Zuid-Amerikanen

Net als Muggenbeet en zijn eega gingen ook manlief en ik vorige dinsdag al in de voormiddag naar de plantendag in Bokrijk (al moet ik er eerlijkheidshalve aan toevoegen, dat wij er niet zo vroeg bij een waren als hij).

Oca | Zonnewortel | Ulluco

Onze ‘oogst’ was dit jaar niet gigantisch, want ook wij moesten constateerden dat heel wat verkopers ‘hun prijzen echt wel kenden’. Maar ik was al een paar jaar niet in Bokrijk geweest, omdat ik in het begin van de Radio-2 invasie de indruk had dat de niet-professionele verkopers (de ‘amateurs’ maar dan in de zin van ‘de liefhebbenden’ van de planten) wat in de verdrukking raakten door een toestroom van grote tuincentra die hun perkplantjes van 13 in een dozijn kwamen verkopen. En vorige week was het dan ook een aangename verrassing dat er opnieuw behoorlijk wat hobbyisten te vinden waren die hun plantjes al-dan-niet op professionele wijze, maar in elk geval met heel veel liefde hadden opgekweekt.
Dat hun prijzen over het algemeen een stuk lager waren dan die van hun beroepsmatige collega’s, was mooi meegenomen. En het aanbod van deze hobby-kwekers – voor wie de verkoop niet de noodzakelijke boterham, maar een extra zakcentje voor een nog meer bijzondere aanvulling van de tuin betekent – is over het algemeen het interessantst!)

En zo kom ik bij mijn Zuid-Amerikaantjes…
Vier jaar geleden vertelde ik al over mijn knolcapucientjes, waarvan het plantgoed in de daarop volgende winter helaas per ongeluk opgegeten werd.
Maar dinsdag kon ik me opnieuw bevoorraden, en ik breidde het assortiment nog wat uit.
Behalve knolcapucientjes (Mashua) in drie kleuren (die al geplant zijn), vond ik ook nog Oca en Ulluco (of Papa lisa, gladde patat).

De Oca (Oxalis tuberosis) is een knolvormend lid van de klaverzuring-familie, dat al eeuwenlang in de Centrale Andes als voedselplant wordt gebruikt. (Net zoals bv onze goudsbloem, Calendula officinalis, is het een plant die als zodanig in het wild niet voorkomt, hoewel er in de Andes Oxalis-soorten voorkomen die ook (kleinere) knolletjes vormen.)
Al in de 19de Eeuw zou de Oca in Europa en in Nieuw-Zeeland zijn ingevoerd als alternatief voor de aardappel, maar in Europa heeft de plant tot recent weinig aandacht gekregen. In Nieuw-Zeeland daarentegen schijnt ze heel gewoon te zijn als groente, en wordt daar meestal New-Zealand Yam of kortweg Yam genoemd, hoewel het dus met yamswortel (Dioscorea sp.) niks te maken heeft. Volgens ene Frank, die een paar jaar geleden al reageerde op mijn stukje over knolcapucientjes, zouden er een grote verscheidenheid aan Oca-rassen zijn, wel een paar honderd. Maar daarvan lijken er hier in Belgie maar een handvol te vinden. Ik heb er alvast vier verschillende gevonden… (links op de foto)

De Ulluco (Ullucus tuberosus) zou in de Andes na de aardappel het belangrijkste geteelde knolgewas zijn. Behalve de knolletjes is ook het loof eetbaar. De ulluco bevat meer water dan de aardappel, en is daarom niet geschikt om te frituren. In andere bereidingen daarentegen zou de ulluco een aangenaam-knapperige textuur behouden. In Nieuw-Zeeland (ja, alweer) is de ulluco ook in de groentenafdeling van sommige speciaalzaken verkrijgbaar, en heet daar ‘Earth Gems‘, aard-juweeltjes. (NZ $ 3.90 voor een halve kilo, dat is € 2.40.)
Ook van de Ulluco vier knolletjes, en dus rechts op de foto.

Waar de Oca en de Ulluco ook ondergronds onze winters zelden zullen overleven, doet de zonnewortel (midden op de foto) dat wel.
De Zonnewortel (Helianthus strumosus) is een familielid van de zonnebloem (Helianthus annuus) en de aardpeer (H. tuberosus), en deelt met die laatste zijn woekerende eigenschappen. De zonnewortel is een Noord-Amerikaanse bosplant, en ik heb de indruk dat men in de VS de plant nauwelijks als voedselplant kent.

Een Yacon of appelwortel (Smallanthus sonchifolius) had ik ook nog graag gekocht, maar die was dan weer iets duurder – want lastiger te kweken – en daarom heb ik besloten het voor dit jaar maar bij de bovenstaande soorten te houden…

En zo wordt het verlanglijstje alleen maar nog langer!

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

6 thoughts on “Zuid-Amerikanen

  1. Toen een paar maand geleden ‘de patat’ van Jeroen Meus op televisie kwam had ik me de bedenking al gemaakt, of sommige van die zuidamerikaanse oer-aardappelrassen niet hier te krijgen zouden zijn. Toen ik je foto zag dacht ik: haaa, toch! Maar na de tekst gelezen te hebben: ooh, toch niet! :-/

    1. Mij valt het telkens op hoezeer de Ulluco op onze aardappel lijkt, hoewel de schil net een tikkeltje gladder is (Hij heet dan ook niet voor niks ook papa lisa, gladden patat…)

    1. Ons lijstje bestond hoofdzakelijk uit: ‘Ik hoop dat we een paar leuke, grappige, ongewone… groenten tegen het lijf lopen.’
      En dat is dus gelukt!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.