De toontuin van Merriments, een tuincentrum in Sussex, was één van die heerlijke verrassingen die onze jaarlijkse vakantie in Engeland ons altijd oplevert. We verwachtten er niet veel van – zo’n toontuin is uiteindelijk uit commercieel oogpunt aangelegd – maar we deden er heel wat ideeën op.
Tijdens dat bezoek viel ik ‘head over heels in love with Allium roseum’. Onze eigen aanplant is daar voorlopig nog maar een flauw afkooksel van, maar een mens moet ergens beginnen, nietwaar?
Toen we vorig najaar de tuindagen in Heks bezochten, kocht ik bij Peter Nyssen een paar zakjes van de bolletjes, en hij raadde ons aan die te combineren met Allium unifolium. En ik moet zeggen dat ik heel blij ben met die suggestie!
Allium roseum
‘Rozige Look’ is een van oorsprong Europese wilde Allium. In het Engels heet hij ‘Rosy Garlic’, wat je als ‘Rozige Look’ zou kunnen vertalen.
De soort is inheems in het hele gebied rondom de Middellandse Zee, maar is via de aanplant in tuinen ook in de rest van Europa hier en daar verwilderd.
De soort groeit ongeveer even hoog als bieslook, maar de bloeiwijze is veel losser, en is zachtroze van kleur. De bloemetjes hebben een vage, fijne en helemaal niet ‘lookachtige’ geur. Van de bollen wordt gezegd dat hun lookgeur zelfs herten en eekhoorns afschrikt, waardoor ze geschikt zijn als beplanting in combinatie met bollen die last hebben van vraat door die beesten (maar hoewel wij al paar keer een reetje in de tuin zagen, blijven die voorlopig van onze planten af.)
Alle Allium-soorten zijn eetbaar, al zijn ze niet allemaal ‘genietbaar’. Rozige look is dat heel zeker wel. Van de knolletjes wordt gezegd dat ze bruikbaar zijn als vervanging van knoflook. Het jonge blad en de bloemetjes zijn bruikbaar in salades.
Wie het belangrijk vindt om in zijn tuin alleen soorten te planten die op meerdere vlakken bruikbaar/nuttig zijn, komt met deze plant zeker aan zijn trekken:
Het is een mooie sierplant, een eetbare plant, en een plant die aantrekkelijk blijkt voor insecten (bijen, en vooral zweefvliegen).
Allium unifolium
Deze Allium wordt in het Nederlands ‘kleinbloemige look’ genoemd, wat ik een weinig zeggende benaming vind… De afzonderlijke bloemen zijn groter dan die van bv bieslook (en net iets groter dan die van rozige look), en ook de bloeiwijze is echt niet klein. De Engelsen spreken over ‘Amerikaanse look’, of over ‘one-leaf garlic’ (éénbladige look), naar analogie met de wetenschappelijke naam unifolium, maar de plant heeft meerdere bladeren.
De tint van de bloemen is net iets donkerder dan die van A. roseum, en de bloeistengels zijn net een tikkeltje langer en steviger. Dat hoogte verschil is echter minimaal.
Zoals je uit de Engelse benaming ‘American garlic’ kan afleiden, is de soort inheems in (Noord-)Amerika, vooral in de gebergten van de Westkust (Californië en Oregon).
Net als de rozige look is ook dit alliumpje goed eetbaar, en de bolletjes zouden zelfs erg lekker van smaak zijn, en wat zoeter dan de meeste alliumbollen.
Ook deze plant is dus een waardevolle plant voor de permacultuurtuin:
Sierplant, eetplant, en een goede insectenplant.
Het is ons trouwens opgevallen dat ze er ook als snijbloem mogen zijn: toen we een paar omgevallen bloeistengels afknipten en in een vaasje zetten, bleken die zich heel elegant op te richten, en ze staan nu al 8 dagen binnen zonder een spoor van verwelking. Ook hun fijne (maar eerder vage) geur maakt ze als snijbloemen geschikt.
Ik heb bij veel van die lookjes wat schrik voor de typische lookgeur (zoals ook bieslook), die ik niet erg kan appreciëren. Misschien moet ik toch eens één van deze proberen…
Die lookgeur ontbreekt bij de bloemen inderdaad volledig.
Zeker geslaagd. Mooi beeld. De Allium-familie is echt wel de moeite waard. Ik steek bvb. gewoon voor de fun doorgeschoten sjalotten en uien in de grond en zie wat het oplevert. Dat valt nooit tegen.
Om dezelfde reden laat ik hier altijd een paar preien doorschieten…
Interessante tips, nota bene van Peter Nijssen himself ( al jaren mijn favoriete bollenleverancier, die je dan ook nog eens elk jaar zijn prachtige catalogus toestuurt).
Inderdaad een hele mooie combinatie voor de volle zon. Ik ben benieuwd of ze zich na verloop van enkele jaren handhaven of toch teruglopen. Helaas gebeurt dat toch met een groot aantal door mij geplante alliumsoorten.
Hartelijke groeten van Zem.
Inderdaad ook mijn favoriet.
Uitgebreide keuze, goed advies, prima kwaliteit, prachtige catalogus… En als ik op de tuindagen in Heks zijn prijzen vergelijk met die van andere bollenleveranciers, komt hij er meestal ook nog als de beste uit.