Dat onze kippen ons af en toe kopbrekens bezorgen, is niet nieuw.
Zo was er Dhr Haan, die een paar uur na zijn aankomst alhier op de vleugels ging, en pas een half jaar later – na de winter ‘buiten’ te hebben doorgebracht – in ons kippenhok terugkeerde.
En er was Shabby, die samen met Chique ons koppeltje Chabotkrielen vormde, en de ren altijd verliet om te slapen en om eieren te leggen.
Maar momenteel zien we ons geconfronteerd met het omgekeerde probleem. Lees verder “Buitensluit…”
Al een paar jaar na elkaar legden onze twee kippen precies op 25 januari hun eerste eitje na hun ‘winterstop’.
Hoe we dat zo precies weten?
Wel, het is intussen alweer 19 jaar geleden dat exact op 25 januari onze zoon voor het eerst (maar lang niet voor het laatst) van zich liet horen.
Al een paar jaar dus complimenteren we onszelf dus met het bezit van een toompje kippen dat de verjaardag van onze zoon onthoudt, en zelfs zo attent is om een cadeautje te voorzien.
Maar dat toompje kippen werd een half jaar geleden gehalveerd door – waarschijnlijk – een grote hond (een vos zou ook in het nachthok zijn binnengedrongen en een grotere ravage hebben aangericht.) Al snel kwamen er twee nieuwe kippen bij, die, zoals een kip die in een niet-kunstmatig-verlichte omgeving leeft betaamt, in de herfst ook weer prompt met leggen stopten.
De overblijvende ‘ouwe’ stierf intussen een onverwachte – maar natuurlijke – dood.
Het was dus even afwachten wanneer we weer op eitjes getrakteerd zouden worden.
Maar blijkbaar is de informatieoverdracht van ‘de ouwe’ naar ‘de nieuwe’ toch niet helemaal correct verlopen…
Of wilden de kippetjes er zich van verzekeren dat ze zeker niet te laat waren met hun verjaardagscadeau? In elk geval vonden we dit jaar al op 23 januari de eerste eitjes van het jaar in het legnest!
Gelukkige Verjaardag, zoonlief! En veel succes met je laatste examens!
Omdat we zaterdag iets te vieren hadden, heb ik die dag mijn mailbox niet één keer geopend. En gisterochtend vond ik dan ook, een tikkeltje laat, een mailtje van Madame Boerenerf: “Of ik nog steeds interesse had in hun haan? En dat ze hem dan morgen (vandaag dus) of maandag eventueel wel wilden brengen…!”
Ja, interesse in die haan zeker wel, maar om die mensen daar helemaal vanuit de omgeving van Tienen naar hier te laten afzakken… Op maandag had ik ook wel tijd om hem te komen halen… Maar intussen was het al een dag later dan voorzien, en de Boerenerfse agenda voor maandag was alweer gevuld. Dus spraken we na wat mailtjes over en weer toch af dat ze het beestje naar hier zouden brengen.
De mooie Tiense vechtkriel leek zich bij zijn nieuwe harem (twee dikke legbastaarden en een klein chabot-krieltje) wel op zijn gemak te voelen, maar we vroegen ons met z’n allen af, waar hij de nacht zou doorbrengen? Een haan die gewend was in de bomen te slapen, zou hoogstwaarschijnlijk niet voor het hok kiezen… Maar als hij net zoals ons vorige haantje in een boom sliep, zou hij er dan in slagen de ren terug te vinden? (Ons Chaboot-haantje stond elke ochtend buiten het poortje van de ren te wachten om terug binnen gelaten te worden. Toen we met vakantie waren, en de vrienden die ‘dierendienst’ hadden één ochtend niet present waren is hij betere oorden gaan opzoeken…)
Intussen hebben we via meerdere wegen al diverse sollicitaties ontvangen voor de functie van Haan.
Vanuit Oost-Vlaanderen solliciteerden twee hanen afgestudeerd aan de Chabo Hogeschool.
Bij Tante Hilde zit een kandidaat die op dit ogenblik twee sollicitaties heeft lopen: één richting braadpan, en één voor de job in ons kippenhok.
Er zijn drie oud-studenten van de Tiense Vecht-Academie, alle drie verblijvend in het Hageland op het Boerenerf…
En tenslotte bereikte me zojuist een vrije sollicitatie – ze hadden de vacature helemaal niet gelezen – van vijf hanen, alle vijf ook van de Chabo Hogeschool. Deze kandidaten verblijven op dit ogenblik op zegge en schrijve 10 km van hier, dus hoogstwaarschijnlijk gaan we één van deze heren aannemen.
Twee van onze huidige kippen zijn immers ook Chabootjes, en naar eventuele latere personeelsuitbreiding uit eigen kippenhok lijkt dit ons het meest oportuun.
We houden eraan de overige sollicitanten te bedanken voor de interesse die ze toonden, en wensen hen nog een mooie toekomst (?) toe…
Het personeelsbestand van ons neerhof is wellicht minder divers dan dat ten huize onderdeappelboom, qua individuen valt er toch wel enig komen en gaan waar te nemen.
De Grijze en de Zwarte, die ons met z’n tweeën rijkelijk van eieren voorzagen, besloten echter in oktober tot een spontane staking, en hun activiteiten bestonden vervolgens uit het vakkundig omwoelen van de hele oppervlakte van de kippenren, en het verjagen van de krielen uit het leghok en van de graanbak en keukenrestenschotel.
Omdat we echter in de functieomschrijving van onze kippen naast het verwerken van keukenafval toch ook hebben opgenomen dat ze voldoende eieren dienden te produceren om een gezin van drie personen minstens een keer per week van een omeletje te voorzien, werd na rijp beraad besloten om de Grijze en de Zwarte wegens verregaand dysfunctioneren te ontslaan, en nieuw personeel te werven.
Uit een heleboel sollicitanten werden na een uitgebreide selectie ‘de Blauwe’ en ‘de Koekoekse’ gekozen. Het waren pulletjes* die nog lang niet volleerd waren, maar Shabby en Chic voelden zich van de weeromstuit ‘anciens’ en namen voorbeeldig de taak van stagebegeleidsters op zich. Ze gingen zelfs meteen terug eieren leggen in de legnesten in plaats van in het bos.
Mijnheer Haan, die zich sinds zijn terugkeer uit de wildernis steeds als een vrij bezadigd heerschap had getoond, leek een tweede jeugd te beleven. Als we ons al ooit hadden afgevraagd waar de term ‘haantjesgedrag’ zijn oorsprong vond, dan was ons dat nu al snel duidelijk. En eerlijk gezegd hielden we ons hart vast of er dit keer niet een klacht wegens grensoverschrijdend gedrag op het werk zat aan te komen…
Doch in plaats van door rechtszaken, werd het kippenhok opgeschrikt door een plots overlijden. Het met volle teugen doorleven van dat hervonden gevoel van jeugdigheid is Mr Haan wellicht toch teveel geworden.
Toen we in het Hemelvaartweekend terug thuiskwamen van een paar daagjes in Engeland, vonden we hem morsdood, letterlijk van zijn stok gevallen, op de vloer van het nachthok.
Intussen hebben, na een periode van collectieve rouw, de andere personeelsleden hun werkzaamheden terug opgenomen. De Blauwe en de Koekoekse zijn, na de productie van een aantal perfect gevormde eieren, recent gepromoveerd van pul tot kip. Doch het verscheiden van Mr Haan heeft natuurlijk wel een vacature doen ontstaan…
Na ampel beraad heeft het hoofd ARM (Avian Resource Management) volgende advertentie opgesteld:
Voor een kippenhok in de Kempen zoeken wij een
Bachelor Haan (m/v)
Functie-omschrijving:
Je staat in voor het dagelijks wekken van het personeel en de omwonenden.
Je draagt bij tot de goede sfeer onder de werknemers door hen regelmatig het hof te maken.
Je stelt een evenwichtige taakverdeling op, met name betreffende de afvalverwerkende bezigheden van het bedrijf, en houdt toezicht op een correcte uitvoering.
De eierproductie valt buiten je verantwoordelijkheid, doch enige inbreng leidend tot uitbreiding van het toekomstig personeelsbestand wordt geappreciëerd.
Deelname aan de mestproductie is obligaat.Profiel
Je bent in het bezit van een diploma Bachelor haan, adelbrieven daarentegen zijn overbodig.
Je bent zachtaardig doch daadkrachtig.
Je beschikt over een gezonde biologische klok.Aanbod
Een afwisselende job in gesitueerd in de sector van het kringlooptuinieren.
Loon volgens de officiële barema’s.
Mits wederzijdse instemming zijn seksuele relaties op het werk toegestaan.
Extra-legale voordelen: slaapstok van FSC-hout.Gezien de huidige samenstelling van het team worden mannelijke hanen met nadruk verzocht te solliciteren.
*) Pul: hoe het elders in Vlaanderen is, weet ik niet, maar hier in de Kempen noemen we een hennetje dat nog niet ‘legrijp’ is een pul… een kippetje in haar puberteit
Dat de winter niet kon blijven duren hebben onze kippen uiteindelijk ook begrepen.
In oktober stopten ze met leggen, en ze leken vooralsnog niet van plan om daar verandering in te brengen. Maar de jonge krieltjes begonnen kort na nieuwjaar toch af en toe te leggen, twee weken later gevolgd door ‘de zwarte’.
De krieltjes kozen steevast het nest dat de andere kippen al jarenlang consequent negeerden. En het kon niet missen, toen ‘de Grijze’ (let op, met hoofdletter, want met voorsprong aan de top van de pikorde!) een paar dagen geleden ook begon te leggen koos die zeer gedecideerd voor datzelfde nest.
En hoewel de Grijze en de zwarte in het verleden er steeds in slaagden om sàmen in een legnest te kruipen als ze toevallig op hetzelfde moment met legdrang bevlogen raakten, verdraagt diezelfde Grijze het natuurlijk niet dat het kleine grut naast haar kruipt.
En waarschijnlijk is dat de verklaring dat Shabby besloten heeft om voortaan de grenzen van de kippenren niet alleen te negeren als ze op stok (lees: op kastanjebomentak) gaat, maar ook als er een ei moet geproduceerd worden. Op dat moment vliegt Shabby de ren uit, en kruipt achter het kippenhok in haar privé-nest, om na de verrichte arbeid terug de ren in te gaan.
Helaas: het ei ligt daar toch een beetje té open en bloot: na het maken van de foto hiernaast liep ik nog even elders in de tuin rond, en pas toen ik weer naar binnen zou gaan wilde ik het eitje gaan rapen. Maar intussen was ‘iemand’ me voor geweest…. (Eekhoorn? Kraai? Ik verdenk de eerste, want een kraai zou volgens mij het ei ter plaatse breken en dus iets van sporen achterlaten.)
Ik ga proberen het nestje wat meer beschutting te geven, maar ik vermoed dat Shabby’s eitjes toch niet voor ons zullen zijn.
‘Hoog-vangerke’, zo noemden wij het vroeger, maar mijn zoon had het altijd over ‘Voetje-van-de-grond’, en in Nederland blijkt het ‘Tikkertje-op-hoog’ te heten. (En hoe noemen jullie het elders in Vlaanderen?)
‘Die hem is’ mag jou niet tikken, zolang je met je voeten niet op de grond staat.
Ik geloof dat onze kippen dat oude kinderspelletje ook herondekt hebben.
Maar Shabby en Chique, onze Chabo-krieltjes, en de haan spelen het spel niet eerlijk: Ze blijven urenlang in de omgevallen appelboom zitten…
——
Die appelboom, dat zijn de ‘winterappeltjes‘ waar ik drie winters geleden al eens over vertelde. De ‘gezond groeiende boom’ waar ik toen over sprak, in intussen omgevallen. Niet omdat hij ziek zou zijn, maar omwille van een heel zwak wortelende onderstam. Eigenlijk is het een onderstam bestemd voor de commerciële appelteelt, waarbij de bomen hun (korte) leven lang een boompaal naast zich hebben, en worden gerooid zogauw ze minder productief worden.
Onze ‘winterappel’ is nog steeds productief, maar ligt dus wel al twee jaar op zijn zij…
Pikorde? Daar trek ik mij niks van aan, zolang ik maar bovenaan sta.
I don’t have the slightest problem with a pecking order… as long as I am on top.
Ons huidig toompje kippen nadert het einde van zijn legtijd, en daarom is er stilaan uitbreiding van het kippenkorps welkom.
En toen een lid van de plaatselijk LETS-groep Chabo-kuikens teveel had, besloten wij daarmee alvast een begin te maken.
Over Chabo-krieltjes, of Japanse Bantams, vertelt het Velt-boek over kippen-houden dat je in je kippenhok toch wat aanpassingen moet voorzien omwille van de kleine gestalte van de diertjes. Zo moet het hok voorzien zijn van lage slaapstokken, en stellen ze in de buitenruimte lage begroeiing op prijs. Wij gingen er van uit dat de vorige eigenaar – ook een VELT-er – zijn kippen dat boek ook wel als verplichte lectuur had gegeven, maar dat blijkt niet het geval.
Shabby en Chic slapen liefst 4 meter hoog op een overhangende tak van een eik (die zelf buiten de ren staat), en ze zijn overdag liefst aan het scharrelen in dat deel van de kippenren waar brandnetels staan.
Velt weet ons verder te vertellen dat de kippetje bij nat weer beschutting moeten kunnen zoeken in een droog hok, maar ook dat krijgen we het tweetal niet duidelijk gemaakt. En het aparte is, dat de drie andere kippen die wél naar binnengaan, er bij regenweer veel meer als ‘verzopen kiekens’ uitzien dan Shabby en Chic.
Als ik door het kippenboek van Velt blader, lees ik plots bij een foto van een Antwerps baardkrieltje, dat die kippen ‘ook graag hoog en droog zitten’, en al surfend over het internet valt me op dat onze ‘Chabo’s’ eigenlijk de voor dat ras toch typische rechtopgaande staart missen. Ik heb dus zo’n donkerbruin vermoeden dat er in onze krieltjes nog maar weinig Japans bloed is overgebleven.
(Overigens, de wens om onze kippentoom aan te vullen bestaat nog steeds. Tips in de zin van: ‘die of die heeft nog halfwas-kuikens van deez’ of geen’ Belgisch (leg)kippenras teveel’ zijn dus zeker welkom :-)!)
Our chickens are a bit old, and they aren’t laying well anymore. So new blood is welcome, and when a member of our local LETS-group announced that he wanted to ’trade away’ some of his Japanese bantams (Chabo-hens) we were eager to accept!
Japanese bantams are said to prefer a chicken-coop adapted to their specific needs: low roosts in the henhouse, and no high vegetation. But I think our bantams haven’t had a proper Japanese education, since they prefer to sleep 4 m high on a branch of an oak tree, and by day they seem to prefer to scratch in that part of the coop that’s full of high growing nettles.
I must admit that I came to doubt if our Japanese bantams are real Japanese bantams… they miss the typical upright tail of this race, and I must say that maybe they resemble more the ‘Antwerpse baardkriel’, a Belgian small breed of chickens. At least, I think ours are no pure Chabo hens for sure… 😉
Net als Johan die zijn drie ganzen kwijt wil zitten we hier met een neerhofprobleem.
We hebben vier kippen: een haan en drie hennen (de bruin’, de grijze en de ouw’). De ouw’ is een jaar of twee geleden met leggen gestopt, maar de bruin’ en de grijze legden met hun tweetjes twaalf tot dertien eitjes in een week, dus dat was voor ons gezinnetje van drie ruimschoots voldoende.
Maar de grijze heeft besloten broeds te worden (en dat vinden wij best leuk), en heeft zich daartoe één van de beide legnesten toegeëigend. Maar natuurlijk was dat ook het favoriete legnest van haar compagnon…. En jawel hoor… in plaats van netjes in het andere nest te gaan leggen, wringt de bruin’ zich langs haar broedende soortgenoot, om haar dagelijks product daar te deponeren…. En vermits we dus niet kunnen uitmaken welk ei ‘vers’ is, en welk al een week bebroed….
Vandaag heb ik de bruin’ kunnen ‘betrappen’, en heb haar zonder pardon in het andere nest gezet, en daar gedurende een minuut of tien de uitgang gebarricadeerd, zodat ze daar wel ‘moest’. En inderdaad, toen ik de plank weer weghaalde bleef ze rustig zitten, en bleek haar ei daar een tijdje later dan ook kwijt te kunnen.
Ik heb het eitje voorlopig maar laten liggen, in de stille hoop dat dat morgen voldoende verleiding biedt om in dat nest te gaan liggen. Het vooruitzicht van nog twee weken zonder verse eitjes… (en om een heleboel bebroede eieren weg te moeten gooien nadat de eerste kuikens zich (hopelijk) hebben laten zien) is immers echt niet aanlokkelijk.