AnneTannes Tuin

Het onderstaande stukje had ik al eerder geschreven om vandaag te publiceren, maar toevallig vond ik gisteren het allereerste bloeiende veldkersje. Niet fotogeniek genoeg voor een foto (die bij dit artikel zijn van vorig jaar), maar bloeien deed het wel!

Eenjarigen of annuellen zijn planten die kiemen in het voorjaar, bloeien in het begin van de zomer en zaad vormen tegen het einde van dat eerste groeiseizoen.
Tweejarigen ontkiemen in het voorjaar of de vroege zomer en vormen in de loop van de zomer alleen een bladrozet. Pas in het tweede jaar zal de plant bloeien en zaadvormen.

Winterannuellen staan ergens tussen beide in:
Het zijn planten die ontkiemen in de herfst of de winter. Bloei, zaadvorming en verspreiding volgen elkaar in snel tempo op in de lente. Het zijn planten die je vaak terugvindt op bodems die in de zomermaanden snel opwarmen en uitdrogen, met name op zandgronden dus, zoals hier in de Kempen.

Vorig jaar had ik het al over de Vroegeling, maar ook de zo veel voorkomende Kleine veldkers, Cardamine hirsuta, is een winterannuel. Voor veel tuiniers één van de vele jaarlijks terugkerende nachtmerries, voor mij een plantje dat ik bewonder om zijn overlevings- en verspreidingsdrang.
Zogauw er in de tweede helft van de winter wat zachtere dagen voorkomen, zie je het plantje plots overal opduiken, vooral in tuinen met veel kale aarde. En dan mag je nog gaan wieden of schoffelen, binnen de kortste keren lijken duiken er nieuwe plantjes op te duiken. En wanneer hun zaad rijpt, wordt duidelijk waar de volksnaam ‘Springzaad’ vandaan komt: Bij de minste aanraking schieten de hauwtjes hun zaden een heel eind weg.
Hauwtjes, want inderdaad is springzaad een plantje uit de familie van de kruisbloemen, zoals de kolen uit onze moestuin, maar ook groenten met een net zo pittige smaak als deze veldkers, zoals radijs en mosterd, en wilde planten als Barbarakruid en Herderstasje. (Op de foto bij het artikel over Barbarakruid zie je trouwens, dat het blad wel heel erg lijkt op dat van Veldkers, al is het groter en grover.)

Als je klikt op de kleine foto rechtsbovenaan, opent die zich in groter formaat, en zie je waar de soortnaam ‘hirsuta’ vandaan komt: hirsuta betekent immers: ‘behaard’. (Cardamine, de geslachtsnaam, zou iets betekenen als ‘op kardemon gelijkend’. Tot het geslacht Cardamine behoort ook de Pinksterbloem, Cardamine pratensis, ‘De Cardamine van de weiden’.)

Ik stoor me niet aan de Veldkers. Zoals ik al zei, bewonder ik zijn levenskracht, en in mijn tuin met weinig onbedekte aarde komt het ook maar in beperkte getale voor. Jaren geleden, toen we hier nog niet lang woonden, bracht ik mijn groenkoeken vooral op smaak met Veldkers, toen vond ik er genoeg, maar tegenwoordig moet ik er al bijna naar zoeken.
Maar als je het wel in overvloed in je tuin hebt: in de kruidenpannenkoeken dus, of in ‘Winterpesto‘.