Tag: kopergroenzwam

Echt of Vals?

(Ik aarzel de laatste tijd steeds meer om foto’s op mijn blog te posten, omdat ik steeds meer de indruk heb dat de kleuren van mijn (laptop)scherm* wat afwijkend zijn… Foto’s die er op mijn eigen scherm qua kleur prima uitzien, zijn plots niet meer mooi als ik ze op een andere monitor zie. Maar de paddenstoelen die vandaag de hoofdrol spelen zijn zo bizar van kleur, dat ze er zowel in ‘goede’ als ‘verkeerde’ kleuren raar uitzien…)

“De paddenstoelen schieten als paddenstoelen uit de grond!”, reageerde Manon op een recent blogberichtje.
En gelijk heeft ze.

En dus doen ook de kopergroenzwammen dat…

Echte of Valse Kopergroenzwam - Stropharia aeruginosa of caerulea ?
Echte of Valse Kopergroenzwam – Stropharia aeruginosa of caerulea ?

Maar die zwammetjes brachten me dit jaar even behoorlijk aan het twijfelen:

In 2009 was het, dat ik voor het eerst een echte kopergroenzwam in de tuin aantrof.
Die echte kopergroenzwam (Stropharia aeruginosa) is een paddenstoel die je hoofdzakelijk aantreft in bossen, terwijl zijn ‘valse’ soortgenoot (Stropharia caerulea) vooral op open plekken in het bos, maar ook in tuinen wordt gevonden.
Maar hoe dan ook, de twee soorten lijken erg op elkaar: De ‘echte’ is gemiddeld een tikkeltje groter en heeft purpergrijze lamellen die naar donkerder violetbruin verkleuren, en bij de valse kopergroenzwam zijn die lamellen aanvankelijk bruinachtig.

Maar het duidelijkste verschil is te zien ter hoogte van de steel, en het was ook door dat kenmerk dat ik jaren geleden het zwammetje kon identificeren als een ‘echte’: Die heeft namelijk een hele duidelijke, vlezige ring. Onder die ring is de steel ‘vlokkig-geschubd’ zoals Ewald Gerhardt het in zijn ‘Grote Paddenstoelengids‘ zegt. Bij de Valse kopergroenzwam is hoogstens sprake van ‘slechts een vage, vezelige ringzone’. En die ring van de echte, die was bij mijn exemplaar duidelijk te zien, donkerbruin bestoven door gevallen sporen. (Op zowel Natuur.forum als op Waarneming.nl werd mijn determinatie als Echte kopergroenzwam ook bevestigd.)

En dus ging ik dit weekend weer eens door de knieën…
Omdat ik het zonde vind om paddenstoelen te gaan plukken als je het onderscheidende kenmerk ook op een andere manier kan zichtbaar maken, gebruikte ik een spiegeltje om de stelen goed in beeld te brengen. En de grote groep kopergroenzwammen op de foto hierboven, vertoonde nergens ook maar een schijn van een ring, de ‘vezelige ringzone’ zag er inderdaad precies zo uit als Gerhardts foto van de Valse kopergroenzwam.

Stropharia caerulea | Valse Kopergroenzwam
Stropharia caerulea | Valse Kopergroenzwam

OK, drie jaar geleden de échte, nu de valse kopergroenzwam.
Dat was niet helemaal wat ik verwachtte – ik ga er van uit dat de kans dat een ‘gekende’ soort terugkomt groter is dan dat een nieuwe soort opduikt – maar anderzijds, de groeiplaats was wel een andere. De echte kopergroenzwam stond in de schaduw van de eik en de beuken, terwijl de valse kopergroenzwammen dit jaar op de hakselhout-paden in de moestuin groeien.

Maar toen… Toen besloot ik ook een paar andere exemplaren van dichterbij te bekijken.
En vergelijk het zwammetje hieronder eens met de ‘Echte’ van drie jaar geleden… Bij allebei is de ring even duidelijk aanwezig, en de steel onder de ring is bij allebei even ‘vlokkig-geschubd’. En inderdaad, ze lijken als twee druppels water op de Echte kopergroenzwam in de gids van Gerhardt.

Stropharia aeruginosa? | Echte Kopergroenzwam?
Stropharia aeruginosa? | Echte Kopergroenzwam?

Dus dan maar even op bezoek bij de kenners ter zake…
Alleen waren die kenners het ook niet helemaal met elkaar eens:
Op het forum van Waarneming.nl werd bevestigd dat ik inderdaad beide soorten in de tuin heb staan: een groepje ‘valse’, en een solitaire ‘echte’…
Die ‘valse’, die werd op het Vlaamse Natuur.forum ook herkend, maar over de echte werd getwijfeld…

Tja… Laat me het er dus maar op houden, dat ik in elk geval dit jaar de Valse Kopergroenzwam te gast heb ;-), en die echte… die geef ik toch lekker het voordeel van de twijfel!
 
 
 
*) Ik ben stilaan toe aan een nieuwe pjoeter, en dat zal er met zekerheid eentje zijn met een heel goed scherm!

Meer over deze en andere paddestoelen: