Guychelheyl, Anagalis

Guichelheil, Anagalis (Scarlet Pimpernel). Foto: Freebird4, Creative Commons LicenseHet heelt de wonden toe, treckt spinters uyt de wonden
In tantsweer wort dit Cruyt seer deughdelyck bevonden,
Wanneer het langsch den neus wort by den tant gedaen,
Het suyvert oock het Hooft die dat soo nemen aen.
Dat sy maer hunne keel daer mede voeghtigh maecken
Sy sullen tot hun but op corten tydt geraecken,
Die het met honingh neemt doet d’oogen worden claer
Dat-men door de practyck sal worden eens gewaer,
Dit Cruyt met wyn genut, gedaen oock by de bieren
Doet aen de lever deught, geleyck als aen de nieren
Door sweeten doet dit Cruyt de Peste oock vergaen
Dit Cruyt can het vergif besonder wederstaen,
Wanneer het quaet gediert gebeten heeft de honden
Als dan wort de quetsuer met guychelheyl bewonden,
Den uytvallende Aers die wort gedreven uyt
Met roode, maer de blauw maeckt een geslote bruyt.

Ian van Meerbeeck, “Den Nederlantschen Cruydthof (een’ Herbarius op rym.)” Antw. 1716

De foto bij van het Guichelheil (Anagallis arvensis subsp. arvensis) is van Freebird4 en valt onder een Creative Commons Licentie.
In het eerste vers heb ik ‘spinters’ letterlijk overgenomen van mijn bron (“De Nederlandse poëzie van de 17de en 18de eeuw in 1000 en enige gedichten”, samengesteld door Gerrit Komrij). Ik vraag mij echter af, of het daar wellicht om een drukfout gaat.

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

One thought on “Guychelheyl, Anagalis

  1. Het zal wel om splinters gaan, zie bijvoorbeeld wat Dodoens schrijft in zijn Cruijdeboeck van 1554 (als één van de werkingen): “Guychelheyl es seer goet gheleyt op onsuyvere voorts etende ulceratien/ en hy suyvert ende gheneest die/ hy treckt oock die doornen ende splinters uut/ als hy ghewreven oft ghestooten en daer op gheleyt wordt.”
    (Cruijdeboeck, I, 35: http://www.leesmaar.nl/cruijdeboeck/deel1/capitel035.htm)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.