Categorie: Vogels – Birds

Biologisch klok | Biological clock

Turdus merula | Merel - Blackbird
Turdus merula | Merel - Blackbird

(to English text)

Vorig jaar, op 17 februari, schreef ik:
“Plots, van de ene dag op de andere, is het zover:
De vogels hebben de lente in het bloed.

Tot afgelopen zaterdag was het een behoorlijk vredevol samenleven op de vogelvoederplaats. OK, af en toe werd er – vooral tussen soortgenoten – even gekibbeld, maar vaak zaten er tot vijftien vink-achtigen op de grond, en hingen er meer dan een handvol mezen aan de vetbollen. En dat allemaal zonder dat er ruzie werd gemaakt.

Maar dat is nu dus voorbij.
Vanaf zondag hing er plots een kibbelsfeer rond de voederplek.”

En vandaag, 16 februari, zou ik weer net hetzelfde kunnen neerschrijven.

Aegithalos caudatus | Staartmees - Long-tailed tit
Aegithalos caudatus | Staartmees - Long-tailed tit
Twee merelmannen vliegen mekaar in de veren, en nemen nog nauwelijks de tijd om een zaadje mee te pikken.
De koolmezen verdragen nauwelijks soortgenoten meer in hun buurt, en ook de vinken lijken meer tijd te besteden aan onderling gebekvecht, dan aan het zoeken naar hun geliefkoosde zonnebloempitten.

Maar niet allemaal staan ze elkaar plots naar het leven: de staartmezen blijven als een sierlijk corps de ballet samenwerken, samenvliegen – en ook de houtduiven die onder de eik naar eikels zoeken, lijken nog steeds de beste maatjes…

Biological clock

Last year, on February 17th, I wrote:
“Suddenly, it happened… The birds on my birds feeding spot realized that spring is in the air!

Until saturday, there was a very peaceful coexistence on the feeding spot. OK, birds of the same species would be fighting sometimes, but quite often we had 10 finches on the ground, and more than a handful of tits hanging on those bird cakes.

But that seems to be all over now.
Since last sunday, an atmosphere of war has come.”

And today, (almost) exactly on the same date, I could write the same.
Two male blackbirds are fighting all the time, they barely take the time to eat some seeds.
The great tits seem in state of war, as are the finches, who have more interest in fight than in sunflowerseeds.houtduif

But not everyone is dueling: The Long-tailed tits are still flying together like a beautiful ‘corps de ballet’, and the Wood pigeons, searching for acorn under the big oak tree, are still each others best friends…

De Koekoek en de Sperwer – The Cuckoo and the Sparrowhawk

Cuculus canorus | Koekoek -  Cuckoo | Jürgen Schmidt, CC license
Cuculus canorus | Koekoek - Cuckoo | Jürgen Schmidt, CC license

(to english text)

Toen ik mijn vader vertelde over de sperwer die onze tuin bezoekt, herinnerde hij zich dat hij als kind een boek over vogels (jawel hoor, de liefde voor de natuur heb ik niet van vreemden) uit de bibliotheek had gehaald, en dat hij daarin las dat de sperwer in de zomer in een koekoek veranderde.

En wie dit blogje al wat langer leest, weet dat ik daar dan toch het fijne van wil weten…
Natuurlijk, het gestreepte verenkleed van de koekoek en dat van de sperwer lijken wel wat op elkaar, en ook hun formaat ontloopt mekaar niet zoveel. En de koekoek is een trekvogel die hier pas in het voorjaar arriveert. Maar ik ben toch nog verder gaan zoeken.
Lees verder “De Koekoek en de Sperwer – The Cuckoo and the Sparrowhawk”

Klimop – Ivy

(to English text)

Hedera helix | Klimop  - English ivy
Hedera helix | Klimop (bessen) - English ivy (berries)

15 januari, HH Emebert, Maur en Paul*

De bessen van de klimop zijn nog lang niet rijp…
Eigenlijk is klimop een plant die in geen diervriendelijke tuin zou mogen ontbreken: Niet alleen biedt het dichte bladerdek een toevluchtsoord voor massa insecten en spinnen en nestelgelegenheid voor vogels, maar ook als voedselplant heeft de klimop wel wat te bieden.

Bijen, wespen en zweefvliegen vinden in de bloeiende klimop immers laat in het najaar nog nectar en stuifmeel, en ook sommige laatvliegende vlindersoorten zouden van de bloei profiteren.
Lees verder “Klimop – Ivy”

Sperwer – update – Sparrowhawk

Terwijl ik de tafel dekte rende zoonlief plots de keuken uit, om even later, gewapend met mijn (hij heeft er zelf ook één verdorie!) camera terug. te komen lopen. Hij had in de appelboom bij de voederplek de sperwer ontdekt, die we een paar dagen geleden voor het eerst zagen.

When I was preparing lunch, dear son ran out of the kitchen, and came back immediately, with my camera. He had seen the sparrowhawk we first observed a few days ago, now sitting in the appletree.

Accipiter nisus | Sperwer
Accipiter nisus | Sparrowhawk
Accipiter nisus | Sperwer
Accipiter nisus | Sparrowhawk

Vogels kijken – Bird watching

Accipiter nisus | Sperwer - Eurasian sparrowhawk
Accipiter nisus | Sperwer - Eurasian sparrowhawk | Ralf Zierold - GNU Free doc. license

(to english text)

In weerwil met mijn berichtje van een paar dagen geleden, sta ik ook wel eens graag achter het raam naar de vogels te kijken.
Heel veel opvallends komt er dit jaar niet voorbij: de grote bonte specht die vorig jaar een dagelijks bezoeker was, heb ik dit jaar nog maar één dag gezien, en ook de zwarte mees die ik elke winter wel een paar keer zie, is dit jaar nog niet verschenen.

Maar de laatste dagen lijkt zich toch iets van spanningsvolle verwachting van ons, comfortabele birdwatchers, meester te maken. Zouden we vandaag getuige zijn van een drama op de voederplek?

Lees verder “Vogels kijken – Bird watching”

En nogmaals vogels voeren

Vorige week, nog voor het zo gesneeuwd had, stond een vriendin bij me voor het keukenraam het gefladder van de vogels rond onze voederplek te bekijken.
Ze begreep niet, hoe de mezenbollen en de zadensilo die bijna verborgen in onze tuin hingen, zoveel vogels konden lokken, terwijl de super-de-luxe vogelvoervilla midden op haar prachtige gazon nauwelijks bezoekers kreeg.
vogels in de sneeuw
Maar Boer Thomas gaf het al aan in zijn reactie op mijn berichtje van afgelopen zaterdag: vogels lokken in de winter, dat gaat niet alleen om wat je hen in de winter te eten aanbiedt, maar nog veel meer over hoe aantrekkelijk je tuin het hele jaar door voor vogels is.

De mezenbollen in mijn tuin hangen in een struik aan de rand van een heel groepje struiken, en vlakbij is nog een stukje haagbeukhaag. Er is dus heel wat beschutting voorhanden.
En de graansilo hangt een paar meter verderop in de appelboom, en langs die appelboom vormt een meidoornhaag van 30 m lang de zijgrens van de voortuin. En als je dan een tijdje naar de vogels zit te kijken, merk je al snel dat er een vijftal vogels op een tak van de appelboom hun beurt zitten af te wachten om een zonnebloempit uit de silo te halen, en dat ze er vervolgens mee naar de meidoornhaag vliegen om ze te pellen en ze op hun gemak op te peuzelen. (De grond onder die haag ligt van voor tot achter bezaaid met de zaadhulzen!).

Maar ook buiten de voederplek is was er heel veel beweging van vogels in de tuin: Tot het begon te sneeuwen zaten er soms wel zes merels tussen de blaren onder de grote eik naar insecten te zoeken, en het gebeurde dat ik onder de beuken ruim 20 koolmezen telde die beukennootjes aan het zoeken waren.
Achteraan in het kippenhok, in die ene appelboom waarvan de appels maandenlang door mens en dier versmaad worden, krioelt het – nu er sneeuw ligt – van de vogels die plots wel een hapje appelmoes lusten.

Een vogelvriendelijke tuin, da’s eigenlijk een tuin die het hele jaar door diervriendelijk is. En diervriendelijk, dat betekent ook al dat andere ‘wildlife’, van spinnen en rupsen en slakken en ander gekriebel met-of-zonder pootjes, in die tuin welkom is.
Da’s een tuin, waar vogels verborgen plekjes vinden om een nest te bouwen, waar het hele jaar door voedsel te vinden is, en gelegenheid om een water- of zandbad te nemen. Da’s een tuin, waar de koolmeesouders in het voorjaar bladluizen vinden om hun jongen te voeren, en waar niet alle appels geplukt worden ‘voor menselijke consumptie’.

(Vorig jaar heb ik – na lezing van ‘No Nettles required’ – nog een paar artikeltjes gepleegd over diervriendelijk tuinieren. En alle suggesties die ik daar geef om insecten naar je tuin te lokken, zullen vervolgens je tuin ook vriendelijker voor vogels maken. En om ook zaadetende vogels te lokken, is het al een grote stap om je tuin niet ‘winterklaar’ te maken, maar afgestorven bloeistengels gewoon te laten staan…)

Vogels voeren, pro en contra – Bird feeding, pro’s and con’s


De reactie van Brimstone op mijn vorige blogpost zette me wel aan het denken.
Wat zijn nu eigenlijk de voor- of nadelen van het voeren van vogels in de winter?

Brimstone voerde in de eerste plaats aan, dat het voor de populatie goed is, dat de zwakkere exemplaren worden uitgeselecteerd. Dat is iets dat ik zeker kan bijtreden. Maar ik vraag me wel af, in hoeverre bijvoeren op dit punt een verschil kan maken.
De 10% sterksten van de populatie zullen op een voederplaats allicht veel meer voedsel kunnen bemachtigen dan de 10% zwaksten. Het concurrentieverschil tussen de twee groepen vermindert dus niet, maar wordt eerder geaccentueerd. Is dat goed? Is dat slecht?
Waarschijnijk is het wel is het zo, dat in het voorjaar de vogels uit de middenmoot precies door het bijvoeren meer kans hebben op een talrijk en gezond nageslacht. De totale populatie zal mijns inziens dan ook niet verzwakken door het bijvoeren.

Vervolgens wijst Brimstone op de mogelijkheid van de onbedoelde invloed van voeren op de evolutie van een soort zoals wordt beschreven in dit artikel op de site van de VPRO. (Het VPRO-artikel is allicht vertrokken van dit artikel in The Telegraph – overigens mis ik in dit soort krantenartikels altijd de verwijzing naar het originele onderzoeksartikel, want uit ervaring weet ik dat journalisten de eigenlijke conclusie vaak de meest sensationele draai geven, die soms zelfs haaks op de eigenlijke uitkomst staat.)
Overigens, als je dit artikel goed leest, staat er niet in dat enkel het wintervoederen die evolutie veroorzaakte, maar dat er (in de eerste plaats) de zachte winters waren die de vogels de kans gaven ‘het eens zonder migreren te proberen’.

Maar ik ben verder gaan zoeken.
Lees verder “Vogels voeren, pro en contra – Bird feeding, pro’s and con’s”

Het Bewijs – The Evidence

Passer montanus | Ringmus - Tree sparrow | J.K. ©
Passer montanus | Ringmus - Tree sparrow. J.K. ©

Heggenmussen had ik deze winter al gezien bij onze vogelvoederplek , en ook een enkele huismus, maar de ringmus die zoonlief beweerde te zien had ik nog niet opgemerkt.
Dus toen ik hem niet meteen geloofde, ging hij achter mijn fototoestel staan dat op statief bij het raam stond opgesteld, en jawel hoor, al is het dan geen ‘mooie’ foto, als bewijs dat het wel degelijk een ringmus zat mag ze er zijn.

I didn’t belief my son when he told me he saw a tree sparrow, since until today, I only saw house sparrows and dunnocks (who’s name is heggenmus, ‘hedge sparrow’ in dutch) this winter. So he took my camera, and although this picture well never be rewarded with a ‘best nature photography’ award, it surely is good evidence…