minst uitgesproken bij bloedgroep O, die normaal al een overactief immuunsysteem hebben (en daardoor misschien sneller geneigd zijn tot auto-immuunaandoeningen??? maar dat is volledig voor mijn rekening, en ook dit moet ik een keer nakijken…).
    Bij bloedgroep B is het effect tussenin….

  5. Nog even deze misschien ter aanvulling….

    R.J. Mullins en R. Heddle beschrijven in An Allergy Asthma Immunol, 2002 jan. een aantal patiënten die astma-aanvallen of eczeem ontwikkelden ten tijde van het gebruik van Echinaceapreparaten. Zij bestudeerden ook een aantal gevallen van gerapporteerde bijwerkingen en deden een test bij 100 atopische patiënten uit hun praktijk: 20% van deze patiënten, ook als ze nog nooit Echinacea hadden gebruikt reageerden hierop (STP-positief). De conclusie is dat mensen met atopische allergieën indien ze Echinacea willen gaan gebruiken attent moeten zijn op een eventuele verergering van hun allergische reacties.

  6. Bedankt voor je aanvulling, Gonnie…

    Wat mijn eigen allergie betreft: mijn hooikoorts is heel duidelijk graspollen en boompollen-gerelateerd, heeft niets met asteraceae te maken, en ook mijn eczeem is niet atopisch, maar erg specifiek (een allergie voor van die dunne chirurgische handschoenen, opgelopen tijdens mijn stagejaren. Jarenlang had ik er geen last van, en durfde dan voor sommige tuinkarweitjes toch weer naar die handschoenen grijpen. Maar deze week had ik vakantie, en heb ik dagenlang in de tuin gewerkt en dagenlang…. en jawel…)

    OK, ik weet bovendien dat ik niet allergisch reageer op Echinacea an sich, en niet op asteraceae. Als ik dus nu, met actief eczeem en actieve hooikoorts, echinacea zou nemen, en een verergering zou vertonen, zou hieruit blijken dat Echinacea – los van een allergische reactie op het kruid – inderdaad allergische reacties bij mij versterkt.

    Ik heb gisteravond en vanmorgen een dosis Echinacea genomen, en tot nu toe – maar dit is dus behoorlijk kort – zie ik totaal geen verergering, eerder integendeel… Maar natuurlijk moet je de omstandigheden in acht nemen: Op dit ogenblik is het minder zonnig dan de voorbije dagen, en wellicht dus minder pollen in de lucht, en vermits ik hier nu al de halve ochtend achter mijn computer zit, heb ik ook al vanaf gisteren geen latex handschoenen meer aan….

    Mijn voorlopig, voorzichtige conclusie (niet zozeer gebaseerd op mijn eigen, zeer occasionele ervaring, maar op wat ik de voorbije dagen las en bijeenzocht): mensen die atopisch reageren (bv constitutioneel eczeem, astma die verergert door mist….) moeten bij het gebruik van Echinacea zeker bedacht zijn op een eventuele verergering van hun klachten.
    Mensen met een allergie voor asteraceae (en dat is ook een courante oorzaak van hooikoorts!) moeten wellicht nog voorzichtiger zijn: De onderzoekers Muddins en Heddle (ook al vermeld door Gonnie) tekenden in 2000 in Australië 26 gevallen op van allergische reacties op Echinacea, waarvan 4 anafylactische reacties (dit is een zeer acute, heftige en potentieel dodelijke allergische reactie) en 12 met acuut astma op.
    Toch moeten deze cijfers in perspectief worden geplaatst: Er wordt verondersteld dat jaarlijks ongeveer vijf procent van de Australische bevolking Echinacea gebruikt, en dan zijn 26 gevallen niet verwaarloosbaar, maar toch wellicht ook weer niet uitzonderlijk hoog…

    Maarre: een gewaarschuwd man is er twee waard, en een gewaarschuwde vrouw….

  7. Hallo,
    Wat mij ook verbaasde bij het lezen van de contra-indicaties van Echinacea in het boek van Verhelst: ‘Niet geven bij
    evolutieve systemische aandoeningen zoals bv Multiple Sclerose, en ziekten als tuberculose, leukose, kanker en leukemie, AIDS/HIV, en nieraandoeningen’.

    Terwijl bij de indicaties duidelijk vermeld staat dat het een gunstige ondersteunende rol kan spelen in combinatie met klassieke kankertherapieën ?
    Vanwaar die tegenstrijdigheid ?

    Is het dan niet zonder risico om een persoon die behandeld wordt tegen longkanker (chemotherapie) echinacea te geven ?
    Wie weet raad ?

  8. Hallo, ik heb diabetes type 1, ook veroorzaakt door een auto-immuniteitsaandoenging (niet te verwarren met diabetes type 2 of ouderdomsdiabetes).

    Héél toevallig kwam ik op deze site terecht, omdat ik nu nl een week bezig ben met het innemen van echinacea.
    Ik begin me nu wel een beetje zorgen te maken, omdat mn suikerwaarde de laatste week wel erg schommeld, en het zou dus wel kunnen zijn dat mn eigen immuniteit mijn pancreas verder aan het aanvallen is…
    Mss een beetje vergezocht, maar ik weet ook niet of dit toevallig is of niet.
    Ik ga het nu voorlopig even verder nemen, en afwachten, als het niet betert dan stop ik enkele weken en wacht af!
    Ik zal iets laten weten anders..

    Ook is het wel zo (volgens ik gelezen heb) dat mensen die een auto-immuniteitsaandoening hebben, meer kans hebben op het krijgen van een andere aandoening veroorzaakt door het eigen immuunsysteem.
    Dan vraag ik me ook af of dit wel aan te raden is!

    1. Rebecca,

      met geleerde woorden kan ik het niet uitleggen maar ik ben al 33 jaar diabeet type 1 en gebruik dagelijks, vooral in de wintermaanden echinacea. Gevolg , het haalt de suikerwaarden in het bloed omlaag. Weinig maar het helpt. Ik heb steevast de indruk dat het geen kwaad kan.

  9. Als je ziek bent, wat dan ook… En de genezing begint, zal het altijd eerst erger worden en dan beter.Op het monemnt dat je griep hebt en je neemt echinacea en je krijgt huiduitslag is dit alleen maar een goed teken. De rotzooi komt naar buiten via de huid. Genezing gaat altijd van binnen naar buiten.

    Te veel van iets is nooit goed.

  10. Rebecca,
    Bij mensen met een typeI diabetes is er meestal geen eigen insuline-activiteit meer. Dat is ook de reden dat mensen met typeI diabetes altijd insuline moeten spuiten, terwijl mensen met typeII diabetes (“ouderdomsdiabetes”, al komt het tegenwoordig in de beschaafde wereld meer en meer al vanaf de adolescentie voor), kunnen vaak nog een tijdlang met orale antidiabetica (bloedsuikerregulerende pillen) toe.
    Jouw bloedsuiker wordt normaal gezien dus volledig geregeld door de insuline die je inspuit, omdat de eilandjes van Langerhans in je pancreas helemaal niks meer produceren. Ik ben dus geneigd om te denken dat de huidige bloedsuikerschommelingen die je gewaarwordt, eerder een toevallige samenloop van omstandigheden zijn.
    Ik ben wat aan het zoeken geweest, maar vind niet onmiddelijk waarschuwingen voor het gebruik van echinacea bij DiabetesI, maar zou je toch voorstellen voorzichtig te zijn…
    Eventueel een paar weekjes stoppen met de Echinacea…. Als vervolgens je bloedsuikter stabieler wordt kan het nog steeds toeval zijn. Maar als je dan een ‘rechallenge’ doet (dus opnieuw starten met Echinacea), en je merkt dan opnieuw schommelingen op, dan moet je beslissing wel zijn om onmiddelijk te stoppen.

  11. dinsdag zware verkoudheid en griep die zich doorzette. Apotheek gaf mij echinacea purpurea in druppelvorm mee. Ik moet zeggen, dag nadien grieperig gevoel was verdwenen en verkoudheid ebt vlugger weg dan anders. Is dit nu echt de reden vroeg ik mij af. Kwam daardoor op jullie site. Ik heb een simpele vraag, nl op fles staat 3×30 druppel/dag. Maar mag ik dit gans de winter preventief doornemen of is dit af te raden. (heb epilepsie, is dit OK??)

  12. Over het feit of je Echinacea langdurig, dan wel in periodes van max drie weken moet nemen verschillen de meningen.
    Sommige auteurs zijn ervan overtuigd dat het effect vermindert als je het te lang na elkaar neemt. Anderen daarentegen zeggen, dat die mening gebaseerd is op een oud onderzoek dat volkomen verkeerd is uitgelegd, en dat je Echinacea best gedurende de hele winter door neemt. In mijn omgeving hoor ik regelmatig praktijkervaringen die eerder voor de tweede optie pleiten.

    Epilepsie vormt geen enkele contra-indicatie voor het gebruik van Echinacea.

  13. Hallo allemaal,

    Ik neem nu zo’n anderhalve week ’s morgens en ’s avonds 20 dr echinacea. Dit gedurende de winter om mijn weerstand wat te verhogen. Zou het kunnen dat je door echinacea niet meer goed slaapt gedurende de nacht. Het is sinds dat ik die druppeltjes neem, dat ik ’s nachts nog maar 4 à 5 u meer slaap en ik heb wel degelijk veel slaap nodig. Misschien heeft iemand heer (totaal geen) ervaring mee?

  14. Kjenta,
    Ik vind niet onmiddelijk een vermelding van slaapproblemen als bijwerking bij het gebruik van Echinacea, en ik heb behoorlijk wat literatuur en website hieromtrent doorgespit.
    Via Google vind ik wel terug dat op de site een pagina heeft bestaan over Echinacea, en daar stond vermeld:

    Occasionally the injection of echinacea extracts has resulted in a feverish reaction. Skin rashes and insomnia have also been reported.
    (Occasioneel kan de injectie van echinacea resulteren in een koortsreactie. Huiduitslag en slapeloosheid zijn ook al gerapporteerd.)

    De pagina in kwestie blijft op dit ogenblik blanco, enkel die oude rest op Google is nog zichtbaar.

    Om helemaal zeker te weten dat het samenhangt met Echinacea, zou je nu een paar weken moeten stoppen met de druppeltjes. Slaap je vervolgens weer goed, is de kans op samenhang al erg groot. Nog groter wordt die kans wanneer je daarna opnieuw een aantal dagen de druppeltjes gebruikt (een rechallenge noemen we dat), en je zou merken dat je meteen weer minder goed slaapt.

    Uit ervaring weet ik intussen heel goed dat je nooit moet zeggen dat een bepaalde bijwerking bij een bepaald kruid of medicijn ‘nooit’ voorkomt. Je kan stellen dat iets weinig waarschijnlijk is, maar ooit een keer, als is het maar bij 1 persoon op het miljoen, kan zo’n bijwerking dan toch een keer opduiken. En als het om een milde bijwerking gaat, wordt die dan vervolgens nooit ergens genoemd. Alleen als zo’n hele zeldzame bijwerking ‘ernstig’ is, zal je er gemakkelijk iets over terugvinden.

  15. Op de vraag van Angie eerder die zich afvraagt of je Echinacea lang mag begruiken kwam ik toevallig het volgende tegen op Wikipedia:
    “Volgens sommigen kunnen bereidingen van Echinacea purpurea huiduitslag en ademhalingsproblemen veroorzaken, vooral bij kinderen.
    Bij langdurig gebruik van Echinacea-extracten (8 weken) kan er leververstoring of leverschade optreden[6]. Bij de resultaten van dit onderzoek worden door voorstanders van homeopathie weer vraagtekens gezet.”

  16. Dat stukje heb ik ook gelezen Sandra…
    Wat de huiduitslag en de ademhalingsproblemen betreft: het gaat hier vrijwel zeker om een allergische reactie, die bij Echinacea zeker niet denkbeeldig is (omdat het dus een composiet is, en er wel vaker een kruisallergie bestaat tussen verschillende composieten. Je kan dus allergisch reageren op echinacea, zelfs als je er nog nooit eerder mee in contact bent gekomen.

    Wat de toxiciteit betreft: vanuit in vitro-onderzoek zijn er inderdaad aanwijzingen dat Echinacea wellicht de gevolgen van hepatotoxische medicijnen nog kan doen toenemen. In vivo heeft men dat echter nog niet kunnen aantonen.

  17. Beste,
    gisteren heb ik mijn paard laten Readen en kwam aan het licht dat ik Echinacea behandeling zou moeten geven.
    Mijn paard is alles voor mij en wil ik hem het dus wel geven.
    Hier geef ik even een beeld van het paard:
    Het paard heeft heel gemakkelijk een veel te lage stand van wittebloedsellen (oorzaak nooit gevonden door DA). Ik ga er van uit dat het komt door stress, het paard staat hoog in het bloed.
    Door dat hij veel stress heeft geef ik geregeld een kuur van magnesium.
    Ook om het bloed wat te zuiveren geef ik verse look.
    Het paard heeft veel jeuk en zou van binnen uit komen wat ook weer stress veroorzaakt.

    Nu heb ik dus de vraag, of ik Echinacea kan geven met look en magnesium? andere medicatie krijgt hij niet. Of is eriets anders waar ik het paard zijn immuun kan versterkeren en het innerlijke kan zuiveren.
    Hoeveel mag en kan ik geven, het paard weegt ongeveer 500 KL

    Je kan op de site http://members.lycos.nl/canerootje17 lezen wat hij allemaal heeft meegemaakt en vooral in dagboek 2004-2007

    Ik hoop dat je mij en vooral het paard verder kan helpen, want het is echt niet leuk dat hij zo door het leven moet
    Groetjes

  18. Hoi,

    Sorry, over paarden weet ik niks.
    Ik heb ook een vraag.
    Met mijn dochtertje van 10 jaar ben ik bij een natuurarts geweest, ze had allerlei klachten. O.a. vaak keelpijn, heesheid. Vaak last van huisstofmijtallergie.
    In het verleden als peuter obstipatie.
    Als kleuter blaasontsteking en bacterie in de darmen.
    Daarna penicillinekuur en later heel veel haaruitval.
    Nu haar amandelen gemiddeld 4 keer per jaar opgezwollen zijn, kwam ik bij de natuurarts terecht. Die haar doorgemeten heeft m.b.v. electro- acupunctuur.
    Lymfestelsel zwaar overbelast en weerstand erg laag. Klinkt allemaal heel logisch ja.
    Advies: Stoppen met alle melkprodukten, suiker en varkensvlees.
    En ze moet 4 pillen echinacea nr. 160 nemen per dag. En 1 vit. C per dag.
    Ze had al na 2 dagen moeite met de ontlasting, buikpijn na inname echinacea.
    En na 12 dagen ineens heel haar romp vol met huiduitslag, allemaal fijne rode spikkeltjes die jeuken. Het probleem is dat ze de dag ervoor ook de hele middag in het zwembad is geweest. Zou het door de zon komen of door de echinacea????? Het zag er niet uit als een zonne-allergie, dat zijn meer blaasjes/bobbeltjes.
    De uitslag duurde ruim 3 dagen en is nu weer over. Ik heb nu wel de dosis zelf aangepast tot 2 per dag.
    En ook vreemd, op het potje staat dat kinderen max. 3 maal daags 1/2 tot 1 tablet mogen………..
    Dus wat denken jullie daar van?
    Ik vraag me ook af wat composieten zijn, daar lees ik nl. over bij de bijwerkingen. En kan er sprake zijn van een kruisallergie?
    En over de mogelijkheid tot leverschade maak ik me nu toch ook wel een betje zorgen, is dat terecht?
    Een heel verhaal hé?
    Ik hoop op reakties!

    Groetjes, lilian.

  19. @Tanja: Ook ik heb geen kennis over paarden en kan je dus niet verder helpen met je vraag.

    @Lilian: Composieten zijn ‘samengesteldbloemigen’ of Asteraceae. Dat zijn dus ‘bloemen’ (of eigenlijk bloemhoofdjes) die zijn samengesteld uit héél veel bloemen.
    Daar schrijf ik de volgende dagen wel eens een keer wat meer over.

    ‘Kruisallergie’ voor composieten betekent dat iemand die allergisch is voor één bepaalde plant uit die familie, ook gemakkelijker allergisch is/wordt voor andere planten uit die familie.
    Een bekende allergene plant uit die familie is het geslacht artemisia, waar onder andere alsem, dragon, bijvoet… toe behoren.

    Wat de dosis betreft: indien de bijsluiter een maximum van 3 x 1/2 tot 1 voorschrijft, zou ik even contact opnemen met de arts, of inderdaad de dosis van 4 per dag klopt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.