Erwten – Peas

(to English text)

Wie erwtjes alleen uit de diepvries of Рoh gruwel Рuit blik kent, die heeft nog nooit ̩cht erwtjes geproefd.

jonge erwtenplanten - young pea-plants
jonge erwtenplanten - young pea-plants
Niet kan een doperwtje, vers uit de peul, evenaren…

Ik herinner me, hoe ik vroeger bij mijn grootouders wel eens mocht helpen om een maaltje erwten mee te doppen – en hoe ik het dan niet kon laten om stiekem al eens af en toe een erwtje rauw in mijn mond te stoppen.
En wanneer de erwten in onze eigen tuin oogstklaar zijn, durven we opnieuw wel eens af en toe een peul te plukken als ‘snoepertje tussendoor’.

“Wie erwten wil eten, mag maart niet vergeten”
Dat was één van de tuin-wijsheden die mijn grootvader wel eens liet horen.

En de kalender zegt ‘maart’, dus het erwtenperceel is hier intussen al in gereedheid gebracht. Dat perceel is geen typisch permacultuurperceel, en is voorlopig dan ook nog niet met een dikke laag compost (als mulchlaag) bedekt, maar dat komt nog, als de plantjes wat groter zijn.

Vroeger gebruikten we rijshout om de erwten in te laten groeien, maar vorig jaar besloot manlief het eens anders te proberen, met grootmazig tuindraad van 1.80 m hoog. En hoewel het er misschien ‘echter’ uitziet als je ouderwets gebruik maakt van rijshout, was het oogsten echt wel veel eenvoudiger op deze manier.
Op het einde van het seizoen worden palen en draad van het veld gehaald, om het jaar daarna weer opnieuw te gebruiken.
Je kan de erwten meteen ter plaatse zaaien, al moet je er dan wel voor zorgen dat je de jonge kiemplantjes goed beschut, want heel wat vogels vinden die kiemende erwten een absolute delicatesse, en als je niet oplet zijn ze er dan ook snel mee weg. Dit jaar heeft zoonlief begin maart al wat erwten voorgezaaid in de serre. Op die manier zijn de plantjes al bird-proof op het ogenblik dat je ze buiten uitplant, en bovendien heb je op die manier misschien net iets vroeger oogstrijpe erwten.
Op dit ogenblik staat er al een rijtje sluimerwten (peultjes) en een rijtje capucijners te pronken, en zijn er nog doperwtjes gezaaid.
Capucijners zijn hier in België niet zo bekend, maar bij onze noorderburen des te beter. De erwtjes kunnen piepjong, gedopt gegeten worden, al zijn ze niet zo zoet als ‘suikererwtjes’, al hebben ze een hele volle smaak. Maar ook gedroogd zijn het waardevolle peulvruchten: ze hebben een hoge voedingswaarde, en hun eiwitten zijn beter opneembaar dan die van gewone erwten (waardoor je er niet zo ‘winderig’ van wordt).

Pisum sativum - Erwten, Peas
Pisum sativum - Erwten, Peas
Capucijners, maar ook sommige andere soorten erwten, hebben bovendien als extraatje dat ze prachtige paarsrode bloemen hebben. (Een aanrader dus, voor een fotogeniek bloeiende moestuin, Bart!)
 
Ik hoopte dit jaar ook een keer de ‘peterselie-erwten’ uit te proberen, die Peter Bauwens beschrijft in zijn boek ‘Erwten, bonen en maïs‘, maar helaas vind ik niet nergens te koop, zelfs niet in de eigen ‘Nieuwe Tuin‘ van Peter Bauwens!
De peterselie-erwt zou een erwt zijn zonder hechtranken, omdat die vergroeid zijn tot minuscule blaadjes. En het zijn die ‘ranken’ die in het voorjaar als salade kunnen gegeten worden.
Als iemand me zou kunnen vertellen waar ik deze erwten kan vinden, dan hoor ik dat graag!

On sowing Peas

When you have only tasted frozen or (worse!) canned peas, than you can’t say you have really tasted peas.

Erwten - Peas
Erwten - Peas
Nothing equals a dewfresh green pea, only picked minutes ago.

I remember how my grandmother sometimes asked me to help her shell the peas for the evening meal, and how I couldn’t resist to eat some of them during ‘work’.
And when the peas in our garden are ready to harvest, I just pick a pod once in a while, to eat it as if it were some candy.

My grandfather used to say: “Wie erwten wil eten, mag maart niet vergeten”, an old Flemish rhyme that can be translated as “Who wants to eat peas, should remember (to sow them in) March”.
And so the space where the peas will grow has been prepared in the previous weeks. The plot for the peas isn’t a typical permaculture plot like the rest of our vegetable garden, so the soil isn’t covered (yet) with a thick layer of compost. (That will be done when the plants have grown a little bit.)

In past years, we used twigs for the peas to climb. (In Dutch, we have the beautiful word ‘rijshout’, which could be translated as ‘rise-twigs’, twigs and osiers used to help plants climb.) But last year, my dear husband decided to do it another way. He used the wire-netting you see on the picture, and I must admit that this made the harvest a lot easier. (OK, it does’t look so romantic and old-fashioned as twigs, but it saves us some time, and as we both work full-time, and we have a large garden, a time-saver is always welcome.)
At the end of summer, netting and stakes are removed, and can be reused the next year on another spot.

Peas can be sown on the spot, but you have to protect them from birds, as the germinating peas are a delicacy to them.
This year, dear son has already sown the peas a few weeks ago in the greenhouse, and has transplanted them to the garden last wednesday. This way, the small plants are already bird-proof when they come in the garden, and maybe we will be able to harvest a little bit earlier.

At this moment, we already have a row of podded peas and a row of ‘Capucines’ (see below) planted, and a row of green-peas are sown.
‘Capucines’ is a kind of marrowfat peas, that is not so well known here in Belgium, but grown more often in the Netherlands. The peas can be eaten young, just like green peas. They aren’t as sweet as young green peas, but have a more complex, earthy taste. But they can also been dried, and that way they are known quite well in the macrobiotic cuisine, as they have a high nutritious value, and their proteins are easier to digest than those out of common peas (hence they cause less flatulence!)

Pisum sativum - Erwt, Pea
Pisum sativum - Erwt, Pea
Capucines, but some other peas too, add an extra bonus to the pleasure of growing and eating them, by showing beautiful flowers… When you want some eye-candy in your ‘potager’, I can recommand them.
 
In a book about ‘Peas, Beans and Corn‘ by Peter Bauwens, I read about the ‘persil-pea’, a pea without tendrils, because those tendrils have transformed into tiny little leaves, that can be eaten as salad-greens. But alas! I can’t find those peas anywhere on the internet, and even ‘De nieuwe tuin‘, Peter Bauwens nursery of seeds for unusual vegetables, doesn’t seem to cary them.
When somebody could tell me where I find this strange kind of pea, I would be very grateful!

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

11 thoughts on “Erwten – Peas

  1. de onze gaan er een van de dagen ook in, het bed is gisteren voorbereid 🙂 Wij zweren nog altijd bij Kelvedon wonder doperwtjes (traditie van willems oma), maar we proberen af en toe toch ook wel een ander ras.

  2. Hoera, ik ben mee op schema! Dat ziet er bij jou wel een pak vruchtbaarder aarde uit dan bij mij, maar gelukkig leer ik uit je tekst dat het nooit te laat is voor wat mulch enzo. Mooie foto ook van die bloemen!

  3. @Dini: dankjewel voor de tip… Ik begrijp dat Boer Koekoek vooral groenten verkoopt, en niet zozeer zaaigoed, en hij heeft ook geen on-line verkoop, maar het valt altijd te proberen. Of misschien had ik gewoon eens bij Vreeken moeten informeren, die hebben gewoonlijk verschrikkelijk veel variëteiten.

    @Yo: die asperge-erwten waren me inderdaad ook al opgevallen. Misschien volgend jaar eens proberen…

    @buikberg: Willems oma is voor jullie wel een vat vol wijsheid geloof ik hé?

    @Onderdeappelboom: Tja, het is hier nog altijd de Kempen hé? maar als ik de grond hier vergelijk met die in Lommel waar ik opgroeide, dan vind ik dat het hier inderdaad supervruchtbare grond is. Niet zo’n goed nieuws dus voor de bloemenweide waar ik van droom.

    @Me!: de hit van afgelopen winter was: ‘chili con capucijntjes’, en dat mocht er ook zijn. Maar pasgedopt zijn ze het lekkerst…

    @Town Mouse: indeed, a garden asks for patience, and that’s one of the most difficult yet beautiful aspects of gardening… It lets you dream!

  4. Op het doosje van mijn fotogeniek (maar vooral op robuustheid gekozen) erwtenplantgoed staat dat ik moet zaaien tussen april en juni, en wel bij een bodemtemperatuur van minstens 10°C. Dus ik stel nog even uit. Maar toch bedankt voor de tip. Misschien iets voor volgend jaar.
    En erwten in blik: 100en kilo’s heb ik er al van gegeten, en ik lust ze nog altijd! 🙂

    1. Je kan gerust later zaaien, maar in mei, als er nog zo weinig andere groentjes in de tuin zijn, dan smaken die eerste verse peultjes nog duzend keer lekkerder!

  5. Thanks. I am always looking for ways to better grow or better prepare the food from my garden. Eating healthier has really helped me keep my waistline in check.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.