Een mini-valeriaantje

Valerianella locusta - VeldslaFervente moestuinierders zullen het plantje op de foto wel dadelijk herkennen, maar toen ik het een paar dagen geleden in de tuin vond, wist ik aanvankelijk absoluut niet in welke richting ik het moest zoeken.

Ik heb dadelijk mijn flora tevoorschijn gehaald – ik had er zelfs geen idee van in welke familie ik het moest gaan zoeken – en was eventjes verbaasd toen ik al sleutelend bij de Valerianaceae, de Valeriaanfamilie uitkwam. Toen ik een foto gemaakt had, toen werd dat al wat duidelijker, want de bloempjes doen inderdaad van vorm wel heel erg aan die van Valeriaan denken, maar de plant zelf lijkt er in het geheel niet op.
Het is een sappig plantje, met aan de stevige stengels telkens twee tegenoverstaande bladeren. En het gekke is, dat je boven die twee bladeren niet de hoofdstengel hebt die verdergaat, en eventueel twee zijstengels in de bladoksels, maar dat die ‘hoofdstengel’ ter hoogte van het bladpaar gewoon zelf in twee zijstengels splitst. Een ongewone groeiwijze, die ik zo onmiddelijk alleen nog bij de maretak kan plaatsen.

Maar inderdaad, dit hier is Valerianella locusta. Dat Valerianella zou je kunnen vertalen als ‘Valeriaantje’. De verklaring voor ‘locusta’ is minder zeker. Helmut Genaust vertelt dat er wel eens geopperd wordt dat het verwijst naar het Italiaanse ‘locusta’ (sprinkhaan), omdat er gelijkenissen worden gezien tussen de twijgen van de plant en de poten van een vliegende sprinkhaan. Ik ben het met Helmut Genaust eens, dat dat wel een erg vergezochte verklaring lijkt.
Ook wordt er wel eens verwezen naar de gelijkenis met het Engelse ‘locust’ voor de Johannesbroodboom (Carob, Ceratonia siliqua), waarvan (ook) gezegd wordt dat Johannes de Doper er zich mee voedde. En dan komen we bij een zinnetje uit de Latijnse tekst van het Mattheus-evangelie, dat zegt (Hst 3, vers 4): “Esca autem eius erant locusta et mel silvestre”. (Het voedsel dat er voor hem (Johannes) voorhanden was, was ‘locusta’ en honing van wilde bijen.) Vermoed wordt, dat die locusta een wilde slasoort uit de Mediterrane regio was.

Oh, had ik nog niet verteld hoe we dit plantje in het Nederlands dan kennen? Ach, dit is niet meer of minder dan Veldsla!

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

5 thoughts on “Een mini-valeriaantje

  1. Hello again,

    I know that plant as Cornsalad or Lamb’s Lettuce, and judging from the leaves I would suggest that it could be Valerianella carinata rather than the V. locata.
    When it fruits this will become clearer.

  2. Ik zal het zeker goed in de gaten houden…
    De reden dat ik het op Valerianella locusta hield, heeft te maken met het feit dat het in de moestuin groeit, op de plek waar ‘veldsla’ gezaaid was, en in zover ik het weet, is het commercieel verkrijgbare zaad van veldsla meesta dat van de gewone.
    Maar ik ga het zeker eens van dichterbij bekijken wanneer de plant zaad gevormd heeft.

  3. Stillelekesaan? Slowly but surely? Ik dacht dat ze altijd al bizonder goed waren eigenlijk 🙂

    Ik ben niet zo dol op dat plaatje bij mijn naam. Schijnt iets nieuws te zijn overal op deze weblogs. Ik vind dat het een beetje uit de toon valt bij jouw mooie ontwerp. Kan dat ook anders, met iets vanmezelf misschien dat jij goedkeurt als ik op bezoek kom? Of een kleintje van jouw (langzamerhand mooier wordende???) foto’s?

    Bedoel ik een gravatar? Is dat wat ik ken als een avatar?

    Ann, ik heb een probleem met twee wilde bloemen: Pentaglottis sempervirens en Omphalodes verna. Is dat een en dezelfde of twee verschillende. En als het dat laatste is, weet jij hoe ze verschillen? In welk opzicht bedoel ik. Van plaatjes werd ik niets wijzer.

  4. @bart: Wow… als dat van jou komt beschouw ik dat echt wel als een compliment…
    @joco: Ik heb de plugin voor de ‘identicons’ weer gedesactiveerd. De bedoeling van die identicons is, dat er voor mensen die zelf geen gravatar hebben, een ‘uniek’ plaatje wordt gegenereerd.
    Een ‘Gravatar‘ is een ‘Globally recognized avatar’. Als je je op de gravatar-website registreert, kan je aan je email-adres een ‘gravatar’ koppelen. Op elk blog waar je gebruik maakt van dat ene mailadres (en dat gravatar-enabled is) wordt vervolgens je eigen plaatje getoond.

    De plugin die ik gebruikte maakt gebruik van gravatar en OpenAvatar (dat gelijkaardig is, maar waar je je Open-ID gebruikt ipv een email-adres). Bovendien kon je met deze plugin een uniek plaatje creëren voor wie geen globale avatar heeft.

    Een zeker kenmerk om de overblijvende ossetong (Pentaglottis sempervirens) te onderscheiden van het Amerikaans vergeet-me-nietje (Omphalodes verna): Bij allebei bestaat de bloeiwijze uit een schorpioïde schicht, maar bij de ossetong staat in die schicht elk bloemetje afzonderlijk in de oksel van een klein blaadje (te zien op deze foto), terwijl die blaadjes in de schicht bij Omphalodes ontbreken.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.