Heks: Kastelen in droog Haspengouw
Afstand: 13 km, eventueel in te korte tot 11 km en door de ‘Tranendreef’ te lopen.
Hoogtemeters: 40 m
Ondergrond: Over het algemeen goed begaanbare want verharde maar verkeersluwe wegen. Een paar onverharde gedeelten die erg modderig kunnen zijn maken de route voor rolstoelen onbegaanbaar. Met een goeie hikingbuggy lijkt het me daarentegen geen probleem.
Duur: 3 u 15 min
Moeilijkheidsgraad: technisch niet moeilijk, te doen voor iedereen met een normale conditie.
Markering: De route volgt delen van een paar plaatselijke wandelingen, maar je kan ze niet lopen op basis van die markeringen alleen.
GPX: downloadlinks onder het kaartje.
Park&Hike: Aan de Greenspot Heks, nabij Herberg De Horne (Kruispunt Heurnestraat-Brugstraat)
Openbaar Vervoer: Enkele bushaltes op lijn 27 (Heers-Tongeren) bevinden zich in de buurt van de route, bv halte Heks Kasteel en Heks Molenstraat in de buurt van het laatste deel van het traject, en haltes Vechmaallaan en Bielenstraat in Vechmaal van waaruit je kan inpikken op het eerste deel van de route.
Horeca: voor ons is Herberg De Horne (bij begin en eindpunt van de wandeling) altijd een goed excuus om in deze streek te komen wandelen. Vooral de zalige terrastuin is een omweg waard.
Erfgoed: Het kasteel van Heks zien we enkel vanuit de verte, maar we komen ook voorbij het kasteel van Widooie en het kasteel Terhove. Ook het kasteel van Bommershoven ligt vrijwel op de route.
We komen ook voorbij een paar vierkantshoeves met geschiedenis, waarvan het Manshovenhof wellicht het meest vermeldenswaard is. Nabij de route is er ook de Monnikenhof, die wij echter links lieten liggen.
Natuur: Wie Haspengouw zegt, zegt landbouw… In streken met een rijke bodem, zijn natuurgebieden meestal een stuk kleiner dan in armere streken. Op deze wandeling is het dan ook vooral de kleine landschapselementen, de akker- en de bermflora die de wandeling kleur geven.
Honden: (steeds onder voorbehoud: ik heb zelf immers geen hond) overal toegelaten.
Beste periode: Waarschijnlijk is de bloesemperiode een hele goeie periode om deze wandeling te doen, maar toen wij ze maakten bloeiden de akkerflora (kamille, korenbloem en klaprozen) volop, en in de bermen geurde het geel walstro ons tegemoet.
Ons oordeel?
Landschappelijk is deze wandeling echt de moeite waard.
Wel is het goed je vooraf te realiseren dat je – op een paar korte stukjes na – hoofdzakelijk over verharde paden loopt. Meestal zijn dit zeer rustige landbouwweggetjes waar we helemaal geen gemotoriseerd verkeer, en zelfs nauwelijks fietsers ontmoet hebben, maar het begin van de wandeling loopt geruime tijd door bebouwing. Om die reden raad ik je ook de wandeling in de hier beschreven richting te doen, zodat je het saaiste deel van de route het eerst achter de rug hebt.
Routebeschrijving
Vanaf de parking aan de Greenspot Heks volgen we de Brugstraat in oostelijke richting, in de richting van Vechmaal. Na ongeveer 300 m wijst een markering ‘Oranje Bol’ je naar links de Peuskensstraat in. We blijven die markering volgen: we nemen aan de kerk van Vechmaal de Kleinveldjesstraat links van de kerk, en steken aan de Sint-Martinusstraat recht over en volgen de Kleinveldjesstraat nog een paar honderd meter tot waar de ‘Oranje Bol’ ons rechtsaf stuurt, de Museestraat in.
Al gauw bereiken we de Vechmaallaan, een wat drukkere weg, die we ongeveer een kilometer naar links volgen. Aan een eerste bocht naar rechts blijven we dus de Vechmaallaan volgen, aan de tweede bocht naar rechts nemen we het rustige landbouwweggetje dat rechtdoor gaat. (We bevinden ons aan fietsknooppunt 133 en volgen voorlopig richting knooppunt 127. Limburg heeft maar weinig wandelknooppuntennetwerken…)
We lopen ongeveer een kilometer door gevarieerd akkerland, waar we diverse granen ontdekken.
Na ongeveer een kilometer nemen we het weggetje naar links. Vanaf hier zullen we geruime tijd de markering ‘Heks Gele Zeshoek’ volgen.
Aan de linkerkant van het weggetje is er een toegankelijke hoogstamboomgaard met allerlei variëteiten kersen. De jong aangeplante bomen die tussen de oudere exemplaren staan, waren dan weer oude pruimenrassen, afkomstig van de boomgaardenstichting.
Aan de andere kant van de weg bevindt zich een hoogstamboomgaard omheind door een oude veekeringshaag.
We vervolgen het landbouwweggetje tot het uiteindelijk doodloopt. Daar nemen we het karrenspoor naar rechts. Het karrenspoor volgt de bosrand, en maakt na een paar honderd meter een bocht naar links, en we volgen verder in noordelijke richting langs een bosrand die steeds duidelijker parkachtige allures krijgt. We naderen inderdaad kasteel Widooie.
Als we de Kasteelweg bereiken gaan we rechtsaf, en kunnen al gauw een blik werpen op Kasteel Widooie (eigenlijk een kasteelhoeve).
Als de weg iets verderop een bocht naar rechts maakt, gaan we linksaf het straatje ‘Terhove’ in, dat ons na een paar bochten bij kasteel Terhove brengt.
‘Terhove’ vervolgt als een priveweg, en we gaan dus linksaf en blijven ruim anderhalve kilometer dit wegje min of meer rechtdoor volgen.
We passeren een kleine betreedbare (maar afgesloten) veldkapel, en zien al gauw Bommershoven voor ons liggen.
We bereiken de Alfonsstraat, een wat drukkere verkeersweg, ter hoogte van de kerk van Bommershoven. Onze route gaat linksaf, maar eventueel kan je even rechtsaf gaan om het Kasteel (eigenlijk landhuis) van Bommershoven wat beter te kunnen bekijken.
Na 300 m komen we aan een splitsing, en verlaten we de drukke weg. (Ook de smalle weg die we tijdelijk volgen heet Alfonsstraat.) De markering ‘Gele Driehoek’ gaat 250 m verderop linksaf. Wij volgen die niet, omdat je in dat geval niet anders kan dan even verderop toch opnieuw de drukke Alfonsstraat te volgen. Stoort je dat niet, en wil je een blik werpen op de ‘Tranendreef‘, dan blijf je vanaf hier de markering ‘Gele Zeshoek’ volgen, die je na een paar kilometer weer aan het startpunt brengt.
(Onderstaande foto maakte ik in juli 2019, toen we de wandeling ‘Rode Driehoek’ in wijzerzin maakten.
Je kan via Toerisme Borgloon een overnachting boeken in deze boomtenten.)
Vanaf nu volgen we de markering ‘Rode Driehoek’.
Een paar honderd meter voorbij de afslag van de Tranendreef komen we aan een holle weg. Waar die het bos verlaat, gaan we naar rechts. We lopen tussen diverse akkers door, en ontdekken rechts van de weg het ‘Begijnenkruis’, waarop we lezen: ‘hier lyct begraeven gertuvd vandermase begeyne dyt sterft a 1622 den 26 mey bidt voer dye ziele’. Dit kruis is een oud voorbeeld van een ongelukskruis die getuigt van het oude gebruik om langs wegen allerhande devotiemonumenten op te richten.
We volgen rechtdoor – de route loopt op een bepaald ogenblik tussen meidoornhagen door – en bereiken wat verderop het Manshovenhof.
Tegenover de hoeve nemen we de kasseiweg die ons tussen graanvelden door naar Heks brengt. De regenstormen van de afgelopen week hebben hier flink huisgehouden…
Aan het eind van het kasseibaantje volgen we de Lod. Lavkistraat naar rechts en komen aan de Hekslaan die we linksaf volgen tot voorbij de kerk.
Iets verder ligt het gemeentehuis, en bij het kleurig bebloemde kapelletje gaan we rechtsaf.
In de tweede bocht naar rechts nemen we een pad dat naar links gaat. We blijven de markering ‘Rode Driehoek’ volgen, en gaan dus linksaf waar het pad op een verharde weg uitkomt.
Iets voorbij de eerste huizen gaar we linksaf, in de richting van de kapel van Sint-Pieters-Heurne, een Romaans kerkje.
Aan het T-kruispunt iets voorbij het kerkje gaan we naar links en komen al snel op ons vertrekpunt. (Eventueel loop je eerst nog een klein stukje naar rechts, om een blik te werpen op het kasteel van Heurne (Horne), dat eerder als een grote vierkantshoeve dan als een kasteel imponeert… (Ook onderstaande foto is van een eerdere wandeling, in september 2020.)
