Een paar dagen geleden kreeg ik in de loop van de namiddag een telefoontje. Een vriendelijke dame aan de andere kant van de lijn vertelde me dat ze me belde vanwege Electrabel.
“Ik was nu immers al een paar jaar geen klant meer bij Electrabel, en of ze mocht weten wie nu onze electriciteit leverde?”
Ja, dat mocht ze weten, we hebben indertijd met volle overtuiging gekozen voor Ecopower, een kleine coöperatie die investeert in hernieuwbare energie.
“Of ik wist, dat Electrabel tegenwoordig ook groene stroom levert?”
Ja, ik wist inderdaad dat Electrabel ‘groene stroom’ in de aanbieding heeft, maar dat er wel ‘groene stroom’ en ‘groene stroom’ is, en dat de ‘groene stroom’ van Electrabel toch niet helemaal voldoet aan mijn definitie van groene stroom.
Even een aarzeling aan de andere kant van de lijn, maar de dame was goed geïnstrueerd.
“Ja, maar onze groene stroom is ook afkomstig van windenergie en van biomassa en….”
Waarop ik haar onderbrak: “Maar er is wel biomassa en biomassa.”
Dit keer een langere aarzeling: “Wat bedoelt u?”
Iets te ongeduldig legde ik uit, dat er biomassa is, die op een bepaald ogenblik inderdaad niet echt meer een andere bestemming heeft/kan hebben (ik denk bijvoorbeeld aan zaagseloverschotten uit houtzagerijen), maar dat er ook biomassa is, die ‘geteeld’ wordt, en waarvoor landbouwareaal moet wijken. En onze Westerse voedselvoorziening hoeft daarvoor nog niet in het gedrang te komen, maar ik wil de zaken wel iets globaler bekijken…
Maar ik kreeg niet de tijd meer om mijn hele verhaal af te maken. De nog steeds zeer vriendelijke stem opperde dat ze dus meende te begrijpen dat ik niet van plan was om terug naar Electrabel over te schakelen. Dat was inderdaad een briljante conclusie, waarop we afscheid namen en de hoorn neerlegden.
Ach ik weet het, de dame in kwestie doet ook alleen maar haar werk… Maar het is toch weer een leuk (of niet zo leuk) staaltje van greenwashing zoals we er de laatste tijd zo veel zien passeren. Een bedrijf doet op één puntje ergens iets aan het milieu (terwijl dat op andere punten veelvoudig wordt teniet gedaan), en meent zich dan op basis van dat ene puntje een groen en ecologisch imago te mogen aanmeten.
Biomassa is inderdaad potentieel een erg goede energiebron (hoewel de groenste energie natuurlijk nog steeds de energie is die je niet gebruikt). Biomassa zet natuurlijk ook CO2 vrij, maar het is CO2 die nog maar kort geleden uit de atmosfeer is opgeslagen. Je hebt als het ware een erg korte kringloop, waarbij het netto-resultaat nul is.
Vroeger hadden boeren hier in de streek bijvoorbeeld een ‘eikenkant’ (een ongesnoeide eikenhaag) van ongeveer 100 meter lang als hakhout. Elk jaar werd ongeveer 10 m van die haag kort gezet, en dat leverde brandhout voor ongeveer een jaar. 10 jaar later was de houtkant weer tot hetzelfde niveau opgeschoten als bij de vorige kapbeurt, en kon men weer op dezelfde plek met de bijl aan de slag. Met andere woorden: elk jaar groeide er in de haag even veel hout bij als er in dat jaar werd opgestookt, en de CO2 die in de haard vrij kwam, werd als het ware meteen weer in de haag vastgelegd.
Maar behalve de biomassa die speciaal geteeld wordt voor de energieproductie (en dus landbouwareaal opslokt – Electrabel heeft zo een centrale op palmolie), is er ook nog eens schone en vuile biomassa. Als er als ‘biomassa’ afvalslib uit waterzuiveringsinstallaties, of behandeld (=giftig) afvalhout wordt gebruikt, dan wordt het opnieuw een verhaal met wel heel veel kanten.
Een deel van de ‘groene stroom’ die Electrabel verbruikt, wordt geleverd door de bijstook van biomassa in hun (zeer vervuilende) steenkoolcentrales. Groene stroom? Greenwashing!
Nee, zolang Electrabel mij niet zwart op wit kan bewijzen dat hun biomassa aantoonbaar duurzaam is, zal hun telefoonrekening wel heel hoog oplopen vooraleer ik terug klant wordt.
Meer informatie:
bijzonder interessant. Ik denk dat ik dit maar eens van buiten leer.
“Met andere woorden: elk jaar groeide er in de haag even veel hout bij als er in dat jaar werd opgestookt, en de CO2 die in de haard vrij kwam, werd als het ware meteen weer in de haag vastgelegd”.
Ben ik naïef als ik dan niet begrijp waarom wij ons eigen snoeihout niet meer mogen verbranden?
@ Bart: tja, mijn ouders stonden allebei in het onderwijs, en ik vrees dat ik het lesgeven dus met de papfles heb binnengekregen.
@ Chelone: Ik denk dat je het hier hebt over het buiten, in open lucht verbranden?
Wanneer je dat doet, gaat het enerzijds natuurlijk nog steeds om een korte kringloop, maar gebruik je tegelijk om je huis te verwarmen heel veel energie uit een lange kringloop (CO2 die al miljoenen jaren in fossiele brandstof is opgeslagen), en wordt er netto dus extra CO2 in de atmosfeer gebracht.
Bovendien, als het gaat om vers snoeihout: precies omdat dat nog vers is en dus veel water bevat, is de warmte-opbrengst in verhouding tot de vrijgezette CO2 aan de lage kant.
Heel interessant artikel.
Ook ik ben bij Ecopower. ’t Is te zeggen: ik sta nog een paar maanden op de wachtlijst maar het contract is er.
Ik denk binnenkort eens te bloggen over met welk merk ik thuis kuis en hoe ik mijn flessen laat bijvullen in de Bioshop.
Maar een goed werkende houtkachel waarin je hakhout uit eigen tuin verwerkt is dus wel een nuloperatie, CO2-gewijs gezien? En ik mij maar laten doen door mijn zussen (‘groene stroom kopen maar dan wel met hout stoken’)…
Dit soort artikels wil ik trouwens wel meer lezen, hier of elders.
@ Georgina: Ik kijk nieuwsgierig uit naar dat blogpostje.
Inderdaad, wij hebben ook een goed half jaar moeten wachten voor we uiteindelijk de stroom hadden.
@ Yo: inderdaad, een houtkachel met goede verbranding, die je stookt met ‘zelfgekweekt hout’ is CO2-neutraal.
Een beetje goeie oriëntatie van je huis doet ook wonderen: Ons huis (een oud boerderijtje) is pal zuid georiënteerd. In tegenstelling met wat vaak gedacht wordt, warmt je huis in de zomer niet noemenswaardig op (iedereen is tijdens een hittegolf verbaasd over de koelte in ons huis) omdat de hoogstaande zon niet ver binnenschijnt (via ramen op het zuidwesten warmt het veel meer op).
Maar het minste winterzonnetje kruipt tot in de verste hoeken van het huis, zodat het vandaag om 16.00 in huis 19° was, en we nog geen moment gestookt hadden.
Je hebt groot gelijk: Electrabel en vele bedrijven meten zich al te snel een groen imago aan. Spijtig genoeg doen ze dit niet altijd om het milieu te helpen, en dus onze kinderen een leefbare wereld te schenken, maar gewoon om klantjes te ronselen. Trouwens, in Duitsland is het verboden om stroom opgewekt met biomassa ook “groene” stroom te noemen, misschien een goed ideetje voor onze Belgische wetgevers. Maar tot dan ligt de verantwoordelijkheid bij jullie, beste klanten van Electrabel! Jullie hebben de vrije keuze!
En zelfs zonder dat biomassa-aandeel, komt in Duitsland het percentage groene stroom een stuk hoger uit dan hier…
(Als we tegenwoordig in Duitsland komen, zeggen we wel eens grappend tegen elkaar, dat de Nederlanders moeten oppassen, want binnenkort in Duitsland en niet Nederland het ‘land van de windmolens’.)
Interessante uitleg, goed verwoord.
Over hout stoken: ik denk dat het probleem daar is dat daar veel fijn stof bij vrij komt. Daarom is het buiten verboden, maar wordt het ook voor binnengebruik ontraden. (In het noorden van Antwerpen zou je op winterdagen op basis van luchtkwaliteitsmetingen perfect de houtkachelgebruikers kunnen lokaliseren, heb ik me ooit laten vertellen.)