Reizigers en Cosmopolieten V: De Teunisbloem – Gebruik

Teunisbloem - Prof ThoméWe kennen tegenwoordig de Teunisbloem vooral als een medicinale plant, maar oorspronkelijk zou ze met name als groente in Europa zijn ingevoerd.
Een paar woorden over beide toepassingen…

Medicinaal gebruik

Het medicinale toepassing van de Teunisbloem betreft met name het gebruik van de olie uit de zaden.

Teunisbloemolie bevat een hoog gehalte (tot 70 %) aan cis-linoleenzuur en ook een behoorlijk gehalte (tot 9%) van het vetzuur gamma-linoleenzuur (GLA). Dat gamma-linoleenzuur is een stof die in het lichaam gebruikt wordt bij de synthese van met name prostaglandines, hormoonachtige stoffen die tussenkomen in een hele reeks verschillende processen. Bovendien speelt GLA ook een rol in de opbouw van de celmembranen.

Normaal kan het lichaam voldoende linoleenzuur omzetten in GLA, maar door allerhande factoren (erfelijkheid, ouderdom, een dieet (te) rijk aan verzadigde en , leverproblemen, diabetes…) kan dat proces verstoord raken. Teunisbloemolie kan dan bijdragen tot het herstel van een evenwicht.

Indicaties

noemt dan ook een hele reeks eigenschappen en indicaties voor Teunisbloemolie.

Inwendig gebruikt kan de plant een rol spelen bij de preventie van atherosclerose en andere hart- en vaatziekten, evenals bij een verhoogd cholesterolgehalte. In de meeste gevallen is het dan wel aan te raden de teunisbloemolie te combineren met een bron van omega-3-vetzuren.

Omwille van de immuunstimulerende eigenschappen kan de olie ook worden toegepast bij bijvoorbeeld een aantal auto-immuunziekten.

De olie kan een rol spelen in de handhaving van een goed evenwicht tussen de verschillende vrouwelijke geslachtshormonen, en wordt daarom ook vaak toegepast bij premenstrueel syndroom en een aantal andere gynecologische problemen.

Het best onderbouwd is het gebruik van teunisbloemolie bij atopisch eczeem.

Er zijn gegevens uit heel wat goed uitgevoerde studies voorhanden, die aantonen dat patienten met atopisch eczeem bij inname van teunisbloemolie beduidend minder last hebben van de kwaal, en dat ze minder nood hebben aan corticosteroïden om de symptomen (een jeukende, droge, schilferige en vaak onstoken huid) te verlichten.

Interacties

Zoals wel meer stoffen die kunnen tussenkomen in de synthese van hormoonachtige stoffen, bestaat er ook een hele reeks medicijnen waarmee Teunisbloemolie best niet wordt gecombineerd.
Zoals heel vaak staan bloedverdunners ook hier in het rijtje van medicijnen waarmee interacties kunnen verwacht worden, maar ook bepaalde antipsychotica, bloeddrukverhogende middelen, bloedsuikerverlagende middelen enz…

Soms zijn deze interacties risicovol (bij de stoffen hierboven genoemd), soms doen ze het effect van de teunisbloemolie teniet (het is bijvoorbeeld weinig zinvol om teunisbloemolie te gebruiken als je frequent pijnstillende/ontstekingsremmende middelen genre brufen, voltaren… gebruikt.)

In een aantal gevallen echter kan teunisbloemolie het effect van andere medicijnen ondersteunen. Zo zijn er bijvoorbeeld aanwijzingen dat sommige vormen van chemotherapie een grotere slaagkans hebben bij gelijktijdig gebruik van teunisbloemolie. Ook de combinatie tamoxifen (gebruikt in de nabehandeling van sommige borstkankers) met teunisbloemolie zou de effectiviteit van het eerste verhogen.

Gebruik als groente

Naar het schijnt werd de Teunisbloem in de 17de eeuw niet zozeer omwille van de nu geroemde medicinale eigenschappen vanuit Amerika in Europa ingevoerd, maar wel omwille van het gebruik als groente.

De plant is inderdaad in haar geheel eetbaar.

Hele jonge blaadjes kunnen worden toegevoegd aan salades, en wat oudere bladeren worden – net zoals heel veel andere bladgewassen – gekookt of gestoomd als spinazie.

Op het einde van het eerste groeiseizoen kan je ook de wortels oogsten. Die zien er uit als kleine, wat langgerekte raapjes, en hebben een vergelijkbare smaak. In mijn tuin – op zandige bodem – zaait de teunisbloem zich heel gemakkelijk uit. Ik laat haar begaan, maar in de herfst wied ik de planten op minder gunstige plekjes weg, en voeg de knolletjes af en toe aan een stevige soep, een hutsepotje, of een ander gemengd groentegerecht toe.

(De afbeelding bij dit bericht is een illustratie uit de Flora von Deutschland Österreich und der Schweiz van Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé. Deze afbeelding valt niet zoals de rest van de inhoud van deze blog onder een Creative Commons Licentie, maar behoort tot het publieke domein.)

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

18 thoughts on “Reizigers en Cosmopolieten V: De Teunisbloem – Gebruik

  1. Mijn zoontje van 2 heeft nu een jaar droge eczeem, sinds hij allergisch gereageerd heeft op verse zalm en misschien ook op de anti-allergiespuit… Kan de olie van de teunisbloem hem zuiveren van alle allergieën (ook lactose-intolerantie)? De eczeem is echt pas sinds het zalmincident, dus ik weet dat het daarvan komt. Ik ben al een jaar hopeloos op zoek naar een goede, natuurlijke crème maar dat heeft geen zin want het zit in hem en het komt dus altijd terug. Wie weet raad?

  2. Wat betreft het eczeem, dat is zeker het proberen waard. Ik begrijp immers uit je beschrijving dat die wel in eerste instantie een gevolg was van een allergie, maar zo’n allergische reactie kan soms de aanzet geven voor een langdurig opduiken van ‘atopie’, dat wil zeggen een meer veralgemeende overgevoeligheid, zonder dat er een speciale allergie aan ten grondslag ligt.
    De lactose-intolerantie is een andere zaak: dat betekent immers dat je zoontje het enzyme lactase mist dat lactose op een juiste manier helpt verteren. Het is dus niet een allergie, maar lactose is voor jouw kind gewoon een onverteerbaar stofje.

  3. een kennis zei dat je teunisbloem in een keer moet innemen: 3 pillen dus na ontbijt;
    is het niet beter (maar wel omslachtiger) om die in 3 keer in te nemen?

    ik moet elke avond bij de vetmaaltijd dus, een capsule visolie EPA 1000 innemen, is het beter die 3 capsules teunisbloem dan in te nemen?

    ik heb teunisbloem van het merk Primomil waarin 1000mg Teunisbloemolie, 80 mg. GLA en 10 mg Vit. E)

    mvg, caro

  4. @ Caro: de meningen hierover verschillen, maar de meeste bronnen spreken over een ‘dagdosis’ van 3-6gram teunisbloemolie (afhankelijk van de indicatie), waarbij gewoonlijk niets gezegd wordt over de verdeling over de dag. Het mag dus tesamen, maar het mag ook verdeeld worden.

  5. Ik heb voor mijn dochtertje capsules teunisbloemolie gebruikt toen ze twee jaar was. Het hielp zeer goed tegen haar droge huid en eczeem. Toen ik veranderde van een duur naar een minder duur merk, nl. Kruidvat las ik op de verpakking dat de capsules niet geschikt waren voor kinderen onder de 12 jaar. Ondertussen hebben ze de leeftijd zelfs opgetrokken naar 15 jaar. Mijn dochter is 9 jaar en heeft last van zeer droge huid. Teunisbloemolie heeft in het verleden reeds geholpen. Is mijn angst om het haar niet toe te dienen gegrond?

    1. Ik ga ervan uit dat je de inhoud van de capsules uitwendig gebruikt?
      Het gebruik van teunisbloemolie inwendig wordt inderdaad wel eens afgeraden bij kinderen, maar over de uitwendige toepassing kan ik niet meteen iets terugvinden.
      Teunisbloemolie is een vette olie, en wordt dus nauwelijks doorheen de huid in het lichaam opgenomen, ook niet op ‘kwestbare’ plekken zoals exzeem. Ikzelf zou er van uitgaan dat het uitwendig gebruiken van de olie echt geen kwaad kan.

    1. Over het inwendig gebruik van Teunisbloemolie bij kinderen vind ik op deze pagina in elk geval de waarschuwing om dit enkel na medisch advies te doen. Ik zou je dan ook voorstellen toch even met huis- of huidarts te overleggen.

  6. Teunisbloem, ik ben je erg dankbaar. Onlangs , per toeval echter, ontdekte ik jouw zachte werking.

    We zouden op citytrip gaan, m’n vriend en ik. Ik was de zoveelste maal gestopt met de pil. Qua gevoel word ik er vlakker van, seksualiteit idem ( zelfs lastig) en lichamelijk verdwijnen m’n regels ,etc. Bovendien heb ik een aantal jaar geleden moeten merken dat wanneer ik stop met de pil er zich een zeer grote ontregeling plaats vind , die zelfs na een klassieke westerse behandeling met oa Flagyl(antibiotica) en antibiotische zalven, herhaaldelijk terugkwam. Zo zouden we dus op citytrip vertrekken naar Londen. Vaak wordt het pijnlijker met de dagen, kwalijke geur, vriend werd er ook ziek van(bacterie heet trichomonas of candida). Ik keek niet uit naar het weekend. Ik was bovendien m’n toilettas vergeten. Ik moest wat vinden om die bijwerkingen te kalmeren. In de ‘Etos’ vond ik teunisbloem capsules. Die nam ik gedurende drie weken, alle dagen. En klaar is kees!

    Dit geldt misschien niet voor iedereen, maar als Teunisbloem een ondersteuning biedt bij de pil. Dat zou een goede redding zijn voor heel wat meisjes/vrouwen. Heeft er iemand iets aan toe te voegen?

  7. Ik heb, eindelijk, een teunisbloem in mijn tuin staan. Ik denk een grote want hij is erg groot. Ongeveer 1,30m. Ik vind het een geweldige mooie bijzondere bloem. Hier in limburg zie je hem vaak staan langs de kant van de weg. Maar nu vraag ik me af, hoe kan je deze plant verzorgen. Jij spreekt over het wieden in de herfst. Maar zijn er nog meer tips? Waardoor ze nog mooier tot hun recht komen. En kan ik zelf ook die olie uit die zaden ontfutselen?

    Groetjes
    Anita

  8. mijn dochter wordt in januari 11 en is al flink aan het puberen
    zich overal tegen verzetten, ze is vaak negatief en heeft last van huilbuien
    misschien zit de menstruatie er al aan te komen
    is het verstandig om haar teunisbloemoliecapsules te geven?

    1. Ik begrijp je zorg…
      mijn antwoord blijft echter “dat ik niet inga op vragen naar de behandeling met kruiden van kwalen allerhande. Ik ben hierin absoluut onvoldoende geschoold, bovendien is het onmogelijk om op afstand een goede diagnose te stellen, laat staan een verantwoorde behandeling te starten.
      (…) Ik beantwoord enkel algemene vragen, en ga niet in op persoonlijke situaties. Nogmaals: op afstand zijn geen goede diagnoses te stellen, adviezen te geven.”

      Toch wil ik hier even opmerken: de manier van vraagstellen lijkt te impliceren (al is het wellicht niet zo bedoeld) dat ‘puberen’ een ziekte is, ipv een levensfaze waar als het goed is elk gezond kind doorheen gaat. Zelf ben ik daarom geneigd zo weinig mogelijk ‘in te grijpen’ met dingen die op ‘pillen’ kunnen lijken, omdat je daarmee je kind de boodschap zou kunnen geven dat ‘je minder goed voelen’ iets is dat ten allen prijze ‘behandeld’ moet worden.

      Liever zorgen voor een uitgebalanceerd dieet…

  9. Ik vraag me af of ook het zaad van de teunisbloem voor consumptie geschikt is. Dat zou toch ook een bron van teunisbloemolie zijn.
    Savitri

  10. Hallo

    ik gebruik teunisbloemcapsules v d kruidvat,het werkt goed voor mijn bloeddruk maar ik gebruik antipsychoticum(seroquel) en lamotrigine is dit nadelig v m ziekte ik ben nl manisch/depressief???????????

  11. ben nu 2 maanden teunisbloemolie aan het innemen van een kruidenwinkel, namelijk onager, heb nu de laatste weken veel last van kortademigheid en snel uitgeput, het zal toch geen reactie van het innemen ervan, want ben ooit getest op stuifmeel, en ben daar wel allergisch voor , en ga dan veel niezen, zou dat misschien in verband daarmee zijn?

    groetjes
    leen

    1. De kans dat het één met het ander verband houdt is klein: niezen is immers typisch een reactie op allergenen die je via je (neus)slijmvliezen (dus via inademing) bereiken, niet op allergenen uit de voeding.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.