AnneTannes Tuin

‘Boktor’ is een woord dat menig huiseigenaar de schrik om het hart doet slaan… Maar hoewel de larven van de meeste soorten inderdaad vooral in dood hout leven, is het met name de huisboktor die flinke schade aan bijvoorbeeld dakconstructies kan aanrichten.
De meeste soorten zijn echt veel onschuldiger.
Maar er zijn er wel een paar bij, die flink hun best doen er gevaarlijk uit te zien. En dat doen ze door kleurencombinaties die er ‘wespachtig’, of toch op z’n minst opvallend uitzien.

Op mijn streeplijst van tuindieren kon ik afgelopen zondag niet alleen de Grote Wolbij, maar ook de Geringelde smalboktor (Leptura maculata, syn. Rutpela maculata) afstrepen (met dank aan Muggenbeet – wiens foto stukken mooier is dan de mijne – voor de correcte identificatie).

(Tja, bij planten is altijd mijn Adagium dat je bij voorkeur identificeert onder de wetenschappelijke naam, kwestie van naamsverwarring te vermijden. Maar mijn beestjeskennis is niet zo groot, en daarom val ik daar toch vaak terug op Nederlandse namen. En op verschillende plaatsen vond ik mijn kever als ‘gevlekte smalbok’ benoemd, en zo voerde ik hem ook op waarneming.be in. Maar – althans volgens waarnemingen.be en het Nederlands soortenregister – is de Gevlekte Smalbok niet Leptura maculata, maar Leptura quadrifasciata. En eigenlijk is de correcte naam van die soort ‘vierbandsmalbok’, en niet Gevlekte Smalbok (voor wie nog kan volgen…)! Mijn vergissing merkte ik in elk geval pas op na het zien van Ludo’s post.)

In België is deze geringelde smalbok een algemene verschijning… En dat bewijst ook de (alweer) recente blogpost van Muggenbeet, waarbij de eerste reacties een roep van herkenning: ‘Die zag ik pas ook!’ waren. (In Nederland komt ie wat minder voor, daar vind je hem vooral in de zuid-oostelijke provincies.) Het is een beestje dat graag bij bloemetjes op bezoek gaat, en je kan hem dan ook vooral spotten langs bloemrijke randen in bosrijke gebieden. De larves leven van vermold hout van allerlei verschillende bomen. Ook de volwassen kevers zijn niet erg kieskeurig, en lusten het nectar van allerhande bloemen. Volgens verschillende bronnen hebben ze een voorkeur voor schermbloemigen. Maar één van Ludo’s exemplaren als de smalbok die ik inblikte waren bij een roos op bezoek. (Het Nederlands soortenregister heeft het ook wel over ‘bramen’ – toch een Roosachtige – en over bloeiende struiken.)

Maar eigenlijk is mijn vondst van die gevlekte smalbok gewoon een gelegenheid om even ongegeneerd te showen met een foto die ik jaren, jaren geleden tijdens een vakantie in Zwitserland maakte. (Hoewel, nu ik de foto opnieuw bekijk is mijn oorspronkelijke fierheid wat verbleekt, omdat ik die foto behoorlijk hard heb ingeflitst… maar dat neemt niet weg dat ik het nog altijd leuk vind dat wanneer je op google-images zoekt op ‘Alpenboktor‘ de kans groot is dat je mijn foto als één van de eerste hits ziet.)
Het schijnt dat de Alpenboktor de bekendste kever uit de Europese fauna is, maar ik durf er wat op verwedden dat lang niet al mijn blogbezoekers dat beestje al in levende lijve ontmoet hebben.
Hier is ze dus: Mejuffrouw Rosalia alpina!

Dat deze alpenboktor inderdaad een dame is, zie je niet alleen aan de legboor aan het uiteinde van haar achterlijf, maar ook aan de lengte van haar antennes. Bij de vrouwelijke alpenboktor zijn die ongeveer zo lang als de rest van hun lichaam, bij de mannetjes kunnen die nog de helft langer zijn. Geef toe dat ze ook nu al best indrukwekkend zijn.
Op veel foto’s van de alpenboktor is ze lang niet zo knalblauw als de mijne, en toch is de kever regelmatig inderdaad zo opvallend fel van kleur.

Dat de geringelde smalbok erop rekent als een wesp te worden beschouwd, daar wil ik me nog iets bij voorstellen. Maar op wie de alpenboktor wil lijken (behalve dan op zichzelf), ik zou het verdorie niet weten. Maar het lijkt me niet onwaarschijnlijk dat deze kleurencombinatie een eventuele aanvaller toch ook twee keer doet nadenken. Iemand die zo opvalt, die moet wel gevaarlijk zijn!