Bouwkundig erfgoed rondom de Ravennaschlucht

Bouwkundig erfgoed rondom de Ravennaschlucht

Afstand: 16 km
Begaanbaarheid/techniciteit: over het algemeen brede paden en rustige wegen.  In de Ravennaschlucht vind je een rotsig bergpad, maar ook dit vergt weinig technische vaardigheid.
Moeilijkheidsgraad: gemakkelijk, enkel de afstand kan voor minder geoefende wandelaars een probleem zijn (maar er zijn voldoende mogelijkheden om de wandeling in te korten).
Park&Hike: Vlak bij het station van Hinterzarten is er parkeergelegenheid in de Bahnhofweg en aan het Kurhaus.  Geen idee of die betalend is, wij logeerden in een hotel in het dorpje…
Openbaar Vervoer: De wandeling start aan het station van Hinterzarten, met goede treinverbindingen naar Freiburg en verschillende vakantieoorden in het zuidelijke Zwarte Woud (Titisee, Schluchsee, Feldberg…)
Horeca: Op deze wandeling word je verwend: 
In Hinterzarten is er o.a. het café in het Kurhaus, Konditorei Unmüßig, en – vooral in het weekend – een paar andere terrasjes (lekker ijs op het terras van Hotel Thomahof).  
Aan de ingang van de Ravennaschlucht vind je Hofgut Sternen (zie ook hierna bij ‘Cultuur’).
Aan de overgang van de Ravennaschlucht naar de Obere Schlucht bij Haus Ketterer staat een drankautomaat.  
In Breitnau aan de kerk tenslotte ligt Gasthof Kreuz, met een mooi panorama vanop het terras.
Cultuur: Tot aan het begin van de Ravennaschlucht volgen we het Heimatpfad Hochschwarzwald, een door de gelijknamige vereniging uitgestippelde wandeling doorheen het Löffeltal, dat eigenlijk is opgevat als een vrij toegankelijk openluchtmuseum.  In de routebeschrijving hieronder vertel ik kort iets over enkele van de bouwwerken.
Behalve de ambachtelijke bouwsels (vooral zaagmolens) vind je langs deze route ook een aantal erg oude kapellen en kerken, en Hofgut Sterne aan het begin van de kloof heeft ook al een bijzonder lange geschiedenis.  Ook daarover lees je hieronder meer

Routebeschrijving

Vanuit Hinterzarten door het Löffeltal

Vanaf het station van Hinterzarten lopen we richting Kurhaus, en gaan dan tussen het Kurhaus en de pizzeria (Holzschopf bei Franco) door en komen bij een grasveld/speelveld.  We gaan rechtdoor en steken de Zartenbach over, en bereiken nauwelijks honderd meter verder de Säbelthomaweg die we naar rechts volgen.  We bereiken de Alpenbacherstraße.  Aan de overkant, links van het Rauch-Hüsli, nemen we het smalle pad dat ons naar de Löffeltalweg brengt. 
Dit brede wandelpad dat we tot aan het begin van de Ravennaschlucht zullen volgen, loopt aanvankelijk links van de Rotbach, terwijl rechts de spoorweg Freiburg-Titisee ons vergezeld.
Na ongeveer een kilometer steken we de Rotbach over.  Vlak voor de Rotbach staat links de Löffelmühle, een uit 1792 stammende olie- en graanmolen die in 1818 werd omgebouwd tot een lepelsmidse.  Het gebouw aan de andere kant van de brug en rechts van het pad is de Lochschmiede.  (Beide gebouwen waren niet toegankelijk tijdens onze wandeling.)

Amper een paar honderd meter verder komen we aan de Klingenhofsäge, een watermolen met een klopzaag uit de 18de eeuw.  Dit soort zaagmolens werden vanaf de 14de eeuw op diverse plaatsen in het Zwarte Woud gebruikt.  Het eenvoudige mechanisme kon grotendeels uit hout vervaardigd worden.
We volgen de route verder, en komen voorbij het prachtig gerestaureerde molenhuis van de Hirschenmühle voorbij (niet toegankelijk, privé woonhuis), om al snel aan een volgende zaagmolen te komen.  De techniek van deze zaag, de Hochgangsäge, is een verdere ontwikkeling van de eerder genoemde klopzaag.

Na de stilte van het Löffeltal horen we stilaan het steeds aanzwellende geraas van auto’s nu we de B31 naderen.  Al snel komen we aan een buisvormige tunnel die ons naar de andere kant van de verkeersweg brengt, in het gehuchtje Höllsteig.

Höllsteig

In dit kleine gehuchtje, gelegen in een smal dal, kan je nergens aan het verkeerslawaai ontsnappen.  En de ontstaansgeschiedenis van de nederzetting is ook nauw met transport verbonden.  Waarschijnlijk was er reeds in de 12de eeuw een pad dat van hieruit steil (23 %) naar Hinterzarten voerde.  Maar precies omwille van dat steile pad was het noodzakelijk om van hieruit met frisse paarden verder te gaan, en er ontstond dus een wisselplaats.  Hofgut Sterne, een paar honderd meter verderop, is al 250 jaar lang de opvolger van de middeleeuwse herberg(en) en heeft dan ook al een aantal illustere gasten zien voorbijkomen: Goethe en Mendelsohn logeerden er, en ook Marie Antoinette verbleef er met een gevolg van 60 koetsen, toen ze in 1770 op weg was naar haar huwelijk in Parijs met Louis-Auguste, de latere Lodewijk XVI.

Maar voor we bij Hofgut Sterne arriveren is er nog een kleine verzameling oude gebouwen die we kunnen bezoeken, waaronder een touwslagerij, een watermolen (dit keer is het een graanmolen) en een enorme graanschuur.
Vooraleer we de Ravennaschlucht ingaan, lopen we eerst tot aan de westelijke rand van de nederzetting, waar de Oswaldkapel staat.  Dit is de oudste parochiekerk in de omgeving, en dateert uit 1148, en werd in 1719 vergroot.  (Om de kapel te bezoeken – vooral het laatgotische altaarstuk is de moeite waard – heb je een sleutel nodig, die je kan vragen aan de receptie van Hofgut Sterne).  Op weg naar de kapel zien we een klein tolhuis.  Het is een reconstructie van het oorspronkelijke tolstation uit de 18de eeuw.  De herbergier van Gasthaus Sterne (nu Hofgut Sternen) was er tevens tolbeambte die tol verlangde van wie van hieruit naar Hinterzarten wilde.  De tolgelden werden gebruikt om de wegen in stand te houden.  In het huisje is een kleine tentoonstelling over het verkeer in Höllsteig door de eeuwen heen.

Door de Ravennaschlucht en verder…

Vanaf de Oswaldkapel keren we weer op onze stappen terug richting Gasthof Sterne, en vlak voor het gasthof volgen we de massa’s en gaan linksaf richting Ravennaschlucht.  We gaan onder de Ravennabrücke door, een spoorbrug van 220 m lang en 42 m hoog.
De kloof heeft echt wel een hoog Ninglingspo-gehalte: erg mooie natuur, met een klaterend beekje en weelderige plantengroei langs een rotsig bergpad… en tegelijk net teveel mensen om nog echt leuk te zijn.  En wij waren er dan al rond een uur of elf, na het middaguur is het er allicht nog drukker.
Halverwege de beklimming passeren we opnieuw een watermolen, dit keer de Großjockenmühle, die opvalt omdat de houten goot die het water naar het rad voert door het dak gaat. 

 

Großjockenmühle | Foto: PantaRhei - CC licence

Een stukje voorbij de watermolen bereiken we een paar huizen, en hier eindigt (of begint) voor veel mensen de wandeling langs het water.  Je kan hier de wegwijzers volgen richting Hinterzarten, en de wandeling is dan in totaal ongeveer 10 km lang.
Wij kozen ervoor om de Obere Ravennaschlucht verder te volgen tot aan haar ontstaan uit de samenvloeiing van de Ödenbach en het Jungholzbächle.  Hiervoor volg je de pijlen richting Breitnau.
Voorbij de samenvloeiing volgen we nog 100 meter het Jungholzbächle (noordwestelijke richting), maar al snel buigt het pad naar het noordoosten en dan naar het noorden, en we blijven dit pad min of meer rechtdoor volgen (het gaat over in een verharde weg) tot in Breitnau. 
Waar de Bergackerweg op Im Wiesengrund uitkomt, gingen wij linksaf tot aan de kerk (om niet te zeggen: tot aan Gasthof Kreuz waar we een terrasje deden).  Vandaaruit keerden we op onze stappen terug.  Je zou dus ook het centrum van Breitnau links kunnen laten liggen en aan het T-kruispunt meteen rechtsaf gaan…
Im Wiesengrund gaat al snel over in Am Wirbstein, een landbouwweggetje dat we rechtdoor zullen volgen.  Ter hoogte van het Abramenhof komen we aan de Jodokuskapelle, waarvan het kleurige interieur grappig contrasteert met de saaie met cement bepleisterde buitenkant.  

Am Wirbstein eindigt in Ödenbach aan een drukkere verkeersweg, die we oversteken.  Aan de overkant volgen we tussen twee gebouwen door opnieuw een landbouwweg tot aan de bosrand.  Daar aangekomen namen we het pad dat schuin naar links omhoog het bos ingaat.  Dit pad wordt al snel wat dichter begroeid, maar was nog te volgen.  Je kan er aan de bosrand echter ook voor kiezen om even rechtsaf te gaan, en een eindje verder een pad (niet op onze kaart aanwezig)  links het bos in te volgen.
Ons pad buigt na ruim een halve kilometer naar rechts, en al snel is er een kruising waar rechts het nieuwe pad ons pad vervoegt.  We gaan hier rechtdoor, en blijven het pad voorlopig volgen tot we bijna terug in Hinterzarten zijn.  Neem er dan de kaart/gps-track even bij, om na een paar kruispunten aan de voetgangersbrug te komen waardoor je de extreem drukke B31 (autoweg Freiburg-Donaueschingen) kan oversteken.  Nu is het nog een kort stukje door het ‘Hochmoor’ (hoogveen), een klein natuurgebied met een voor rolstoelen toegankelijk wandelpad, waarna we de Bahnhofweg bereiken.  
Loop je meteen naar rechts, dan kom je na een paar honderd meter weer aan het station, maar wij kiezen voor de mooiere route rechtdoor, waarbij we links van het pad de mooie Adlerweiher zien liggen.  Aan de volgende kruising heb je opnieuw de keuze om rechtsaf te gaan, en op de Adlerplatz  tussen de gebouwen van het 5-sterren hotel Adler door te lopen naar de Adlerweg die je in de buurt van het station brengt.  
Ook hier gingen wij nog even rechtdoor, met een boog om het Adlerpark (horend bij het genoemde hotel) heen, om bij het kerkhof rechtsaf te gaan en (ook via de Adlerweg) weer in het centrum te arriveren.

Wandelknooppunten:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.